Türkiye, Avrupa ile politik sorunlar yaşasa da ekonomik anlamda bu bölgeden beslenmeye devam ediyor. Seçim dönemi nedeniyle bütçede oluşan açığı yurt dışından kapatan Hazine, 2017’nin ilk çeyreğinde 5 milyar 925 milyon lira borç alarak 2016’nın tamamını geçti.
Türkiye anayasa referandumu öncesinde başta Almanya ve Hollanda ile olmak üzere pek çok ülke ile diplomatik sorunlar yaşadı. Hatta Avrupa Birliği ile ipler kopma noktasına dahi geldi. Buna rağmen Avrupa ve ABD merkezli kuruluşlar referandum öncesinde olduğu gibi sonrasında da Türkiye ekonomisine dair pozitif beklentilerden beslemeye devam etti. Yurt dışından gelen destek bununla da sınırlı kalmadı. Seçim dönemi nedeniyle Hazinede oluşan açık, yurt dışından sağlanan borç ile kapandı. Maliye Bakanlığının verilerine göre, 2017’nin ilk çeyreğinde bütçe gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,9 oranında yükselerek 144,7 milyar lira oldu. Bütçe giderleri ise yüzde 21,3 oranında artışla 159,7 milyar lira olarak gerçekleşti. Yılın ilk üç ayında bütçe giderleri, bütçe gelirlerinin iki katından daha fazla artış gösterdi.
Nerede ise ilk üç ayda 1 aylık bütçe gideri fazladan yapılmış oldu. Bu sonuçla bütçe dengesi geçen yıl ilk 3 ayda 46 milyon lira fazla vermişken, bu yılın ilk üç ayında 14 milyar 922 milyon lira açık verdi. Gelir gider dengesizliği Hazine Müsteşarlığı’nın rakamlarına da yansıdı. Hazinenin nakit gelirleri bu yılın ilk üç ayında 139 milyar 193 milyon lira olurken giderler ise 166 milyar 217 milyon lira oldu. Aradaki 27 milyar liralık açığın 4 milyar 438 milyon liralık kısmı özelleştirme ve fon gelirlerinden kapansa da kurum borçlanmaktan kaçamadı. İlk 3 ayda oluşan 22 milyar 586 milyon liralık nakit açığı borçlanarak kapatıldı. 14 milyar 445 milyon liralık tutarı yurt içinden borçlanan Hazine yurt dışından ise net 5 milyar 925 milyon lira kaynak sağladı. Geçtiğimiz yıllara baktığımızda ise yurt dışından gelen ekonomik desteğin boyutu daha iyi anlaşılıyor. Hazine, geçtiğimiz yılın tamamında sadece 1 milyar 349 milyon lira dış borçlanma yapmıştı.
‘GÖRÜNÜM NORMALLEŞECEK’
Geçtiğimiz günlerde Maliye Bakanlığının ‘Merkezi Yönetim Bütçe Gerçekleşmelerine’ dair açıklamada bulunan Maliye Bakanı Naci Ağbal, “Ekonomiye destek veren geçici düzenlemeler ve vergi indirimleri nedeniyle bütçe açığı ilk üç ay içinde yukarı yönlü bir görünüm ortaya koymakla birlikte, uyguladığımız programların önümüzdeki aylarda tedrici bir biçimde ortadan kalkması sonucunda bütçe patikası normal görünümüne kavuşacaktır. Diğer yandan, bütçemizde mali alanın verdiği imkanı gözeterek, ekonomide canlanmaya dönük aldığımız geçici tedbirlerin yanı sıra, özellikle yatırım, üretim, ihracat ve istihdama uzun dönemli katkı sağlayacak yapısal nitelikteki vergi düzenlemeleri ile vergi indirimleri kısa vadede bütçe dengesinde bir genişlemeye neden olsa da geçici indirimlerin tedrici bir şekilde ortadan kaldırılmasıyla birlikte bütçe dengesinde sağlanan olumlu performans seviyesine tekrar dönülecektir” ifadelerini kullandı.
İÇERİDE DE ARTIŞ VAR
Hazinenin nakit dengesine bakıldığında Türkiye’nin seçim sürecinde sadece dış borçlanmada aşırıya kaçmadığı, iç borçlanmada da çıtayı yükselttiği anlaşılıyor. Yılın ilk 3 ayında 14 milyar 445 milyon lira net borçlanmaya giden hazine, 2016 yılının tamamında 27 milyar 942 milyon net iç borçlanma gerçekleştirmişti.
