17 Eylül günü Hizbullah üyelerinin kullandığı çağrı cihazlarının, kullanıcıların üzerindeyken patlaması sonucu 9 kişi hayatını kaybetti. Saldırıların nasıl gerçekleştirildiğine dair iki ana iddia öne sürülüyor. Patlayıcının çağrı cihazları ithal edilmeden önce üretici firma tarafından cihazlara yüklenmesi ilk iddiayken, ikinci iddiaya göre ise cihazları patlatan şey patlayıcı pilleri… Buna göre cihazların içindeki yazılımlar, pilleri aşırı ısıtarak patlamaya sebep olmuş olabilir.
FEYZA NUR ÇALIKOĞLU
İsrail’in Lübnan ve Suriye’ye yönelik yaptığı siber saldırı, dünya gündeminde yankı uyandırdı. Hizbullah üyelerinin kullandığı çağrı cihazlarının patlaması sonucunda 12 kişi hayatını kaybederken yaklaşık 3000 yaralının olduğu söyleniyor. Lübnan’ın birçok bölgesinde gerçekleştirilen saldırıda çağrı cihazları sahiplerinin üzerindeyken patlatıldı. Hayatını kaybedenler içerisinde iki Hizbullah askeri bulunduğu söyleniyor. Aynı zamanda saldırılarda İran’ın Lübnan Büyükelçisi de yaralananlar arasında. Çağrı cihazları yaklaşık beş aydır Hizbullah üyeleri tarafından güvenli iletişim amacıyla kullanılıyor. Lübnan hükümeti ve Hizbullah saldırılardan dolayı İsrail’i suçlayarak, İsrail’e yönelik saldırılarının devam edeceğini duyurdular. Saldırılar sonrasında Hizbullah yetkilileri ise yaşanan bu saldırının en büyük güvenlik açıklarından biri olduğunu ifade etti.
ÇAĞRI CİHAZLARI NASIL PATLATILDI?
Dünya gündeminde saldırıların nasıl gerçekleştirildiğine dair iki iddia ileri sürülüyor. Söz konusu iddialardan biri patlayıcı maddenin çağrı cihazları ithal edilmeden önce üretici firma tarafından yerleştirildiğiyken bir diğer iddia ise cihazların içindeki yazılımın cihaz pillerini ısıtarak patlattığı yönünde.
El Cezire’nin ulaştığı kaynaklara göre patlayan çağrı cihazları, önceden patlayıcılarla donatıldı ve bu cihazlardaki patlayıcılar 20 gramdan fazla değil.
Lübnan’daki çağrı cihazı patlamaları: İsrail bu cihazları hangi yöntemle patlattı?
Çağrı cihazlarının beş ay önce ithal edildiği bilgisi, bu patlayıcıların nasıl etkinleştirildiğine dair birçok senaryoyu karşımıza çıkarıyor.
İSRAİL DRONLARI CİHAZLARI PATLATTI
American Wall Street’in ulaştığı yetkililer, patlayan çağrı cihazlarının Hizbullah’ın yakın zamanda aldığı cihazlar olduğunu söylüyor. Aynı zamanda güvenlik şirketi Lubek International'ın bildirdiğine göre çağrı cihazlarının patlamasının bir diğer nedeni de yazılımın kötüye kullanılmış olduğu yönünde. Şirket, patlamanın nedeninin pillerin ısısını yükselterek patlamasına neden olan bir yazılım veya uzaktan patlatılan bir şarjın yerleştirilmesi olabileceğini de söyledi. Lityum pillerle dolu olan çağrı cihazının aşırı ısınma sonucu patlamış olma ihtimalinin yüksek olduğuna dikkat çekti.
Cihazlar içindeki patlayıcıların İsrail’in tarafından Lübnan’ın dört bir yanına yayılan droneler aracılığıyla gönderilen radyo dalgalarıyla etkinleştirerek çipi patlattığını veyahut cihazın pillerini ısısının yükseltildiği düşünülüyor.
TAYVAN, CİHAZLARI DOĞRUDAN LÜBNAN’A SATMADIĞINI İSPATLADI
New York Times’ın ulaştığı Amerikalı kaynaklar, patlayan çağrı cihazlarının Tayvan yapımı olduğunu ve patlayıcıların cihazlara satış gerçekleştirilmeden yerleştirildiğini öne sürmüştü.
Ancak Reuters’a göre Tayvan’lı ‘Gold Appolo’ şirketinin kurucu ve başkanı, Lübnan'da patlamaya maruz kalan kablosuz çağrı cihazlarının Tayvan'da üretildiğini yalanlıyor ve Avrupa'da şirketin ticari markasını kullanma hakkına sahip bir şirket tarafından üretildiğini iddia ediyor. Şirket kurucusu Hsu Cheng Kuang, patlayan cihazların Macar BCA şirketi tarafından üretildiğini ve kendi şirketlerinin ticari markasını kullanma haklarına sahip olduklarını anlattı. Tayvanlı şirket bu ürünün tasarım ve üretiminde bir rolleri olmadığını belirtirken Tayvan Ekonomi Bakanlığı kendilerinin Lübnan’a doğrudan ihracat yaptıklarına dair hiçbir kayıt bulunmadığını vurguladı.
ÇAĞRI CİHAZI NEDEN KULLANILIYOR?
Hizbullah tarafından kullanılan çağrı cihazı 1960'larda acil durumlarda kullanılmak üzere geliştirilen küçük bir kablosuz iletişim cihazıdır. Kullanıcıya birisinin onunla iletişim kurmaya çalıştığını bildirmek için radyo dalgaları yoluyla dijital sinyaller göndermeye dayanır. Bunun yanı sıra kısa mesajlarda gönderebilir. Cep telefonları yaygınlaşmadan önce bu cihazlar, sağlık çalışanları arasında yaygın bir iletişim aracı olarak kullanıldı. Aynı zamanda askeri ve güvenlik alanlarında da kullanıldı.
Çağrı cihazı, internete bağlanamayan nispeten eski bir teknoloji olarak kabul edilir ve bu nedenle, mobil veya akıllı telefonlar kullanılırken siber saldırılara ve yaygın casusluk ve takip girişimlerine karşı bir dereceye kadar güvenli kabul edilirdi. Hizbullah’ın güvenlik kaygısı nedeniyle çağrı cihazlarını kullandığı söylenebilir.
