Azerbaycan Ermenistan sınır hattında çıkn çatışmalarda 12 Azeri askeri şehit oldu. Azerbaycan, Ermeni işgali altındaki bazı stratejik bölgeleri geri aldığını ve çatışmalarda Ermeni ordusuna ait 6 tank ve 15 topun imha edildiğini, açıkladı. Öldürülen Ermeni askeri sayısının 100'den fazla olduğu ileri sürüldü. Öte yandan Ermeni yetkililer, bir Azeri helikopterin vurulduğunu da iddia etti. Azerbaycan-Ermenistan cephe hattında çıkan çatışmalar devam ederken, Aliyev dün gece Güvenlik Konseyi'ni topladı.
Azerbaycan-Ermenistan hattında çatışma çıktı. Ermeni askerlerinin Azeri mevzilerini açtığı ateşte 1 sivilin hayatını kaybetmesi, 1 sivilinde yaralanmasına Azerbaycan güçleri misliyle karşılık verdi. Çatışma 12 asker Azeri askeri şehit olurken Azerbaycan stratejik bazı noktaları ele geçirdiğini duyurdu. Bölgeden gelen haberlerde çok sayıda Ermeni askerinin de öldüğü öğrenildi.
Azerbaycan Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada ''Çatışmalarda 12 askerimiz şehit oldu'' denildi.
Cephe hattında Ağdere, Terter, Ağdam, Hocavend ve Fuzuli bölgelerinde şiddetli çatışmaların yaşandığı açıklandı. Azerbaycan Savunma Bakanlığı, Ermeni işgali altındaki bazı stratejik bölgeleri geri aldığını ve çatışmalarda Ermeni ordusuna ait 6 tank ve 15 topun imha edildiğini, öldürülen veya yaralanan düşman askeri sayısının 100'den fazla olduğunu duyurdu. Öte yandan Ermenistan Savunma Bakanlığı ise, her iki taraftan da kayıplar olduğunu bildirdi. Ermeni yetkililer, bir Azeri helikopterin vurulduğunu da iddia etti
AZERBAYCAN DAHA ÖNCEDE VURMUŞTU
12 ASKER ŞEHİT OLDU
Azerbaycan ordusu, Ermeni işgali altındaki bazı stratejik bölgeleri geri aldı. Çatışmalarda 12 Azerbaycan askeri şehit oldu. Azerbaycan Savunma Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, dün gece ve bugün Ermeni güçleri Azerbaycan mevzilerini aralıksız ateşe tuttu. Ateş sırasında siviller arasında can kayıpları ve yaralanmalar yaşandı. Bunun üzerine sivillerin can güvenliğinin temin edilmesi için Azerbaycan ordusu Ağdere, Terter, Ağdam, Hocavend ve Fuzuli bölgelerinde operasyonlara başladı.
ÇATIŞMADAN İLK GÖRÜNTÜLER
AZERBAYCAN, STRATEJİK BÖLGELERİ ELE GEÇİRDİ
Azerbaycan ordusunun saldırısında kısa sürede Ermeni mevzileri yarılarak stratejik öneme sahip bazı tepeler ve yerleşim birimleri geri alındı. Goranboy ve Naftalan kentleri için tehlike oluşturan Talış köyü etrafındaki tepe ve Seysulan yerleşim birimi Ermeni güçlerinden temizlendi.
Fuzuli bölgesinde, Horadiz kentinin güvenliği için önemli olan Lele Tepesi de Azerbaycan ordusunun kontrolüne geçti. Geri alınan bölgelerde savunma hattının oluşturulduğu ve mevzilerin güçlendirildiği belirtildi.
100'DEN FAZLA ERMENİ ASKERİ...
Bakanlık, çatışmalarda Ermeni ordusuna ait 6 tank ve 15 topun imha edildiğini, öldürülen Ermeni askeri sayısının 100'den fazla olduğunu duyurdu. Açıklamada, Azerbaycan ordusunun da 12 şehit verdiği, 1 Mi-24 helikopterinin Ermeni güçlerince düşürüldüğü, 1 tankın ise patlayan mayın nedeniyle kullanılamaz hale geldiği bildirildi. Açıklamada, "Ateşkesin tekrar ihlali durumunda Ermenistan'a daha ağır darbelerin vurulacağı" ifade edildi.
AZERİ UÇAĞI DÜŞÜRÜLDÜ
Ermenistan Savunma Bakanlığı ise, her iki taraftan da kayıplar olduğunu bildirdi. Ermeni yetkililer, bir Azeri helikopterin vurulduğunu da iddia ediyor.
PUTİN'DEN FLAŞ 'KARABAĞ' AÇIKLAMASI
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin Ermenistan ve Azerbaycan’a itidal çağrısında bulunup, her iki taraftan da ‘bir an önce’ ateşkese gitmelerinin istedi. Putin’in mesajını ileten Kremlin Sözcüsü Dmitriy Peskov, Rus liderin şiddet olaylarının yenilenmesi nedeniyle ‘derin bir kaygı’ duyduğunu da aktardı. Öte yandan Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu da, Azerbaycan Savunma Bakanı Zakir Hasanov ve Ermenistan Savunma Bakanı Seyran Ohanyan'ı telefonla arayarak cephe hattındaki durumu görüştü.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ise, Azerbaycanlı mevkidaşı Elmar Memmedyarov ve Ermenistanlı mevkidaşı Eduard Nalbandyan ile telefon görüşmesi yaptı. Lavrov, mevkidaşlarına, çatışmaların sona erdirilmesi için duruma müdahil olmaları çağrısında bulundu.
ERDOĞAN VE DAVUTOĞLU'DAN TAZİYE TELEFONU
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile bir telefon görüşmesi yaptı. Cumhurbaşkanlığı kaynaklarından edinilen bilgiye göre Erdoğan, Washington'da bu sabah Aliyev'i telefonla arayarak, Ermenistan ile sınır hattında çıkan çatışmalarda Azerbaycan askerinin şehit düşmeleriyle ilgili olarak taziye dileğinde bulundu.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, Ermenistan-Azerbaycan cephe hattında çıkan çatışmada şehit düşen askerler için Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'e taziye dileklerini iletti. Azerbaycan Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamada, Başbakan Davutoğlu'nun, Aliyev'i telefonla arayarak, taziye dileklerini ilettiği, Ermenistan'ın provokasyonunun önlenmesi nedeniyle tebrik ve desteğini ifade ettiği bildirildi.
Azerbaycan'ın, Ermeni işgali altındaki bölgeleri geri alması üzerine tüm dünyada Azerbaycan'a destek yağdı. Twitter kullanıcıları #TürkiyeSeninleAzerbaycan hashtag'iyle desteklerini ilettiler.
DÜNDEN BUGÜNE SINIR HATTINDA YAŞANAN BÜTÜN GELİŞMELER
ÇATIŞMALAR DEVAM EDİYOR
Azerbaycan-Ermenistan cephe hattında Ermenistan tarafının ateşkesi ihlali sonucu çıkan çatışmalar devam ediyor. Ermenistan güçlerinin Azerbaycan'ın cephe hattında bulunan, Terter şehrinin Seyidimli köyünü topçu ateşine tutması sonucu köy sakinlerinden 2'si yaralandı. Atılan topların biri köy sakini Sahib Veliyevin evine isabet etti. 1951 doğumlu Veliyev ve torunu, 2003 doğumlu Senan Velizadeoğlu düşen top mermisiyle yaralandı. Yaralılar Terter Merkezi Bölge Hastanesi'ne götürüldü. Yaralıların tedavisinin sürdüğü öğrenildi.
ALİYEV GÜVENLİK KONSEYİ TOPLADI
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, dün gece Güvenlik Konseyi'ni topladı. Cumhurbaşkanlığı'ndan yapılan açıklamada toplantıyla ilgili detayların kamuoyuna duyurulacağı bildirildi.
İRAN: ÇATIŞMAYI DERHAL DURDURUN
İranl Dışişleri Sözcüsü Hüseyin Cabiri Ensari, " Taraflardan çatışmalara derhal son vererek, tüm çabalarını sorunun Birleşmiş Milletler ve barış grupları çerçevesinde barışçıl yöntemlerle çözülmesine yoğunlaştırmalarını tavsiye ediyoruz " dedi.
İranlı sözcünün yazılı açıklamasında, " Radikal grupların yıkıcı eylemleriyle karşı karşıya olan bölgede, Karabağ bölgesinden de kaygı verici haberlerin gelmesi İran İslam Cumhuriyeti'nde derin kaygıya neden olmuştur " ifadesine yer verildi.
AVRUPA KONSEYİ'DEN AÇIKLAMA
Avrupa Konseyi Genel Sekreteri Thorbjorn Jagland, 12 Azerbaycan askerinin hayatını kaybettiği işgal altındaki Dağlık Karabağ'daki çatışmaları endişeyle izlediğini bildirdi. Jagland, yaptığı yazılı açıklamada, Yukarı Karabağ'daki çatışma bölgesinde düşmanlıkların artmasını endişe ve korkuyla izlediğini belirtti.
Thorbjorn Jagland, "Avrupa Konseyi, iki taraftan da daha fazla sivil insanın ölümüne yol açmaktan ve şiddeti daha ileriye taşımaktan öteye gitmeyecek, bu tamamen gereksiz kan dökümüne son verilmesi talep eder.'' ifadesini kullandı.
DAĞLIK KARABAĞ SORUNU
Dağlık Karabağ' bölgesinin kelime kökeni birkaç farklı dilin karışımından oluşuyor. İsminin içinde bulunan birkaç dil bile, bölgenin tarih boyunca farklı kültürler arasındaki geçişkenliğe nasıl maruz kaldığını başlıbaşına gösterir nitelikte.
İngilizcesi Nagorny (ya da Nagorno) Karabakh. 'Nagorny' kelimesi Rusçada 'dağlık' (нагорный), anlamına geliyor. Azerbaycancada da, tıpkı Türkçe'deki gibi 'dağlık' anlamına gelen 'dağlıq' ya da 'yukarı' anlamına gelen 'yuxarı' kelimeleri ile anılıyor. Karabağ ise, Türkçe ve Farsçada ortak bir kelime olup, 'siyah bahçe' demek.
Başkent: Stepanakert (Ermenice), Hankendi (Azerbaycanca).
Yüzölçümü: 4 bin 400 kilometrekare.
SAVAŞIN ALDIKLARI
İki taraf toplam 20.000’den fazla kayıp verdi. Yarım milyon mülteci Azerbaycan ve Ermenistan'a sığındı. Yaklaşık bir milyon insan zorla yer değiştirmek zorunda kaldı. Dağlık Karabağ çatışmaları başlamadan önce varolan bazı kasaba ve köyler tamamen terk edildi ve harabeye döndü. Azerbaycan topraklarının yüzde 14’ünden fazlası halen işgal altında.
Azeriler bölgenin tarihsel olarak kendi kontrolünde olduğunu ve dolayısıyla kendilerine ait olduğunu iddia ediyor; Ermeniler ise bölgede hep Ermenilerin yaşadığını ve Azeri yönetiminin gayrimeşru olduğunu savunuyor.
SAVAŞTAN SONRA
İç mesele olarak görüldüğünden dış müdahale konusunda diğer devletler gönülsüz davrandı. İhtilaf, Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanması dolayısıyla 1992’den itibaren devletlerarası bir hale büründü.
Azerbaycan’da savunma harcamaları 2003’ten bu yana her yıl yaklaşık yüzde 50 oranında arttı. 2012’de savunma harcamaları, Azerbaycan’ın toplam kamu harcamalarının beşte birini oluşturur hale geldi. Ermenistan da Rusya’nın yardımıyla cephaneliğini genişletti.
Hem Azerbaycan'da hem de Ermenistan'da, geçmişe dair olaylarla ilgili bir bellek oluşturmuş durumda. Azerbaycan 2012 yılında Hocalı Katliamı'nın 20. yıldönümünü andı. Ermeniler ise 'Sumgayıt Pogromu'nun 24. yıldönümünde anma törenleri düzenledi. Tam sayılar net olarak bilinmemekle beraber, küçük yerleşimler ile Laçin ve Kelbecer’in nüfusunun toplamda yaklaşık 14 bin kişi olduğu sanılıyor.
AGİT Minsk Grubu eş başkanlarına göre 2005 yılından bu yana nüfusta belirgin bir artış yok.
Bölgeye yerleşen etnik Ermeniler altyapıya, ekonomik faaliyetlere ve kamu hizmetlerine kısıtlı bir erişime sahip. Birçoğunun kimlik belgeleri de eksik. Sorunun en zayıf yeri 175 kilometre uzunluğundaki temas hattı. Mayın tarlalarıyla dolu bu hat, Birinci Dünya Savaşı siperlerini andırıyor. Temas hattına Ermeni tarafından 30 bin, Azerbaycan tarafından ise bu sayıdan biraz daha fazla asker konuşlandırılmış durumda.
MÜZAKERE SÜRECİ
AGİT Minsk Grubu aracılığıyla yürütülen müzakereler zorlu geçiyor; zira liderler uzlaşıya yaklaşsa da ülkelerinde kamuoyunun isteklerini karşılayamama endişesiyle geri adım atıyor. Dağlık Karabağ Azerileri ve Ermenileri sürece etki edemiyor. Ermenistan ve Azerbaycan kamuoyunun süreç üzerinde, bölgenin yerlilerinden daha çok etkisi var.
Minsk Grubu eş başkanlarının sözcüsü ya da medya sekreteri yok. Bu nedenle de görüşmeler medyada az yer alıyor. Rusya, önceden Ermenistan’a yakın bir pozisyon almışken, artık Azerbaycan’a ve Ermenistan’a eşit uzaklıkta durmayı tercih ediyor. Bu strateji Ağustos 2008’de Gürcistan’la yaşanan savaşın ardından güçlendi. Stratejik öncelik Gürcistan’ın tecrit edilmesi haline dönüştü.
Dağlık Karabağ Sorunu ABD için, Orta Doğu’daki çatışmalardan daha az öneme sahip. Kongre’deki Ermeni lobisi, Hazar Denizi Havzası enerji güvenliği, ‘terörle mücadele’ ve Afganistan’a uçuşlarda Azerbaycan hava sahasını kullanabilmesi ABD için öncelikli konular. Şu anda müzakere masasında anlaşmanın çerçevesini oluşturacak 'Temel Prensipler' belgesi bulunuyor. 14-15 sayfalık belge, 2004’te Azeri ve Ermeni dışişleri bakanlarının bir araya gelmesiyle gerçekleşen 'Prag Süreci'nin ürünü. Anafikri, Dağlık Karabağ’ın statüsü tartışmalarının birkaç yıl ertelenmesi, böylece diğer konularda ilerleme sağlanması. Minsk Grubu arabulucuları Temel Prensipler (Madrid Prensipleri) Planı’nı 19 Mart 2008’de açıkladı. İçeriğinin satırbaşları ise şu şekilde:
Ermeni güçlerinin, işgal edilmiş yedi bölgeden çekilmesi.
Kelbecer ve Laçin Koridoru için özel düzenlemeye gidilmesi.
10 bin kişilik uluslararası barış gücünün Dağlık Karabağ ve işgal altındaki bölgelere, özellikle de Kelbecer civarına yerleştirilmesi.
Dağlık Karabağ’a geçici uluslararası statü verilmesi. Böylece bazı seçilmiş kişilerin yetkilerinin arttırılması, halkına ise uluslararası erişiminin sağlanması; ancak uluslararası alanda resmen tanınmaması.
Dağlık Karabağ’ın geleceğiyle ilgili halk oylaması yapılması.
Azerbaycan’ın olası anlaşmadan beklentisi, işgal altındaki toprakların geri verilmesi.
Ermenistan’ın olası anlaşmadan beklentisi Karabağ Ermenilerine güvenlik garantisi verilmesi ve bağımsızlık oylaması yapılması.
Anlaşmanın Azerbaycan için kaygı verici tarafı, ‘bağımsızlık’ seçeneğinin referanduma götürülmesi.
Anlaşmanın Ermenistan için kaygı verici tarafı, Ermenistan ile Dağlık Karabağ topraklarını birbirine bağlayan Laçin Koridoru'nun korunamaması ve uluslararası güvenlik garantilerinin bölgede kendi etkisini azaltması.
