Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna savaşı yüzünden Avrupa Birliği ülkelerin yaptırımları karşısında yeni bir karar aldı. Putin, Rusya'ya dost olmayan ülkelere doğal gaz satışının ruble üzerinden yapılmasını düşündüklerini açıkladı. Putin'in açıklamasını değerlendiren uzmanlar, 'Artık cin şişeden çıktı. Ya Putin gidecek ya da sistem yeniden inşa edilecek" şeklinde yorumladı.
Rusya Devlet Başkanı Putin, "Dost olmayan ülkelere doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz" açıklaması yaptı.
Putin, başkent Moskova’da hükümet yetkilileriyle gerçekleştirdiği toplantıda, yaptırımların etkilediği Rus ekonomisine dair değerlendirmelerde bulundu.
Batılı ülkelerin, Rus varlıklarını dondurarak gayrimeşru adımlar attığını vurgulayan Putin, “Batı aslında kendi para birimlerine yönelik güveni zedeledi. Şimdi herkes dolar ve avro cinsinden yükümlülüklerin yerine getirilemeyebileceğini biliyor.” diye konuştu.
Putin, Rusya’nın ihracatta ödemeleri dolar ve avro ile almasının anlamsız olduğuna işaret ederek, “ABD ve AB’ye mallarımızı tedarik ederken ödemeleri dolar, avro ve bazı para birimleri üzerinden almanın artık bizim için hiçbir anlam ifade etmediği açıktır. Dost olmayan ülkelere doğal gaz satışının ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz.” dedi.
Söz konusu değişikliğin yalnızca ödemelerdeki para biriminde değişiklik yaratacağını belirten Putin, “Rusya, daha önce imzalanan sözleşmelerde belirlenen fiyat ve hacim esaslarına göre doğal gaz arzını sürdürecektir. Bazı meslektaşlarımızın aksine, güvenilir bir ortak ve tedarikçi olarak ticari itibarımıza değer veriyoruz.” ifadelerini kullandı.
Putin, doğal gaz satışında ödemelerin rubleye çevrilmesine yönelik sürecin başlatılması için Rus hükümetine ve Gazprom’a talimat verdiğini sözlerine ekledi.
RUBLE AÇIKLAMANIN ARDINDAN DEĞER KAZANDI
Rus hükümeti, Rusya'ya yönelik "dost olmayan" ülkeler listesini 7 Mart’ta onaylamıştı.
Onaylanan listede ABD, Avrupa Birliği ülkeleri, Birleşik Krallık, Güney Kore, Japonya, Ukrayna, İsviçre ve Singapur gibi ülkelerin yanı sıra Rusya'ya yaptırım uygulayan 15 ülke daha yer alıyor.
Putin’in açıklamalarının ardından dolar/ruble paritesi yüzde 3’e yakın gerileyerek 3 Mart’tan bu yana ilk defa 100’ün altına indi.
UZMANLAR: PUTİN SON KOZUNU OYNADI
Rusya Devlet Başkanı Putin'in açıklamasını değerlendiren eski BOTAŞ Doğalgaz Alım Dairesi Başkanı Ali Arif Aktürk, dünyadaki petro-dolar tahtının sallanabileceğini söyledi. Putin'in elindeki en büyük kozu oynadığını söyleyen Aktürk, açıklamadan artık geri dönüşün mümkün olmadığını ifade etti. Aktürk, Twitter'dan yaptığı paylaşımda, "Putin, dost olmayan ülkelere doğal gaz satışlarının Rus Rublesi ile yapılacağını söyledi. Petrodolar'ın tahtı sallanır mı ne dersiniz? Cin şişeden çıktı artık. Ya Putin gidecek ya da Brettonwoods sonrası sistem yeniden kurulacak." dedi.
AB'NİN ELİNDE NE KADAR RUBLE REZERVİ VAR?
Putin'in kararını değerlendiren ekonomist Oğuz Demir ise, kararın işleme geçmesi halinde AB'nin elindeki ruble rezervlerinin ödeme yapmaya yetmeyebileceğini ima etti. 'Çok enterasan işler oluyor' diyen Demir, "AB, rezervlerinde ne kadar ruble var acaba? 15 trilyon rubleye (kabaca 150 milyar euro) ihtiyacı olacak bu kural işlerse. Çok enteresan işler oluyor.." ifadelerini kullandı.
AVRUPA'DA DOĞAL GAZ FİYATLARI YENİDEN 120 AVRO SEVİYESİNE YAKLAŞTI
Putin'in açıklamaları sonrasında Avrupa'da 97 avrodan güne başlayan doğal gazın megavatsaat fiyatı yüzde 22,42 artarak 118,75 avroya yükseldi.
Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören nisan vadeli gaz kontrat fiyatı, bugün megavatsaat başına 97 avrodan açılarak 100 avro seviyesinin altına inmişti.
Fiyatlar, Türkiye saatiyle 15.54'te açılışa göre yüzde 22,42 artarak megavatsaat başına 118,75 avroya çıktı.
Fiyat artışında Almanya Şansölyesi Olaf Scholz ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in açıklamaları etkili oldu.
Scholz, Batı'nın Rusya'ya yönelik yaptırımlarının etkilerini göstermeye başladığını ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ülkenin saldırgan tutumunu sona erdirmemesi halinde yakında daha da katı önlemler alabileceklerini söyledi.
Putin ise "Dost olmayan ülkelere doğal gaz satışı ödemelerinde Rus rublesine geçmeyi planlıyoruz." ifadesini kullandı.
GAZ SEVKİYATI SAVAŞA RAĞMEN SÜRÜYOR
Rusya-Ukrayna Savaşı'nda bir ay geride kalırken, Rus doğal gazının Avrupa'ya sevkiyatı azami düzeyde devam ediyor.
Gazprom'un Ukrayna üzerinden Avrupa Birliği'ne (AB) doğal gaz sevkiyatı 1 Aralık 2021'de günlük 109 milyon metreküp düzeyindeydi.
Gazprom'un sevkiyatı 1 Ocak itibarıyla 74,4 milyon metreküpe gerilerken, Rusya- Ukrayna savaşının başladığı 24 Şubat'tan itibaren Avrupa'ya gaz akışında artış yaşandığı görülüyor.
Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya 23 Şubat'ta 62 milyon metreküp doğal gaz gönderirken, bu rakam 25 Şubat'ta 110 milyon metreküp, 26 Şubat'ta ise 109 milyon metreküp olarak kayıtlara geçti.
Son konusu tarihlerden itibaren gaz akışında önemli bir değişiklik yaşanmazken, sevkiyatlar 17 Mart'a kadar günlük 100 ila 110 milyon metreküp düzeyinde gerçekleşti.
Gazprom Temsilcisi Sergey Kupriyanov, bugün yaptığı açıklamada, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya Rus gazı sevkiyatının günlük ortalama 105 milyon metreküple normal seyrinde olduğunu söyledi.
AVRUPA'NIN DOĞAL GAZDA RUSYA'YA BAĞIMLILIĞI YÜKSEK SEVİYEDE
Avrupa, tükettiği doğal gazın yaklaşık yüzde 40'ını, yani 175 milyar metreküpünü Rusya'dan ithal ediyor.
Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasıyla birlikte AB ülkelerinin Rusya'ya yönelik kapsamlı yaptırımlar uygulaması, Gazprom'un sevkiyatını azaltacağı veya Ukrayna'daki boru hatlarında sorunlar yaşanabileceği endişelerini beraberinde getirdi.
Avrupa'da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de işlem gören nisan vadeli kontratların fiyatı bugün yüzde 3'ten fazla artışla megavatsaat başına 108 avrodan işlem görüyor.
PETROLDE DE ANA TEDARİKÇİ RUSYA
Avrupa'nın petrol ithalatında en büyük tedarikçi olarak yine Rusya ön plana çıkıyor.
Rusya, 2020'de toplam 440 milyon ton petrol ithal eden Avrupa'ya 113 milyon ton petrol satmıştı.
AB yetkililerinin Rusya'ya yönelik olarak şu ana kadar açıkladıkları yaptırımlarda enerji ihracatına kısıtlamalardan uzak durulması dikkati çekiyor.
Öte yandan, ABD, Rusya'dan petrol, sıvılaştırılmış doğal gaz ve kömürün ithalatını yasaklamış, İngiltere de 2022'nin sonuna kadar Rus petrol ve petrol ürünlerinin ithalatını aşamalı olarak durduracağını açıklamıştı.
