Gazze’de soykırımı durdurmak için ABD, Mısır ve Katar tarafından hazırlanan üç aşamalı ateşkes planı taraflara iletildi. Hamas, İsrail’in geri çekilme haritasını beklerken, Trump’ın temsilcisiyle görüşmelere katılan Biden, ’anlaşma yakın’ dedi. Ancak ateşkes için ‘masa’da müzakere eden İsrail, sahada katliam saldırılarına ara vermedi. Son 24 saatte düzenlenen 6 saldırıda 62 kişi hayatını kaybetti.
Trump’ın baskısıyla Doha’daki ateşkes görüşmelerinde masaya oturan İsrail, iyimser açıklamalar yapılsa da Gazze’de katliama ara vermiyor. Görüşmeler sürerken gece ve sabah sivil yerleşimlere yönelik saldırılarda çocukların da olduğu en az 42 kişi hayatını kaybetti. ABD, ‘anlaşmanın eşiğindeyiz’ derken, Hamas İsrail’in çekilme haritası sunmasını bekliyor.
İsrail ordusunun Gazze’nin güneyindeki Refah kentine bağlı el-Nasır beldesine düzenlediği saldırıda yaralanan hamile bir Filistinli kadın, hastanede ameliyata alındıktan sonra bebeğini kaybetti. Bebeğin naaşı, Han Yunus’un Nasır Hastanesi’nde yapılan cenaze işlemlerinin ardından defnedildi.
15 AYDA 46 BİN 707 KAYIP
Dünya, İsrail ve Hamas arasında, ABD, Katar ve Mısırlı diplomatların arabuluculuğunda Doha’da süren ateşkes ve esir takası müzakerelerinden çıkacak ‘anlaşma’ haberini bekliyor. Masada anlaşmanın detaylarını konuşan İsrail, Gazze’nin çeşitli bölgelerinde 6 katliam düzenledi, 62 kişi hayatını kaybetti. Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail'in 467 gündür saldırılarını sürdürdüğü Gazze’de can kaybı 46 bin 707'ye, yaralı sayısı 110 bin 265'e yükseldi.
KİLİDİ ‘HARİTA’ ÇÖZECEK
atar, üç aşamalı taslağın her iki tarafa resmen iletildiğini bildirirken, tarafların ilk kez aynı odada olmasa bile aynı bina içinde bulunduklarını açıkladı. Biden ve Trump’ın ekiplerinin görüşmelerde birlikte hareket etmeleri anlaşmanın yakın olduğu şeklinde yorumlandı. Hamas anlaşmaya varmak için İsrail güçlerinin Gazze’den nasıl çekileceğini gösteren haritaları sunmasını beklerken, Netanyahu’nun harita konusunda direttiği ifade edildi. S/6
ÜÇ AŞAMALI PLAN
irinci aşamada, İsrailli 33 esir canlı veya ölü teslim edilirken İsrail ordusu, Gazze Şeridi’nde girdiği çoğu bölgeden çekilecek. 7’nci günde İsrailli her esir askere karşı 50 Filistinli esir serbest kalacak. 16’ncı günde başlayacak ikinci aşamada kalan İsrailli rehineler iade edilecek. Üçüncü aşama Gazze Şeridi’nin yeniden imarını, yerinden edilenlerin evlerine dönmesini içerecek. Anlaşmanın garantör ülkeleri Katar, Mısır ve ABD olacak.
'ANLAŞIYORUZ' DEYİP ÇOCUKLARI KATLETTİLER
İsrail’in 15 aydır soykırım yürüttüğü Gazze’de ateşkes görüşmelerinde büyük ilerleme kaydedildiğinin açıklanmasına rağmen acımasız katliamlarına devam etmesi büyük tepki çekiyor. İsrail ordusunun Gazze Şeridi’nin çeşitli bölgelerine düzenlediği son saldırılarda 28 kişinin daha hayatını kaybettiği, çok sayıda kişinin yaralandığı bildirildi. Yerel kaynaklardan alınan bilgiye göre, İsrail, muhtemel esir takası ve ateşkes anlaşmasında “ilerleme” sağlandığı yönündeki açıklamaların ardından özellikle son iki günde Filistinlilerin evlerine ve sığınma merkezlerine yönelik saldırılarını artırdı.
Filistinli kaynaklar, İsrail ile Hamas arasında beklenen esir takası ve ateşkes anlaşması öncesi saldırıların arttığını ifade ediyor. Son saldırılarla dün gece ve sabah saatlerindeki bombardımanlarda hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 42’ye yükseldi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, İsrail ile Hamas arasında bir ateşkes anlaşmasının “eşikte” olduğunu ve “her an” gerçekleşebileceğini açıkladı. Blinken, Washington merkezli düşünce kuruluşu Atlantik Konseyi’nde yaptığı konuşmada anlaşmanın daha önce hiç olmadığı kadar yakın olduğunu da sözlerine ekledi.
ABD’li bakan, “Hamas’tan kabul ettiğine dair son sözü bekliyoruz ve bu sözü alana kadar eşikte kalmaya devam edeceğiz” dedi. ABD’nin yeni başkanı Donald Trump’ın, görevi Joe Biden’dan devralmasına bir hafta kala, İsrail’e ateşkes için baskı yaptığı belirtiliyor. Nitekim Doha’daki görüşmelerin 8 saatten fazla sürdüğü açıklandı. Ancak üst düzey bir Hamas yetkilisi Reuters’a yaptığı açıklamada Filistinli grubun henüz yanıt vermediğini çünkü İsrail güçlerinin Gazze’den nasıl çekileceğini gösteren haritaları sunmasını beklediklerini dile getirdi. Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Salı günü yaptığı açıklamada İsrail ile Hamas arasında bir anlaşmaya varılmasını engelleyen önemli bir sorun olmadığını ve Doha’daki dolaylı görüşmelerin “bir anlaşmaya varmanın son ayrıntılarına” odaklandığını söylemişti.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, kabinenin aşırı sağcı bakanlarının ve kendi partisinden bazılarının muhalefetiyle karşı karşıya ve bunlar esirlerin serbest bırakılmasına ve daha geniş bir ateşkes anlaşmasına karşı çıkıyor.
ATEŞKESİN ŞARTLARI NELER?
BBC’ye konuşan bir Filistinli yetkili, ateşkesin ilk gününde Hamas’ın üç rehineyi serbest bırakacağını söyledi. Bu adımı takiben İsrail, Netzarim Koridoru da dahil olmak üzere Gazze’deki yerleşim alanlarından askerlerini çekmeye başlayacak. Bundan bir hafta sonra Hamas dört rehineyi daha serbest bırakacak. İsrail buna karşılık Gazze Şeridi’nin güneyine kaçmak zorunda kalan halkın, kuzeydeki evlerine dönmesine izin verecek. Reuters haber ajansına göre, ateşkesin ilk birkaç gününde bazı İsrail birlikleri Gazze Şeridi’ndeki bazı bölgelerden çekilecek. Mısır ile Gazze arasındaki Rafah Sınır Kapısı, hasta ve yaralıların tahliyesi için kademeli olarak açılacak. İsrail’in Gazze’nin kuzeyi ve doğusundaki iki sınır bölgesinde 800 metrelik birer tampon bölge oluşturması da planlanıyor. Yine bu aşamada Hamas ve müttefiki Filistin İslami Cihad’ın, toplam 33 rehineyi serbest bırakması bekleniyor. Karşılığında serbest bırakılacak 1000 Filistinli mahkum veya tutuklu arasında 7 Ekim 2023 saldırısına katılan savaşçıların bulunmayacağı kaydediliyor. Planın ikinci aşamasında, erkek askerler ve genç sivil erkek rehineler dahil olmak üzere yaşayan rehineler serbest bırakılacak. Ateşkes planının üçüncü aşamasında, büyük bir yıkım yaşayan Gazze’nin yeniden inşa edilmesi var. İsrail ile Hamas arasında ateşkesin ikinci ve üçüncü aşamaları konusunda henüz bir anlaşmaya varılmadı. Bunlarla ilgili müzakereler ateşkes sürecinin 16. gününde başlayacak.
