Taliban, ABD'nin Afganistan'dan çıkmasıyla son 5 günde 8 vilayeti daha ele geçirdi. Taliban'ın Kabil'i düşürme yolunda olmasına rağmen ABD ile anlaşmayı ihlal etmediğinde ısrarcı olan Dışişleri Sözcüsü Price, dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Kabil Havaalanı ile ilgili görüşmelerin Pentagon öncülüğünde sürdüğünü belirten Price, Türkiye'nin önemli rol üstlenme isteğini takdir etti.
ABD ve NATO kuvvetlerinin 20 yılın ardından Afganistan'dan çekilmesi ile birlikte Afganistan hükümeti ile Taliban kuvvetleri arasındaki çatışmalar yeniden yükselmeye başladı. Taliban, ülkenin stratejik öneme sahip vilayet merkezlerini birer birer ele geçirirken, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, dün gerçekleştirilen basın toplantısında Afganistan ile ilgili çarpıcı değerlendirmelerde bulundu.
Price, NATO çekildikten sonra başkent Kabil'deki stratejik öneme sahip Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı'nın Türk askeri tarafından korunması görüşmelerine de değindi.
'ELE GEÇİRİRSE ULUSLARARASI TANIMA OLMAYACAK'
Afganistan'daki artan şiddet ve saldırıların Başkan Joe Biden'ın yönetimi için ciddi endişe kaynağı olduğunu, bakanlığın adil ve kalıcı çözüm için diplomasi yürüttüğünü, ABD’nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad'ın Taliban’a ateşkes ve siyasi çözüm görüşmeleri için baskı yapmak amacıyla Katar’ın başkenti Doha’ya gittiğini, bölgedeki ve daha geniş coğrafyadaki hükümetlerle çok taraflı ve uluslararası kuruluşların zor kullanılarak dayatılan herhangi bir hükümeti tanımama taahhüdünün Taliban'a iletileceğini sıralayan Price, şöyle devam etti:
'ULUSLARARASI YARDIMA SAHİP OLAMAYACAK'
"Afganistan'da silah doğrultarak iktidara gelen herhangi bir hükümetin uluslararası destekten ve uluslararası meşruiyetten yoksun kalacağı, sadece bizim görüşümüz değil, hasıl olan ve defalarca dile getirilen bir fikir birliğidir. BM Güvenlik Konseyi'nin geçen haftaki açıklamasında, üyeler, '2513 sayılı karara atıfla askeri çözüm olmadığını ve İslami Emirliğin yeniden tesis edilmesini desteklemediklerini yeniden teyit etti'. Bir dizi ülke, uluslararası blok ve kurumun imzaladığı bu basit önerme, Afganistan'da güç kullanılarak dayatılacak herhangi bir hükümetin meşruiyetten yoksun kalacağı ve pratikte, herhangi bir hükümetin kalıcılık elde etmek için kesinlikle ihtiyaç duyacağı o uluslararası yardıma sahip olamayacağı yönündedir."
'TALİBAN, ABD İLE ANLAŞMANIN ÖNEMLİ BİR BÖLÜMÜNE UYDU'
Bir gazetecinin 'Şubat 2020'de Doha'da ABD ile Taliban arasında imzalanan anlaşmayı Taliban'ın ihlal edip etmediğiyle' ilgili ısrarlı soruları karşısında, ABD Dışişleri Sözcüsü, 'Afganistan'da şiddetin kabul edilemez yükseklikte olduğu, şiddet düzeyinin Taliban'ın anlaşmada vaat ettikleriyle tutarlı görünmediği, ama Taliban'ın anlaşmanın önemli bir bölümüne uyduğu' yönünde yanıtlar verirken asla 'ihlal' ifadesini kullanmadı. 'Asıl önemli olanın anlaşmanın ABD ve koalisyon güçlerine saldırmama bölümüne Taliban'ın uyması olduğu' mesajını veren Price, madalyonun öbür yüzünde "Donald Trump yönetiminin vardığı anlaşmaya göre güçlerimiz 1 Mayıs 2021'den sonra Afganistan'da büyük sayılarda kalsaydı, yeniden şiddetin hedefi olabilirdi" vurgusunu yaptı.
'TÜRKİYE'NİN OLASI ROLÜNE DAİR TEREDDÜT YA DA ŞÜPHE VAR MI?'
Gazetecinin, "Bir AB yetkilisi, Taliban'ın şu anda Afganistan'ın yüzde 65'ini kontrol ettiğini söyledi. Taliban'ın hızla ele geçirmesinin ışığında, Türkiye'nin Kabil havalimanını yönetme çabası hakkındaki ABD'nin düşünme sürecinde tereddüt ya da şüphe var mı?" sorusunu yönlendirmesinin ardından Price'ın şöyle yanıt verdi:
"Kabil Havaalanı uçakla yolculuktan, ticari uçuşlardan çok daha fazlasını temsil ediyor kesinlikle. Güvenli, çalışır durumda bir havaalanının, sahada işleyen bir diplomatik varlığa sahip olma yeteneğimizin ayrılmaz bir parçası olduğunu düşünüyoruz. Dolayısıyla o havalimanının emniyeti, güvenliği, işlemeye devam etmesi bizim için çok önemli.
Türk ortaklarımızın bunu korumada rol oynamaya istekli olduklarını belirtmelerine minnettarız. Elbette Afgan güvenlik güçlerinin de oynayacağı önemli bir rol var. Ancak görmüş olduğumuz hiçbir şey, işleyen, güvenli ve emniyetli bir Hamid Karzai Uluslararası Havalimanı'na verdiğimiz önemi azaltmıyor."
'BİDEN KONUYU ERDOĞAN'LA GÖRÜŞTÜ'
"Bu meseleyle ilgili Türk tarafında bir tereddüt duydunuz mu" sorusu üzerine ABD Dışişleri Sözcüsü şunları söyledi:
"Bu, en üst düzey dahil olmak üzere Türk müttefiklerimizle tartıştığımız bir konu. Başkan Biden tabii ki bunu mevkidaşı Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüştü. Bakanlık bunu çeşitli düzeylerde ele aldı. Şimdi esas olarak Savunma Bakanlığı'nın öncülük ettiği bir tartışma var. Her zaman yaptığımız gibi, bu tartışmaları gizli tutuyoruz, ancak Türkiye'nin önemli bir rol üstlenme konusundaki istekliliğini takdir ediyoruz."
State Department: "the idea that...a couple thousand U.S. military service members...would have been able to stand in the way of what we are seeing now – both of those propositions are hollow"@APDiploWriter has no time for this bullshit: "They’re also unprovable." https://t.co/5o1vp2Xamp pic.twitter.com/kEzS2waj5B
— CasualtiesOfTheDay (@Ayei_Eloheichem) August 11, 2021
BIDEN'DAN 'PİŞMAN DEĞİLİM' AÇIKLAMASI
ABD Başkanı Biden, askeri birlikleri Afganistan'dan çekme kararından pişmanlık duymadığını söyleyerek bundan sonra Taliban'a karşı Kabil hükümetinin ve Afgan liderlerin mücadele etmesi gerektiğini söyledi.
Beyaz Saray'da gazetecilere konuşan ABD Başkanı Joe Biden, ülkesinin Afganistan'a yönelik desteklerini devam ettirdiğini söyledi.
Biden, ABD'nin Afganistan hükümetine hava desteği verdiğini, ordunun maaşlarını ödeyip Afgan birliklerine yiyecek ve ekipman sağlamaya devam ettiğini belirterek "Kendi başlarına mücadele etmeleri gerek" dedi.
