Fransa’da genel seçimin ikinci turunda, sol partilerin tek çatı altında birleştiği Yeni Halk Cephesi zafer kazandı. Aşırı sağcı Ulusal Birlik'in üçüncü sıraya gerilediği seçimi Siyaset Bilimci Mehmet Yaşar Altundağ, KARAR'a değerlendirdi. Altundağ, ilk turda Ulusal Birlik’in birinci çıkmasına rağmen ikinci turda bu tablonun değişmesinin sebebini, Macron'cularla sol cephenin birçok bölgede Ulusal Birlik'in adaylarına karşı işbirliği yapmasıyla ve 200 adayın bu sebepten çekilmesiyle açıklıyor.
BÜŞRA CEBECİ
Fransa’da 30 Haziran'da yapılan ilk tur seçimlerde oyların yüzde 33'ünü almasının ardından yaklaşık 300 milletvekili çıkaracağı tahmin edilen Ulusal Birlik'in sandalye sayısının 150 civarında kalması bekleniyor.
Fransa'da genel seçimin ikinci turunda 577 seçim bölgesinde, ilk turda hiçbir aday yüzde 50 oy alamadığı için, en az yüzde 12,5 oy almış adaylar yarıştı.
İlk turda Ulusal Birlik Partisi oyların yüzde 33,4'ünü almış, Yeni Halk Cephesi yüzde 27,9 oyla ikinci olmuş, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Rönesans Partisi'nin liderliğini yaptığı merkez partilerin ittifakı Cumhuriyet İçin Hep Birlikte oyların ancak yüzde 20,7 'sini alabilmişti.
Bu seçimle birlikte 577 milletvekilinin 76'sı belli olmuş, aşırı sağ 39, sol ittifak 32, merkez sağ 3, Macron'un ittifakı ise 2 milletvekili çıkarmıştı.
Fransa İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk kez aşırı sağın iktidarın eşiğine gelmesiyle karşı karşıya kaldı ve sol partiler Yeni Halk Cephesi çatısı altında birleşti.
AŞIRI SAĞA KARŞI BİRLEŞTİLER
KARAR’a Fransa seçimini yorumlayan Siyaset Bilimci Mehmet Yaşar Altundağ bu sonucun iki turlu seçimin ve seçim ittifaklarının sonucunu yaşandığını söylüyor. Altundağ, ilk turda Ulusal Birlik’in birinci çıkmasına rağmen ikinci turda bu tablonun değişmesinin sebebiniyse parlamentoda ikinci tura giderken ilk seçimde bölgesinde üçüncü sırada olmuş 200’den fazla aday çekilmesiyle açıklıyor.
Bu 200’den fazla aday Macron ya da sol ittifakın adaylarıydı. Aşırı sağın iktidarını engellemeye çalışan bu iki cephe, RN’nin karşısındaki adayları destekledi ve sonuçlara göre bu strateji başarılı da oldu.
GÖRÜŞ AYRILIKLARI İSTİKRARSIZLIK YARATABİLİR
Altundağ için sağın yükselişi halen küçümsenecek seviyede değil. Zira RN, önceki seçimlerle kıyaslandığında en yüksek oyunu aldı.
Öte yandan bu sonuçlara göre hiçbir grup, tek başına hükümeti kuramıyor. Yeni Halk Cephesi’nin başını çeken Jean-Luc Mélenchon ilk açıklamasında “Macron ile işbirliği yapmayacağız, aynı gemiye binmeyeceğiz” dedi.
Altundağ, Macronistler ve sol ittifakın en baştan RN’i dışladığını, o yüzden aşırı sağ iktidarın koalisyonunun dışında olacağını söyledi.
Mélenchon’un “Macron’un yancısı olmayacağız” açıklaması, “Macron’un hükümeti nasıl kurduracağına dair soru işaretleri yaratıyor. Altundağ bu anlamda birden fazla senaryo üzerinde duruyor.
İlk senaryonun, Macron’un soldan birine hükümeti kurma yetkisi vermesi olduğunu, böylelikle sol cephenin azınlık hükümeti olarak göreve başlayacağını söylese de Altundağ’a göre bu ihtimal düşük…
Altundağ’a göre böyle bir senaryoda Macron ve sağ, Halk Cephesi’nin bir başbakan adayına sahip olmamasının ve azınlık hükümeti olmaktan doğan istikrarsızlığın faturasının sola kesilmesini bekleyecek.
Macron’un, partisinden birini başbakan olarak yetkilendirmesini daha güçlü bir ihtimal olarak gören Altundağ, bu senaryoda da Macroncuların merkez sağa (LR) gideceğini, ayrıca sol ittifakı bölmeye çalışacaklarını belirtiyor.
MELECHON'UN SEVENİ KADAR SEVMEYENİ DE VAR
Altundağ, sol cephedeki fikir ayrılıklarına da dikkat çekiyor. Altundağ, Mélenchon’un Macron’a karşı net bir çizgi çektiğini ama sosyalistlerin, merkez sol ve yeşillerin Macron’un hükümetinde olabileceğini; Macron’un merkez solu, özellikle yeşil politikalar, AB politikaları ve Ukrayna desteği ile yanına çekmeye çalışabileceğini söylüyor.
Altundağ, Fransa’da Mélenchon’nun halktaki imajından da bahsediyor. Altundağ, Türkiye için Selahattin Demirtaş neyse, Fransa için de Mélenchon’nun benzer bir şekilde halkta karşılık bulduğunu söylüyor ve ekliyor, “Çok seveni var evet ama çok tepki gösteren de var. Zira Mélenchon, Hamas’ı destekliyor, Filistin devletini tanıyor ve NATO karşıtı.”
Altundan Mélenchon’nun her halükarda dışarıda kalacağını ve sert muhalefet yapacağını söylüyor.
Altundağ’a göre, solun destek verdiği bu hükümet, asgari ücret artışı (SMIC) ya da emeklilik yaşının düşürülmesi gibi politikaları hayata geçirirse sol için bir kazanım olur ve siyasi sinerjisini devam ettirebilir.
Altundağ, RN’nin halen bir tehdit olduğunun altını çiziyor ve “Herkes bu seçimin sol tarafından kazanıldığında hem fikir. Fakat RN de parlamento üyesi sayısını neredeyse iki katına çıkardı. Ekim-Kasım’a kadar hükümet kurulamayabilir ve bu senaryoda sol nefretini kaşıyarak 2027’ye doğru oylarını artırabilir.” diyor.
BAŞBAKAN ATTAL’IN İSTİFASINA ‘ŞİMDİLİK’ RET
Altundağ, Başbakan Gabriel Attal’un istifasını ve Macron’un ‘şimdilik’ göreve devam etmesi kararını da değerlendirdi. Altundağ, hükümetin kurulmasının Ekim-Kasım aylarını bulabileceğini, bu sebepten de Macron’un istikrarsızlığı önlemek için bu hamleyi yaptığını ve bu yüzden Attal’ın istifasını kabul etmediğini en azından ertelediğini belirtiyor. Yani buna göre Macron, yeni hükümet kurulana kadar kazanmış olacak. Ayrıca Altundağ, Macron ile Attal’un pek anlaşamadığı yönünde söylentiler olduğunu fakat bunların da dedikodu seviyesinde kaldığını söyledi.
Fransa'da solun zaferi dünya basınında: Filistin devletini tanımayı vadetti
Fransa'da ikinci tur sona erdi: Sandıktan sol ittifak önde çıktı
