Açlıkla boğuşan ülkede patlak veren kanlı iktidar savaşında üç günde ölenlerin sayısı 100’e yaklaşırken, sokaklarda çok sayıda ceset olduğu bildiriliyor. Ordu ve ‘asi’ paramiliter Hızlı Destek Kuvvetleri karşılıklı zafer ilan ederken gerçek durum anlaşılamıyor. Türkiye ve dünyadan taraflara çatışmaları durdurma ve uzlaşma çağrıları yapılıyor.
Sudan’da ordu ile isyancı ilan edilen Hızlı Destek Kuvvetleri (HDK) üyeleri arasındaki çatışmalar, üçüncü gününde hız kesmeden sürdü. Başkent Hartum’daki ordu genel karargahı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı çevresinde devam eden çatışmaların yanı sıra iki taraftan gelen çelişkili açıklamalar, sahadaki gerçek durumun anlaşılamamasına neden oluyor. Ordunun kontrolüne geçen ve yeniden yayına başlayan Sudan devlet televizyonunda, HDK’nin başkent ve birçok eyaletteki karargahının ordunun eline geçtiği belirtildi.
HDK’nin, devlet televizyonundaki yayına müdahale edemeyince kanalın altyapısını tahrip etmeye çalıştığı ifade edilen haberde, başkent ve eyaletlerdeki birçok HDK mensubunun ekipmanlarıyla orduya teslim olduğu aktarıldı. Sudan Merkezi Doktorlar Komitesinden yapılan açıklamaya göre, başkent Hartum ve çeşitli kentlerde ordu ile HDK milisleri arasındaki çatışmalarda 97 sivil hayatını kaybetti, aralarında askerlerin de bulunduğu 942 kişi yaralandı. Sudan ordusu, HDK’nin Hartum’daki ordu genel karargahı ve Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nın kontrolünü ele geçirdiğine dair haberleri yalanladı.
Açıklamada, “Silahlı kuvvetler tüm karargahlarının tam kontrolünü elinde tutuyor. Düşmanın liderliğinin ordu komutanı konutu veya Cumhurbaşkanlığı Sarayı’nı ele geçirdiğine dair dolaşan haberler gerçeği yansıtmıyor.” ifadeleri kullanıldı. Sudan ordusu, hava kuvvetlerinin bir dizi “düşman” hedefe yönelik saldırılar düzenlediğini ifade ederek “Başkentte savunmasız vatandaşların mülklerini tehditle yağmalamaya başlayan isyancı milisler tasfiye edilene kadar saldırılar devam edecek.” ifadesine yer verildi.
HDK ise yaptığı açıklamada, orduya karşı çatışmada “geniş kapsamlı zaferler” elde ettiklerini ve Hartum ve çevresindeki Cumhuriyet Sarayı’nın “tam kontrolünü” ele geçirdiklerini duyurdu. Sudan’ın başkenti Hartum’da ve çeşitli şehirlerde, 15 Nisan sabahı Sudan ordusu ile paramiliter HDK arasında silahlı çatışmalar başlamıştı. Ordu ile HDK arasında “HDK’nin tamamen orduya katılmasını” öngören askeri güvenlik reformu konusunda son birkaç aydır yaşanan anlaşmazlık, sıcak çatışmaya dönüşmüştü. Çatışmalarda kaç askerin öldüğü henüz bilinmiyor. Ancak sokaklarda çok sayıda ceset olduğu bildiriliyor.
Birleşmiş Milletler, çatışmalarda Dünya Gıda Programı’nda (WFP) görevli üç çalışanın hayatını kaybettiğini açıklamıştı. Çatışmalar sonucu Sudan’a yönelik tüm yardım operasyonlarının durmasının ardından bölge ülkeleri taraflar arasında arabuluculuk yapmaya çalışıyor. Sudan, son çatışmalar öncesi de kuraklık nedeniyle acil yardıma muhtaç konumdaydı.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Sudan’daki gelişmelerin çok kaygı verici olduğunu söyledi. Rusya Büyükelçiliği de, “şiddetin artmasından” endişeli olduğunu açıkladı ve ateşkes çağrısında bulundu. Türkiye Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, “Sudan’daki tüm kesimleri, geçiş sürecinin kazanımlarına bağlı kalmaya, sükunet ve diyaloğa davet ediyoruz. Sudan’ın sorunlarına ancak ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı çözüm bulunabilecektir” denildi.
GENERALLERİN SAVAŞI
“Hemedti” olarak da bilinen Hızlı Destek Kuvvetleri komutanı General Mohamed Hamdan Dagalo, tüm ordu üsleri ele geçirilene kadar savaşacaklarını söyledi. Dagalo, Genelkurmay Başkanı General Abdulfettah el-Burhan’ın bir “suçlu” olduğunu ve “öldürüleceğini ya da adaletle yüzleşeceğini” söyledi. Sudan’ı 30 yıl yöneten Devlet Başkanı Ömer El Beşir, 2019’da devrilmişti. Ülke, Ekim 2021’de bu kez General Abdulfettah el-Burhan’ın yönetimindeki ordunun sivil bir hükümeti devirmesine öncülük etmesinden bu yana siyasi bir kargaşa içinde. Ordu, Ekim 2021’deki darbeden bu yana ülkeyi Egemenlik Konseyi aracılığıyla yönetiyor.
Konsey Başkanı Orgeneral Burhan, başkan yardımcısı ise Dagalo. Sudan’da sivil yönetime geçiş önerisi, Hızlı Destek Kuvvetleri’ni orduya entegre etme takvimi nedeniyle suya düşmüştü. Hızlı Destek Kuvvetleri bu süreci 10 yıl ertelemek istemiş ordu ise sürecin 2 yıl içinde tamamlanmasını talep etmişti.
