İsrail Yüksek Mahkemesi, Başbakan Binyamin Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinin aylarca protesto edilen tartışmalı yargı reformu kapsamındaki "Akla Yatkınlık Yasası"nı iptal etti. Mahkemenin kararı, hükümetin yürütme üzerindeki denetimini kaldıran yasanın iptali anlamına geliyor.
İsrail hükümeti "Akla Yatkınlık Yasası"nı iptal ederek Yüksek Mahkeme'nin "akla uygunluk standardı"nı uygulayarak hükümetin kararlarını bozma yetkisini elinden aldı.
Yüksek Mahkeme'den yapılan açıklamada, alınan iptal kararının sekize karşı yedi oyla alındığı belirtildi ve yasanın "demokratik bir devlet olarak İsrail Devleti'nin temel özelliklerine ciddi ve benzeri görülmemiş bir zarar vereceği" ifade edildi.
"Akla uygun olmayan" bir karar, "kamu yararını yeterince dikkate almadan orantısız bir şekilde siyasi çıkarlara odaklanan karar" olarak tanımlanıyor.
'ÜZÜCÜ BİR KARAR'
Mahkemenin kararının ardından Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi'nden yapılan açıklamada, "Yüksek Mahkeme'nin İsrail'deki toplumsal tartışmanın merkezinde, özellikle de Gazze'deki askeri operasyonda sağdan ve soldan askerler hayatlarını tehlikeye atarken böyle bir karar alması üzücü." ifadelerine yer verildi.
'YÜKSEK MAHKEMEYİ TAM DESTEKLİYORUZ'
Meclisteki ikinci büyük parti Yesh Atid (Gelecek Var) lideri Yair Lapid, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada "Yüksek Mahkeme'nin kararı, bizi içeriden parçalayan ve tarihimizin en kötü felaketine yol açan zorlu bir çatışma yılını sonlandırıyor. Bugün Yüksek Mahkeme İsrail vatandaşlarını koruma rolünü sadakatle yerine getirdi. Yüksek Mahkeme'ye tam destek veriyoruz." dedi.
Eski İsrail Başbakanı Naftali Bennett da kişisel sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, İsrail halkının "düşmanı yenmeye ve güvenliği yeniden sağlamaya odaklanması" gerektiğini aktardı.
"Birbirimizle çatıştığımızda bunu yapamayız. Şimdi birbirimize kenetlenme zamanıdır." diyen Benett, "anayasal kuralların zorla dayatılan yasalarla veya zorlayıcı kararlarla belirlenmediğini" kaydederek, hükümeti eleştirdi.
KARAR NEDEN ÖNEMLİ?
Kararın, İsrail'deki siyasi ve toplumsal dengeleri nasıl etkileyeceği merak konusu. Netanyahu ve aşırı sağcı müttefiklerinin vereceği tepki, eski Savunma Bakanı Benny Gantz’ın 7 Ekim saldırısının ardından kurulan acil durum hükümetinden ayrılmasına sebep olabilir. Böyle bir durumda İsrail’in Gazze’de devam eden savaşında sorunlar oluşabilir.
Bazı analistler, kararın Netenyahu liderliğindeki koalisyon hükümetini zayıflatacağını ve erken seçime gidilebileceğini öne sürüyor.
Yasanın öngördüğü değişiklikler şunlardı:
-Yüksek Mahkeme’nin kanunları gözden geçirme veya reddetme yetkisi, Parlamento’da çoğunluğun mahkeme kararlarını geçersiz kılabilmesiyle zayıflatılacak.
-Yargıçları atayan komisyonun tamamen hükümetin kontrolünde olacak.
-Bakanların, başsavcı tarafından yönlendirilen hukuk danışmanlarının tavsiyelerine uymaları zorunlu olmayacak.
-Görev için uygun olmadığı düşünülen makam sahiplerinin görevden alınması zorlaşacak.
