Putin, geçtiğimiz hafta orduya karşı ayaklanma gerçekleştiren Wagner grubunun ülke dışındaki faaliyetlerinin devamını sağlamak ve kontrolünü ele geçirmek için ülkelerle iletişime geçti. Bakan Yardımcısı Vershinin, Suriye'de Esad ile direkt temas kurmak için Şam'a gitti. Vershinin, Esad'ı, Wagner'in Moskova'nın gözetimi olmadan Suriye'den ayrılmasını durdurmaya çağırdı.
Rusya’nın Dışişleri Bakanlığından üst düzey isimler, cumartesi günü gerçekleşen Wagner ayaklanması sonucunda Suriye, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Mali hükümetleriyle irtibata geçti. Bu sebeple Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Vershinin, hafta sonunda Suriye’de Beşşar Esad ile doğrudan temas kurmak için Şam’a gitti.
Vershinin, Esad'ı, Wagner'in Moskova’nın gözetimi bulunmadan Suriye’den ayrılmasını durdurmaya çağırdı. Gerçekleşen görüşme sonrasından Esad’ın ofisinden yapılan açıklamada; Suriye’deki Wagner varlığına ilişkin gelişmelerin “son olaylar ışığında” ele alındığı ifade edildi.
The Wall Street Journal'daki habere göre; konuya yakın iki kişinin söylediklerine göre, Suriye’de büyük ölçüde bağımsız hareket eden Wagner kuvvetlerine dün, Suriye’nin liman kenti Lazkiye’de Rusya Savunma Bakanlığı kontrolündeki bir hava üssüne gitme emri verilirken, Wagner mensupları da bu talimata uydu.
RUSYA, ORTA AFRİKA CUMHURİYETİ CUMHURBAŞKANI’NI ARADI
Kremlin’in, Wagner’in kontrolünü ele geçirmek ve Afrika kıtasındaki Wagner destekli operasyonların devamını sağlamak için bulunulan girişimlerinin bir sonraki adımı ise Orta Afrika Cumhuriyeti oldu. Bu kapsam bütününde Rus Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, kişisel korumaları arasında Wagner paralı askerlerinin de bulunduğu Orta Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Faustin Archange Touadera ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdi.
Bu görüşmelerde, Rus yetkililer, cumartesi günü patlak veren krizin, Rusya’nın Afrika’daki faaliyetlerini engellemeyeceği konusunda güvence verdi. Orta Afrika Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Güvenlik Danışmanı Fidele Gouandjika ise yaptığı açıklamada, Wagner meselesinin, Rusya’nın iç meselesi olduğunu vurgulayarak, gelişmelerin ülkesi açısından öneminin çok büyük olmadığını kaydetti. Gouandjika, “Hiçbir şeyin değişmediğini görmek güven verici. Moskova, onları geri çağırmaya ve bize Beethoven veya Mozart göndermeye karar verirse, onları alacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
RUSYA, MALİ’YE UÇTU
Rusya Acil Durumlar Bakanlığına ait jetler, Wagner grubunun Mali’deki varlığının devamını sağlamak ve bölgedeki çıkarlarını korumak için Suriye ile Mali arasında mekik dokudu.
Mali’de, Rus savaş uçakları ve helikopterleriyle desteklenen Wagner kuvvetleri, Mali ordusuyla 2012’den bu yana silahlı mücadele veriyor.
ABD’nin eski Afrika Sahel Özel Temsilcisi J. Peter Pham, yaptığı açıklamada, “Wagner, Rusya’nın nüfuzunu artırmasına yardımcı oldu ve hükümet bundan vazgeçmeye isteksiz.” ifadesini kullandı.
Yaklaşık 6 bin Wagner personeli, Rusya ve Ukrayna dışında, iç savaşı 10 yıl öncesine dayanan Orta Afrika Cumhuriyeti’nde özel güvenlik ve mayın temizlemeyle Suriye’de petrol kuyularını ve hükümetin elindeki bölgeleri savunmaya kadar çeşitli faaliyetler yürütüyor.
ABD ve Batılı ülkeler, Wagner’in faaliyetlerini durdurmak ve etkisini düşürmek için çeşitli adımlar atarken; ABD, dün, Wagner’in Ukrayna’daki savaşını finanse etmek için kullandığı iddia edilen Afrika merkezli altın şirketlerine yönelik bazı yaptırımlar açıkladı.
ABD’li yetkililer, ilerleyen günlerde, Wagner’e yönelik ilave yaptırımların da açıklanacağına işaret etti.
WAGNER KRİZİ
Özel güvenlik şirketi Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin, Rus ordusunu Wagner’e saldırı düzenlemekle suçlayıp karşılık vermekle tehdit etmiş, Wagner savaşçıları Ukrayna’yı terk ederek sınırdaki Rostov bölgesine girmişti.
Bu durum üzerine Federal Güvenlik Servisi (FSB), “silahlı isyan” suçlamasıyla ceza davası açmıştı. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner’in isyanını “vatana ihanet” olarak nitelendirmişti.
Prigojin, Moskova’ya gideceklerini açıklamış, Kremlin yönetimi ise ülkenin pek çok bölgesinde güvenlik önlemlerini artırmıştı.
Yevgeniy Prigojin’in 24 Haziran’da, Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko’nun Rusya’da gerilimi azaltma önerisini kabul ettiği bildirilmişti. Prigojin, Rus kanı dökülmesinin sorumluluğunu anladıklarını ve konvoylarını geri çevirerek plana göre saha kamplarına geri döneceklerini açıklamıştı.
Kremlin, Prigojin’e yönelik açılan ceza davasının kapanacağını belirterek, “isyancı liderin” Belarus’a gideceğini bildirmişti.
Putin, 26 Haziran’da televizyon kanallarından halka sesleniş konuşmasında, “Bugün, Savunma Bakanlığı veya diğer kolluk kuvvetleriyle bir sözleşme yaparak Rusya’ya hizmet etmeye devam etme veya ailenize ve arkadaşlarınıza dönme fırsatına sahipsiniz. İsteyen Belarus'a gidebilir.” ifadelerini kullanmıştı.
