ABD Başkanı Biden, görev süresinin son ayında Çin'e yönelik yeni çip yaptırımları uygulama kararı aldı. Bu adımla, Çin’in yüksek teknolojiye erişimi daha da kısıtlanırken, Biden yönetimi, ulusal güvenliği tehdit edebilecek gelişmeleri engellemeyi amaçlıyor.
Biden yönetimi, Çin'e yönelik yeni yaptırımlar kapsamında 24 farklı tip çip üretim donanımı ile üç kategori yazılım ihracatını yasakladı. ABD Ticaret Bakanlığı'na bağlı Sanayi ve Güvenlik Bürosu (BIS), Çin'e yönelik bu yeni ihracat kısıtlamalarının, Çin'in çip sektöründeki teknolojik ilerlemeyi engellemeyi hedeflediğini açıkladı. Ayrıca, yapay zeka çiplerinde kullanılan Yüksek Bant Genişlikli Hafıza (HBM) bileşeninin de Çin'e ihracatı yasaklandı.
"YABANCI DOĞRUDAN ÜRÜN KURALI" İLE DENETİM ARTIYOR
Kısıtlamaların etkinliğini artırmak amacıyla, ABD yönetimi "yabancı doğrudan ürün kuralı" (FDPR) uygulamasına geçeceğini açıkladı. Bu süreç, yabancı şirketlerin, ürünlerinde Amerikan menşeili parçalar kullanarak Çin'e ihracat yapmalarını denetleyecek. Bunun yanında, Ticaret Bakanlığı'nın 140 Çinli şirketi "varlık listesine" almayı planladığı belirtildi. Bu listedeki şirketlere, ABD hükümetinden özel izin almadan ürün veya hizmet satılması yasak olacak.
ÇİN'DEN YAPTIRIMLARA TEPKİ: "ADALETİ İHLAL EDİYOR"
Çin, ABD'nin bu yaptırım kararlarına sert tepki gösterdi. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, ABD’nin ihracat kontrollerinin "piyasa ekonomisinin kurallarını ve adil rekabet ilkesini ihlal ettiğini" belirterek, bunun "uluslararası ekonomik ve ticari düzene zarar verdiğini" ifade etti. Lin, aynı zamanda küresel sanayi ve tedarik zincirlerinin istikrarının da bu kısıtlamalarla bozulduğunu vurguladı. Çin, kendi şirketlerinin meşru haklarını korumak için gerekli tedbirleri alacaklarını açıkladı.
BİDEN'IN ÇİP SAVAŞI: AMACI ASKERİ TEKNOLOJİLERİ ENGELLEMEK
ABD Ticaret Bakanı Gina Raimondo, getirilen kısıtlamaların amacının Çin'in çip teknolojisini askeri teknolojiler ve silah sistemleri için kullanmasını engellemek olduğunu söyledi. Raimondo, "Kısıtlamalar, ABD'nin, Çin Halk Cumhuriyeti'nin askeri modernleşmesinde kullandığı en ileri teknoloji çipleri üretme kabiliyetine ket vurmak için bugüne dek getirdiği en güçlü kontroller." dedi.
ÇİN-ABD ÇİP SAVAŞI: BİDEN YÖNETİMİNİN SON ADIMI
Biden yönetiminin bu adımı, ABD'nin Çin ile olan çip savaşı stratejisinin en son halkası. ABD, Çin’in çip sektöründeki yükselişini engellemeyi, ulusal güvenliği tehdit edebilecek teknoloji transferlerini durdurmayı hedefliyor. 2022 yılında kabul edilen Çip ve Bilim Yasası ile Çinli üreticilerin ileri teknoloji çiplere erişimi kısıtlanmıştı. Ayrıca, 2023’te imzalanan başkanlık kararnamesiyle, Çin'deki Amerikan yatırımlarına da sınırlamalar getirilmişti.
