Yurtdışından yapılan online alışverişlere getirilen gümrük vergisi düzenlemesi, yabancı markaların Türkiye stratejilerini yeniden değerlendirmelerine yol açtı. Nike'ın ardından diğer markaların da benzer adımlar atması bekleniyor. Temu gibi platformlar ise sepetlerinde güncelleme yapıyor.
Türkiye’de yurtdışından yapılan online alışverişlere getirilen yeni düzenlemeler, uluslararası markaların Türkiye pazarına yönelik stratejilerini gözden geçirmelerine neden oldu. İlk adım, ABD merkezli spor giyim devi Nike’tan gelirken, sektör uzmanları diğer markaların da benzer hamleler yapabileceğini öngörüyor. Yeni düzenlemelerin yerli markaları koruma amacına hizmet etmesi beklenirken, tüketiciler arasında rekabetin azalacağı ve fiyatların artacağı yönünde endişeler hâkim.
YENİ DÜZENLEMEYLE GELEN DEĞİŞİKLİKLER
Ticaret Bakanlığı, artan mikro ithalatı kontrol altına almak amacıyla önemli bir adım atarak yurtdışından yapılan alışverişlerde vergi oranlarını değiştirdi ve hızlı kargo muafiyet bedelini 150 eurodan 30 euroya düşürdü. Kamuoyunda "Temu yasası" olarak anılan bu düzenleme, Çin merkezli e-ticaret platformu Temu’nun son zamanlarda artan popülaritesi nedeniyle bu şekilde adlandırılsa da aslında diğer uluslararası markaları da etkiliyor.
Yeni düzenlemeye karşı ilk hamle Nike’tan geldi. Şirket, Türkiye’deki online satışlarını askıya aldığını duyurdu. Nike, bu kararın arkasında gümrük mevzuatındaki son değişikliklerin etkili olduğunu ve bu değişikliklerin alışveriş deneyimini nasıl etkileyeceğini değerlendirdiklerini belirtti.
MARKALAR İÇİN YENİ KOŞULLAR
Nurdoğan A. Ergün'ün haberine göre; İdeaSoft’un kurucu ortağı ve TOBB E-Ticaret Meclis Üyesi Seyhun Özkara, Ticaret Bakanlığı’nın mikro ithalatı denetim altına almak amacıyla yaptığı bu düzenlemenin, özellikle yurtdışından Türkiye’ye ürün gönderen markalar için yeni koşullar oluşturduğunu vurguladı. Özkara, Nike’ın Türkiye siparişlerini askıya almasının, bu düzenlemelerin global markaların Türkiye stratejileri üzerinde önemli etkiler yaratacağının bir göstergesi olduğunu belirtti. Diğer markaların da bu tür stratejik hamleler yapabileceği ihtimaline dikkat çeken Özkara, bu dönemin yerli markalar için de bir fırsat yaratabileceğini ifade etti.
ÇİNLİ TEMU NEDEN ÖNE ÇIKTI?
Düzenleme her ne kadar Çinli Temu firmasına yönelik gibi algılansa da aslında yurtdışından kredi kartıyla yapılan online alışverişlerin tamamını kapsıyor. Temu’nun öne çıkmasının nedeni ise son aylarda Türkiye’de yoğun bir alışveriş trafiğine sahne olması. Gemius Türkiye’nin paylaştığı verilere göre, Temu’nun Türkiye’deki aylık aktif kullanıcı sayısı 9.3 milyona, günlük kullanıcı sayısı ise 1.4 milyona ulaştı. Platform, her yaş grubundan ziyaretçi çekmeyi başarsa da 25-44 yaş arası kullanıcılar, Temu’nun en büyük kullanıcı grubunu oluşturuyor. Bu durum, Temu’nun geniş bir demografiye hitap ettiğini ve özellikle 25-44 yaş grubundaki kullanıcılar arasında popüler olduğunu gösteriyor.
REKABET AZALACAK, FİYATLAR ARTACAK ENDİŞESİ
Yurtdışından yapılan alışverişlerin artmasının ana nedenlerinden biri, aynı ürünlerin Türkiye’de daha pahalı olması. Vergi oranları ve kur farkı gibi etkenler, yurtdışından yapılan alışverişlerin daha cazip hale gelmesine neden oluyordu. Örneğin, bilindik markaların bir ayakkabısı Türkiye’de 10-12 bin TL arasında satılırken, yurtdışından 6-7 bin TL’ye alınabiliyordu. Ancak yeni düzenlemeyle birlikte, yurtdışı merkezli e-ticaret sitelerinden 30 euro üzerindeki alışverişler artık ithalat işlemlerine tabi olacak.
AB ülkelerinden gelen ürünlere yüzde 30, diğer ülkelerden gelenlere ise yüzde 60 vergi uygulanacak. Bu yeni vergi oranları ve muafiyet limitinin düşürülmesi, tüketiciler arasında içeride rekabetin azalacağı ve fiyatların artacağı endişesini doğurdu. Tüketiciler, bu düzenlemenin fiyatları yukarı çekeceğini ve yurt içindeki alışverişlerde daha az seçenek sunulacağına dair kaygılarını dile getiriyor.
E-TİCARET SEKTÖRÜ BÜYÜMEYE DEVAM EDİYOR
Her ne kadar bu düzenlemeler uluslararası markalar ve tüketiciler üzerinde etkili olsa da Türkiye’deki e-ticaret sektörü hızla büyümeye devam ediyor. Ticaret Bakanlığı, 2024 yılında e-ticaret hacminin 3.4 trilyon TL ve işlem sayısının 6.67 milyar adet olacağını öngörüyor. İdeaSoft kurucu ortağı Seyhun Özkara, "Henüz rakamlar açıklanmasa da 1.4 trilyon TL civarında bir gerçekleşme öngörüyoruz. Bu bağlamda, geçen yılın ilk 6 ayında 625 milyar TL olarak gerçekleşen rakamla kıyaslandığında, bu yıl yüzde 120’nin üzerinde bir büyüme gerçekleşmiş oluyor. Bu, enflasyonun çok üzerinde bir büyüme" dedi.
