Yaklaşık 2 yıllık kısıtlamanın ardından Antalya’da çiftçi, yeni sezonun ilk domatesini Rusya pazarı için hasat yapmaya başladı.
Türkiye’nin en önemli örtü altı tarım üssü Antalya’da, Haziran ve Temmuz ayında dikimi yapılan domatesler olgunlaştı. Sezon başında endişeli bir şekilde dikim yapan çiftçi, Rusya’nın yaklaşık 2 yıllık bir kısıtlamanın ardından yeniden domates alacağını açıklamasıyla sevindi. Akdeniz’in güneşinde olgunlaşan farklı boyutlardaki domateslerin ise hasatı yapılmaya başlandı. Çiftçi modern seralarda bambus arısı ile yetiştirdiği birinci kalite domatesi Rusya pazarı için dalından koparıp, sandıkladı. Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, kriz döneminde Rusya’ya alternatif pazarlar bulduklarını belirterek " İhracatımızın yarısını yaptığımız Rusya’ya, ihracat yapmadığımız dönemde ihracatımız yüzde 50 azalmadı, sadece yüzde 10 düşüş yaşadık. İhracatımızı çeşitlendirdik. Rusya’ya bağımlılığımızı azalttık." dedi.
"İLK HASAT BAŞLADI"
İlk hasatı yerinde inceleyen Antalya Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, çiftçinin 1 yıldır Rusya ile yaşanan kriz nedeniyle zor bir dönem geçirdiğini hatırlattı. Haziran ayında ekilen domatesin ekim ayı sonu itibariyle hasadına başlandığını aktaran Alp, çiftçilerin gelecek adına ümitli olduklarını kaydetti. Çiftçinin sürekli sezona borçla girdiğinin altını çizen Alp, bu yıl ise ilişkilerin normalleşmesinin ardından tarım ürünlerinde Rusya’nın yavaş yavaş kısıtlamaları kaldırdığını kaydetti.
"ANTALYA İÇİN 50 BİN TON ÇOK AZ"
Rusya’nın başta domates olmak üzere koyduğu ambargonun kaldırılması için Türkiye’nin heyetlerarası çok büyük bir çaba sarfettiğinin altını çizen Nazif Alp, “Rusya kısa süre önce bizden 50 bin ton domates alım yapacağını açıkladı. Biz dünyaya domates yetiştiriyoruz. Antalya bandında Rusya’nın açıkladığı oran çok az. Antalya domatesle Türkiye’yi beslediği gibi bir çok ülkeye ihracat yapıyoruz. 50 bin ton çok az bir miktar. Rusya’nın yılda 400 bin ton domatese ihtiyacı olduğunu biliyoruz.”dedi.
"50 BİN TON ARTAR"
Rusya’nın 50 bin tonla başlayan alımının zamanla artmasını beklediklerini ifade eden Nazif Alp, “Rusya ihtiyacı olan 400 bin ton domatesi Antalya’dan alırsa, çiftçi açısından olumlu bir gelişme olur. Çiftçinin ayakta kalabilmesi için para kazanması gerekir.”dedi.
PAZAR VE FİYAT İSTİKRARI
Rusya’nın kendi tarım alanında girdilerin sürekli yükseldiğini dile getiren Alp, “ Bugünkü şartlarda biz ürettiğimiz domatesi hale götürürüz ve bizim adımıza komisyoncu satar. Antalya Toptancı Hali’nde domatesin kilogram fiyatı 1.5- ile 2 lira arasında fiyatı değişiyor. Bu fiyatla çiftçi para kazanmaz, ama çiftçi ayakta kalır. 2 liranın üstüne çıkarsa çiftçi para kazanır. Biz domatesin asla 5 lira olmasından yana değiliz. 5 lira olursa tüketici bu domatesi alıp yiyemez. Satılması ve ülke ekonomisine katkı yapılması gerekir. Devletimizden para desteğinin yanında Pazar desteği istiyoruz. Bize pazar ve fiyat istikrarı olsun başka bir şey istemiyoruz” ifadelerine yer verdi.
"YÜZÜMÜZ GÜLMEYE BAŞLADI"
Gaziler Mahalle Muhtarı Yıldıray Bakay, iki hafta önce domatesin fiyatının düşük olduğunu hatırlatarak, “Rusya pazarı açılınca 30-40 kuruş olan fiyat biranda 1.5,2 liraya yükseldi. Buda çiftçi adına sevindirici bir gelişme. Biz bu domatesi çocuğumuz gibi bakarak yetiştiriyoruz. Yüzümüz gülmeye başladı. Birkaç gün önce ucuz satarken, acaba bu yıl dam kötü gidecek diye düşünmeye başlamıştık. Böyle gitmesi temennimiz.”dedi.
"RUSYA'NIN SÜREKLİ ALIM YAPMASINI İSTİYORUZ"
Soner Elçin, kokteyl domates üretiminin yeni dönem hasadına başladıklarını belirterek, “Sezona şuan iyi girdik. Rusya’nın açıkladığı alım miktarı bizim için az. Biz Rusya’nın sürekli alım yapmasını istiyoruz. Çünkü Antalya’nın dört mevsiminde Rusya’ya yetecek domates var” diye konuştu.
"RUSYA'YI ÖNEMSİYORUZ"
Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği (BAİB) Başkanı Mustafa Satıcı, Rusya’nın uçak krizin ardından Türkiye’den ithal ettiği tarım ürünlerindeki kısıtlamanın yüzde 70’inin kalktığını kaydetti.
Geri kalan yüzde 30’luk bölümün önemli bir kısmını domates ve narın oluşturduğunu aktaran Başkan Satıcı, “ Rusya burada farklı bir yola gitti. Bu ürünlere miktar ve firma kısıtlaması getirdi.Miktar koymasındaki amacı kendi üreticisini korumak olarak açıkladı. Ama firma kısıtlaması anlaşılabilir değil.Görüşmeler devam ediyor. Rusya 50 bin ton alım yapacağını açıkladı.Bizim Rusya’ya ihracat potansiyelimiz 300 bin tonun üzerinde. Rusya’ya alternatif pazarlar bulduk.İhracatımızın yarısını yaptığımız Rusya’ya, ihracat yapmadığımız dönemde ihracatımız yüzde 50 azalmadı, sadece yüzde 10 düşüş yaşadık. İhracatımızı çeşitlendirdik. Rusya’ya bağımlılığımızı azalttık. Bu yıl içinde BAİB olarak yüzde 12 büyüdük. Tabi ki Rusya’dan da vazgeçmedik orayı da önemsiyoruz" ifadelerine yer verdi. Bölgede ihracat sezonunun başladığını kaydeden Satıcı, Rusya’nın ithalat yapmaması ihtimaline karşı yine de bir olumsuzluk beklemediklerini açıkladı.
ANTALYA/İHA
