Ukrayna’nın işgalinde Kremlin’in kirli eli olarak görev yapan Wagner eski patronuna isyan etti. Kritik askeri tesisleri ele geçirip Moskova’ya doğru ilerleyen paralı askerler yönetim değişikliği istedi. “Sırtımızdan bıçaklandık” açıklaması yapan Rus lider ise “Darbe girişiminde bulunanlar cezalandırılacak” dedi.
EN AZ 25 BİN TAM TEÇHİZATLI ASKER BAŞKENTE YÜRÜYOR
16 ayı aşan işgal girişiminde çıkmaza giren Rusya’da tarihi bir iç hesaplaşma yaşanıyor. İlk kez bir özel güvenlik şirketi devlete başkaldırdı. Wagner, Rus ordusunun kamplarına saldırı düzenlediğini ileri sürdü. Karşılık tehdidi sonrası Federal Güvenlik Servisi silahlı isyan suçlamasıyla ceza davası açtı. Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin “Karşımıza çıkanı tehdit olarak kabul edip, anında yok edeceğiz” dedi ve 25 bin kişilik gücüyle Moskova’ya ilerlediği duyurarak darbe girişimini başlattı.
PUTİN: CEVABIMIZ SERT OLACAK
WAGNER: TESLİM OLMAYACAĞIZ
Prigojin “Savaş sadece ‘bir avuç yaratığın’ zafer kazanması ve terfi etmesi için lazımdı” diyerek, oligarklara işaret etti. Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’nın cezalandırılması talep edildi. Wagner, bazı askeri birliklerde dirençle karşılaşmazken yaşananları silahlı isyan olarak nitelendiren Putin “Eylemlerimiz çok sert olacak; Rus ordusu gereken emirleri aldı” dedi. Wagner “Rusya’nın yakında yeni bir devlet başkanı olacak” mesajı paylaştı. Prigojin ise “Teslim olmayacağız” açıklaması yaptı.
ÇAR’IN KANLI MAŞASI BU KEZ ELİNİ YAKTI
Putin’in Kırım işgaliyle besleyip büyüttüğü, Libya ve Suriye’de kanlı saldırılarda maşa olarak kullandığı Wagner paralı ordusu bu kez elini yaktı. Ukrayna savaşında Kremlin’in kararlarını sorgulayan Wagner’in patronu Prigozhin, Rostov’da isyan bayrağını kaldırdı. Şehri ele geçiren Prigozhin, yönetim değişikliğinin zamanı geldiğini söyledi. Ardından birlikleri ile Moskova’ya yürüyüşe geçti. “Sırtımızdan bıçaklandık” açıklaması yapan Putin “İsyan girişiminde bulunanlar cezalandırılacak” dedi. Rusya ordusu ise Wagner’in konvoylarını havadan vurdu.
Rusya’nın Kırım işgalinde ortaya çıkardığı ve Afrika’dan Kafkaslara, Orta Asya’dan Ordadoğu’ya kadara Rusya’nın ‘kanlı maşası’ olan Wagner paralı asker ordusu Uzun süreden beri Ukrayna savaşında çatışma halinde olduğu Rusya ordusunun kamplarına saldırdığı belirterek Moskova’ya karşı Rostov’da isyan bayrağını kaldırdı. 1 milyon 100 binden fazla nüfusu olan şehri ele geçiren Wagner’in patronu Yevgeniy Prigojin, askeri havalimanı dahil kentteki bütün askeri birlikleri ve noktaları ele geçirdiklerini duyurdu. Buraad halka açık bir konuşma da yapan Prigojin, kentteki askerlerin de kendilerine tslim olduğunu açıkladı. Ardından sabah saaetlerinde kentin bütün sokaklarında tepeden tırnağa silahlı 25 bin paralı askerin dolaştığını gösteren fotoğraflar Uluslar arası haber ajansları tarafından servis edildi.
RUS KOMUTANLARI TEHDİT ETTİ
Rusya Savunma Bakanlığı’nı Wagner’in askeri kamplarını vurup çok sayıda paralı askeri askeri öldürmekle suçlayan ve Savunma Bakanı Sergey Şoygu’ya bayrak açan Prigojin, kendisine bağlı güçleri Ukrayna sınırından stratejik liman kenti Rostov-na-Donu’ya göndererek Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ve Şoygu’ya rest çekti. Telegram hesabından peşpeşe mesajlar yayınlayan Prigojin, Ukrayna’daki savaşta yetersiz kalmakla suçladığı Genelkurmay Başkanı Gerasimov ile Şoygu’ya burada kendisiyle görüşmeleri için çağrıda bulundu. Prigojin “Buraya geldik, genelkurmay başkanı ve Şoygu ile görüşmek istiyoruz. Eğer gelmezlerse burada olacağız ve Rostov kentini ablukaya alıp Moskova’ya yöneleceğiz” çıkışı yaptı.
DARBE DEĞİL, ADALET YÜRÜYÜŞÜ
Wagner lideri, Rus istihbarat yetkilisi Vladimir Alekseev’den gelen ‘darbe girişimi’ suçlamasına yanıtında ise “Rus askeri liderliğine yönelttiği eleştirilerin darbe girişimi olmadığını” söyledi. Telegram hesabından bu suçlamaya yanıt veren Prigojin “Bu bir askeri darbe değil, bir adalet yürüyüşü. Adımlarımız, herhangi bir şekilde askerlerin faaliyetlerini engellemiyor” iddiasında bulundu.
ROSTOV WAGNER İŞGALİNDE
Wagner birlikleri öğle saatine kadar Rostov kentinin tamamına yayıldı. Sabah evlerinden çıkan Rostovlular tankları, zırhlı birlikleri ve silahlı askerler karşısında şaşkınlığını koruyamadı. Rostov Valiliği’nden yapılan açıklamada ise sivillerden kent merkezine gitmemeleri istendi. Vali Vasily Golubev “Mevcut durum bağlamında, sizden kent merkezine gitmekten ve mümkünse evden çıkmaktan kaçınmanızı istiyorum” açıklaması yaptı. Kentte Wagner birliklerinin gün içinde bazı yerlerde gözaltılar yaptıkları belirtildi.
PRİGOJİN’E DARBE SORUŞTURMASI
Prigojin hakkında silahlı isyana teşvik soruşturması açan Rusya Savunma Bakanlığı ise bu sabah Wagner’in paralı askerlerine seslendi. Bakanlık, paralı askerlerin “Prigojin tarafından kandırılarak kriminal bir maceraya sürüklendiğini” belirtti; askerlerden Wagner’i terk edip Savunma Bakanlığı temsilcilerine başvurmalarını istedi. İç güvenlik servisi FSB’nin ise Prigojin’in “Rusya topraklarında silahlı sivil ihtilaf çağrısı” yaptığı, faaliyetlerinin de ‘faşizm yanlısı Ukrayna güçleriyle savaşan Rus askerlerini sırtından bıçaklanması’ anlamına geldiği belirtildi.
KADİROV’DANPUTİN’E DESTEK
Rusya Federasyonu’na bağlı Çeçenistan Cumhuriyeti’nin Başkanı Ramazan Kadirov ise Rus yönetimine isyan girişiminde bulunan Wagner Grubu’nu ihanetle suçlarken Devlet Başkanı Vladimir Putin’e destek verdi. Kadirov, yaşananları ‘Rusya’nın sırtından bıçaklanması’ ve ‘gerçek bir askeri isyan’ şeklinde nitelendirdi.
WAGNER MOSKOVA’YI KUŞATIYOR
Rostov’u tamamen ele geçiren Wagner güçleri, Moskova’yı da kuşatmaya başladı. Sosyal medyada paylaşılan haberlerde, Wagner güçlerinin direnişle karşılaşmadan ilerlediği kaydedilirken, Rus ordusuna mensup bazı askerlerin Wagner’e katıldığı söyleniyor. Rusya’nın başkenti Moskova ve iki bölgede Wagner krizi nedeniyle ‘terörle mücadele operasyonu’ rejimi ilan edildi. Rusya Terörle Mücadele Ulusal Komitesinin Enformasyon Merkezi’nden yapılan açıklamada, terörle mücadele önlemlerinin alındığı bildirildi. Açıklamada, “Olası terör saldırılarını önlemek amacıyla Moskova şehri, Moskova ve Voronej bölgelerinde terörle mücadele operasyonu rejimi ilan edildi” ifadesi kullanıldı. Rostov bölgesinin ardından Voronej bölgesinde de toplu etkinlikler askıya alındı. Wagner’in Moskova’yı kuşatmaya başlaması sonrası Kremlin çevresinde ve şehrin giriş çıkışları sıkı denetime alındı. Kremlin’in etrafına demir bariyerler yerleştirildi. Silahlı askerler için mevziler hazırlandı.
DARBE İHANETİ CEZALANDIRILACAK
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Wagner’in eyleminin ‘silahlı isyan’ olduğunu belirterek sorumluların kaçınılmaz olarak cezalandırılacağını söyledi. Darbe girişimini ‘ölümcül bir tehdit’ olarak değerlendiren Putin şunları söyledi: “Hainler cezalandırılacak, Rusya’yı yeniden bölmeye izin vermeyeceğiz ve halkımızı koruyacağız. Batı’nın neredeyse tüm askeri, ekonomik ve enformasyon makineleri bize karşı yönlendirilmiş durumda. Dış düşmanlarımız bizi içten zayıflatmak için her türlü çekişmeyi kullanabilir ve kullanıyor. Ülkemizi ve halkımızı sırtından bıçaklamaktır. Hem halkımızı hem de devletimizi tüm tehditlere karşı koruyacağız. Buna iç ihanet de dahil. Tekrar ediyorum, her türlü iç karışıklık devletimiz ve ulus olarak bizim için ölümcül bir tehdittir. Bu Rusya için, halkımız için bir darbedir. Ve anavatanımızı böyle bir tehditten korumak için atacağımız adımlar zorlu olacaktır. Askeri ayaklanmayı organize eden ve hazırlayanlar, silah arkadaşlarına karşı silah çekenler Rusya’ya ihanet etmişlerdir. Ve bunun hesabını vereceklerdir. Ve bu suça sürüklenenleri, ölümcül ve trajik, eşsiz bir hata yapmamaya, tek doğru seçimi yapmaya suç eylemlerine katılmayı bırakmaya çağırıyorum.” Darbe girişimi, Putin’in Ukrayna’daki operasyonu başlattığı 24 Şubat’tan bu yana karşı karşıya kaldığı en büyük meydan okuma olduğu yorumu yapılıyor.
CEZAEVİNDEN ASKERİ İSYANA
Rusya’ya karşı isyan bayrağını kaldıran 62 yaşındaki Yevgeniy Prigojin St. Petersburg’da doğdu. İki kez olmak üzere hırsızlıktan toplam 10 yıl cezaevinde kaldı. Cezaevinden çıktıktan sonra kendi anlatımıyla bir sosisli sandviç standı ve ardından Putin’in ilgisini çeken lüks restoranların sahibi oldu. İşleri giderek catering ve okul öğle yemeği sağlamaya kadar önemli ölçüde genişledi. 2010 yılında Putin, Prigojin’in bir devlet bankası tarafından cömert kredilerle inşa edilen fabrikasının açılmasına yardım etti. Ayrıca birkaç yıl boyunca Kremlin etkinlikleri için yemek tedarik etti. Bu ona “Putin’in şefi” lakabını kazandırdı ve ardından Rus ordusuna yemek ve yardımcı hizmetler sağladı. Ordudan milyarlarca dolar ihaleler alan Prigojin, 2014’te Wagner’i Ukrayna’nın doğusundaki Donbas bölgesinde çatışmalar devam ederken kurdu. Ardından hem Prigojin hem de Paralı asker ordusu dünyanın dört bir yanındaki sorunlu noktalarda Rus nüfuzunu artırma misyonunu üstlendi.
AVRUPA TEYAKKUZA GEÇTİ
Avrupa Birliği Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rusya’daki durumla ilgili G7 ülkelerinin dışişleri bakanlarıyla görüştüğünü ve krize müdahale merkezi kurduğunu duyurdu. Borrell Rostov’daki Wagner grubuyla Rusya arasında yaşanan durumla ilgili G7 ülkelerinin dışişleri bakanlarıyla telefonda görüştüğünü belirtip “Gelecek Pazartesi günü (yapılacak) AB Dış İlişkiler Konseyi öncesinde, Avrupa Birliği içinde koordinasyon sağlıyorum ve krize müdahale merkezini etkinleştirdim. Ukrayna’ya desteğimiz hız kesmeden devam ediyor” açıklamasını yaptı. AB Konseyi Başkanı Charles Michel ise Rusya’daki durumu yakından takip ettiğini, Avrupa ve G7 lideriyle temas halinde olduğunu vurgulayıp “Bu açıkça bir Rus iç meselesidir” ifadesini kullandı.
ABD: GELİŞMELERİ TAKİP EDİYORUZ
Wagner’in darbe girişimine yönelik ABD’den açıklama geldi. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Adam Hodge “Gelişmeleri takip ediyoruz. ABD Başkanı Joe Biden da konuya ilişkin bilgilendirildi” dedi.
ZELENSKİY: SİLAHI KENDİSİNE DÖNDÜ
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy: “Rusya, askerlerini ve paralı askerlerini topraklarımızda tuttuğu müddetçe daha sonra bunların hepsi kendine daha fazla kaos, acı ve sorun olarak geri dönecek” dedi. Zelenskiy, aynı zamanda askerlerin paralı olduklarına dikkat çekerek, Putin, kendi silahlandırdıkları tarafından Moskova bölgesinde kuşatma altında.”
