Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, düzenlediği basın toplantısında Halep'le ilgili gelişmelere dair açıklamalarda bulundu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Rusya'nın Halep'te tahliyelerin tamamlandığına dair açıklamasını doğrulamadı. Çavuşoğlu, "Hayır, tahliyeler devam ediyor. Sadece 6 tur tahliye oldu. Şu ana kadar buradan çıkışlar, tahliyeler tamamlanmadı. Çıkmak isteyen çok insan var" diye konuştu. Rusya'nın iddiası Suriyeli muhalifler ve Esad rejimi tarafından da yalanlandı.
Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satır başları şöyle;
"Halep'te son gelişmeleri başta Cumhurbaşkanımız olmak üzere takip ediyoruz. Burada sıkışan insanların kurtarılmasıyla ilgili çalışmalar var. Aksayan durumlar da oluyor. Türkiye olarak Suriye'de ateşkesi, barışı ve siyasi çözümü önerdik. Çok önemli çabalar sarf ettik. Muhalefete de her zaman en iyi çözümün siyasi çözüm olduğunu ve Cenevre'deki müzakerelere katılmaları gerektiğini söyledik. Muhalefet de her seferinde Cenevre'de sonuç alınmasa da görüşmelere katıldılar. Suriye'de şu anda da bir siyasi geçiş sürecine acilen ihtiyaç var. BMGK kararları ve Cenevre bildirisi bunun parametreleridir. Siyasi çözüme geçilmesi gerekiyor. Çok taraflı çabalarımızdan sonra alınan kararların ihlal edildiğini, rejim ve rejime destek veren gruplar tarafından ihlal edildiğini gördük. Yeni öneriler de getirdik ama Türkiye olarak biz gerek bölgedeki aktörlerle, gerekse yine Suriye'deki diğer iki aktörle, Rusya ve İran'la da temaslarımız oldu. Rusya'yla ilişkilerimizin normalleştirilmesi sürecinden sonra Sayın Cumhurbaşkanımız Erdoğan'ın Putin'le görüşmeleri çerçevesinde ciddi temaslarımız oldu."
"HALEP'TE DURUM HEP KÖTÜYE GİTTİ"
"Özellikle Rusya'yla muhalefeti bir araya getirme çalışmaları yaptık. Rusya'ya şunu söyledik; 'Muhalefet size karşı değil, şu anda yaptıklarınıza karşı.' Şu anda temaslar devam ediyor. Tüm bunlar devam ederken Halep'te durum hep kötüye gitti. Ateşkes bir türlü sağlanamadı, siviller bombalandı, hastaneler bombalandı. Tarihte görmediğimiz vahşetin değişik boyutlarını Suriye'de, Halep'te gördük. Biz burada sessiz kalamazdık, çözüm bulmamız gerekiyor."
"CUMHURBAŞKANIMIZ'IN ÇOK ÖNEMLİ ROLÜ VARDIR"
"Rusya'yla yoğun çabalar sarf ettik, mutabakat sağlandı. Bunun uygulanması da çok önemli. Özellikle Sayın Cumhurbaşkanımız'ın çok önemli rolü vardır burada. Kendisi de bizzat Sayın Putin'le telefonda defalarca görüştü. Dün Sayın Obama'yla ve Şansöyle Merkel'le Cumhurbaşkanı'mız bir görüşme gerçekleştirdi."
"Bugün Almanya Dışişleri Bakanı Steinmeier'le 17.00'de bir görüşmemiz olacak. Bu görüşmeler insani yardımların bir an önce ulaştırılmasıyla ilgili olacak."
"Hiç kimse yardım etmese de biz Türkiye olarak Halep'ten kurtarılan kardeşlerimize her türlü yardımı hiç gecikmeden ulaştıracağız, ulaştırıyoruz."
TÜRKİYE-RUSYA-İRAN ZİRVESİ
"27 Aralık'ta Moskova'da Türkiye-Rusya-İran zirvesi olacak."
"Dün sabah ilk konvoy çıkarken taciz ateşleri oldu, gecikme oldu. Bu sabaha kadar 6 tur yapıldı. Gidilecek alan çok dar olduğu için girebilecek araç sayısı belli. Bu imkanı artırmak için çalışmaları sürdürüyoruz. 7 bin 500 kişi kurtarıldı. Bunların içinde hasta, yaralı, kadın ve çocuklara öncelik vermek üzere hemen Türkiye'ye alıyoruz. Başbakan Yardımcımız Veysi Kaynak bölgede. AFAD, Kızılay zaten bölgede. Her türlü hazırlığımız tamam."
"BİZ MEZHEP AYRIMI YAPMAYIZ"
"Şu anda son konvoyla ilgili bir tıkanıklık oldu. İran Dışişleri Bakanı Zarif'le görüştüm bunun için az önce. Arazideki unsurlarla görüşmelerini sürdürüyor arkadaşlarımız. Bizim arzumuz Suriye'de ateşkes sağlansın, ateşkesle birlikte kuşatma altında olan tüm insanlar özgür hale gelsin. Biz Suriye'de insanlar arasında ayrım yapmayız. Mezhep ayrımı yapmayız, hepsi candır. İnsani yardımlar bir an önce ulaşsın, siyasi dönüşüm için görüşmelere de bir an önce başlansın ki kalıcı barış getirelim. Sınır bütünlüğü, bağımsızlığı korunmuş, herkesi kapsayan bir yönetim istiyoruz Suriye'de."
SORU-CEVAP
"Engellere baktığımız zaman rejim ve destekçiler tarafından engel çıkartılıyor. Rejimin insani konularda hassas olmadığını biliyoruz. Hassas olsaydı son 6 yılda 600 binden fazla insani öldürmezdi. Arazide farklı gruplar var. Böylesine bir durumda siyasi çıkar elde etmeye çalışanlar var. İnsani konuları siyasete alet etmek isteyenler var dolayısıyla aksaklıklar oluyor. Hepsini ciddi bir çabayla yoğun temaslarda bulunarak sonuç elde etmeye çalışıyoruz. Çok karmaşık bir durum."
"(İran Dışişleri Bakanı'yla görüşmelerle ilgili) İran burada önemli bir aktör. Her zaman Suriye'de kalıcı çözüm için Rusya ve İran'ın yapıcı rolü önemlidir dedik. Arazide değişik gruplar var, Şii gruplar var. Rejimin ve o grupların çıkardığı engelleri aşmak için görüşmeler olacak. Kuşatma altında olan Şii ve Sunni köyler var. Bazı Şii ve Sunni köylerin karşılıklı boşaltılmasıyla ilgili bir anlaşma sağlandı. Bu köylerde yaşayanlar insan, hiç ayrım yapılmaksızın kuşatmadan kurtulması gerekiyor. Halep'teki mutabakatlarda engel çıkarılmaması gerekiyor."
"Tahliyeler daha devam ediyor. Sadece 6 tur oldu. Tahliye edilenler siviller. İdlib'de kalmak isteyenler orada kalır."
"Şu ana kadar buradan çıkışlar, tahliyeler tamamlanmadı."
"Bu bölgeler şu anda muhalefetin kontrolündeki bölgeler, onlar güvenliği sağlıyor. Biz de her zaman gerekli desteği veririz ama böyle bir durumla karşılaşmayı arzu etmeyiz. Kaç kişi ayrılacak ve ayrılmak istiyor, tahliye sürecinin sonuna doğru rakamı paylaşabiliriz."
"Muhalifler hafif silahlarıyla ayrılması söz konusu, İdlib tarafına gitmeleri söz konusu. Bu konuda ön mutabakat var. Putin'in şöyle bir önerisi oldu: Ateşkes sağlandıktan sonra muhalif gruplarla rejimin temsilcilerinin üçüncü bir ülkede görüşmesinde fayda var. Basınımıza bir zirve olacak, Putin ve Sayın Cumhurbaşkanımız bir araya gelecek gibi yansıdı ama öyle değil. Zaten sürekli telefonda görüşüyorlar. Kazakistan'ın her zaman arabuluculuğu konusunda güvenimiz tamdır. Burada rejimin temsilcileriyle muhalefetin temsilcilerinin bir araya gelmesi, Cenevre'deki görüşmelere ilaveten. Siyasi bir çözüme gideceksek burada hem Cenevre'de resmi ve gayri resmi formatta görüşmeler olabilir."
"600 BİN KİŞİYİ ÖLDÜRMÜŞ ESAD'LA NEYİ KONUŞACAĞIZ"
"Süreci engellemek için rejim ve destekçileri sürekli dezenformasyon yapıyorlar ama varsayım dedikodular üzerine hareket etmeyiz. Şu anda rejimle doğrudan görüşmemiz söz konusu değildir. 600 bin kişiyi öldürmüş bir Esad'la oturup neyi konuşacaksınız? Rejimin temsilcileriyle muhalefetin kendi aralarında Suriye'nin geleceğiyle ilgili görüşmesinde fayda var. Şu anda rejimle doğrudan görüşme konusunda tutumumuz değişmemiştir."
"ÇABALARIN AMACI ATEŞKESİN SAĞLANMASI"
"Cenevre görüşmelerine ilaveten (Astana'daki görüşmeler) muhalefetle rejimin bir araya gelmesi. Burada gerçek muhalefet olması lazım. Bu çabaların amacı; ateşkesin sağlanması. Ateşkes için bu görüşmelere de gerek yok. Ateşkes sadece Halep'te tüm Suriye'de derhal sağlanması lazım. Bir taraftan çatışırken siyasi çözüm için görüşmeler çok anlam ifade etmeyebilir. Görüşmelerin anlamlı olması için ateşkesin sağlanması lazım."