Türkiye'deki barınma krizi ev ve kira fiyatlarındaki artışla beraber derinleşmeye devam ediyor. İLKE Vakfı TODAM'ın yayımladığı son raporda, asgari ücretle geçinenlerin ev sahibi olmasının imkansız hale geldiği bir kez daha gözler önüne serildi. 2023 Aralık ayında ortalama bir konut fiyatının 3 milyonun üzerinde olduğu belirtilen raporda, asgari ücretle çalışan bir kişinin ortalama bir konut sahibi olması için 17 yıl boyunca bütün maaşıyla ödeme yapması gerektiği ifade edildi.
İLKE Vakfı TODAM'ın "Toplumun Görünümü 2023: Kent ve Konut" raporuna göre, Türkiye'de asgari ücretle çalışan bir bireyin ortalama bir konuta sahip olabilmesi için tam 17 yıl boyunca gelirinin tamamını konut edinmeye ayırması gerekiyor. Bu durum, ülkede konut maliyetlerindeki artış ve talebin yükselmesiyle birlikte konut piyasasının ulaşılabilirlik açısından ciddi bir sıkıntı yaşadığını gösteriyor.
ASGARİ ÜCRETLİNİN EV SAHİBİ OLMASI İMKANSIZ HALE GELDİ
Raporun detaylarına göre, 2023 Aralık ayı itibarıyla Türkiye'de ortalama bir konut fiyatı 3 milyon TL'yi aşarken, konut maliyetlerindeki bu artış, asgari ücretle geçinmeye çalışan vatandaşlar için ev sahibi olma hayalini neredeyse imkansız hale getiriyor. Konut piyasasındaki bu şişkinliğin temelinde yatan nedenler arasında artan inşaat maliyetleri gösteriliyor. Son üç yılda inşaat maliyetlerindeki artışın %60'ın üzerinde olduğu belirtiliyor.
KONUT SAHİPLİĞİ ORANINDA DÜŞÜŞ
İstanbul özelinde bakıldığında, satılan her on evden yedisinin ikinci el konut olduğu ve bu durumun deprem riski açısından ciddi sorunlar barındırdığı vurgulanıyor. Ayrıca, konut sahipliği oranındaki düşüş ve kiracı olmanın toplumun geneline yayılması gibi eğilimler, Türkiye'deki konut piyasasının sosyoekonomik yapısında önemli değişimlerin yaşandığını işaret ediyor.
KONUTLARDA YETERLİ KULLANIM ALANI SORUNU
Konut büyüklükleri ve yaşam alanlarının yeterliliği konusunda da dikkat çekici bilgiler paylaşılan raporda, Türkiye genelinde hane halklarının büyük çoğunluğunun yaşadığı konutlarda yeterli kullanım alanı olmadığını ifade ettiği belirtiliyor. İstanbul'da yaşayanlar, özellikle gün ışığından yeterince faydalanamama ve konutların küçüklüğünden şikayetçi.
Rapor, konuta erişimin sadece bir barınma meselesi olmadığını, aynı zamanda eşitsizlikleri derinleştiren bir sorun olarak karşımıza çıktığını ortaya koyuyor. İLKE Vakfı'nın bu analizi, Türkiye'deki konut politikalarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini ve özellikle gençler ile düşük gelirli kesimler için ulaşılabilir konut sağlama ihtiyacını vurguluyor.