Gümrük ve Ticaret Bakanlığı'nın geçici verilerine göre ağustos ayında ihracat 11 milyar 70 milyon dolar ve ithalat 15 milyar 950 milyon dolar olunca dış ticaret açığı -8,3 milyar dolardan -4,9 milyar dolara geriledi. Dış ticaret açığındaki daralma ise yüzde 40,1 oranında oldu
[Karar]
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ağustos ayına ait dış ticaret verilerini yayınladı. Buna göre, ağustos ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,45 azalarak 11 milyar 70 milyon dolara ulaşırken ithalat yüzde -18,20 azalarak 15 milyar 950 milyon dolara düzeyinde gerçekleşti.
Geçen yıl ağustos ayında 11,2 milyar dolarlık ihracata karşılık 19,5 milyar dolalrık ithalat yapılmış ve dış ticaret açışı -8,2 milyar dolar olmuştu.
Bu yıl ağustos ayında ithalatta yaşanan sert gerileme ve ihracatın aynı seviyelerde kalması ile dış ticaret açığı -4 milyar 880 milyon dolara gerilemiş oldu.
Gümrük Bakanlığı verilerine göre Temmuz ayında -7.078 milyon dolar olan dış ticaret açığı ağustos ayında çok sert düşerek -4.880 milyon dolar oldu.
Dış ticaret açığı tam yüzde -40,1 oranında gerileyerek temmuz ayındaki rekordan sonra oldukça iyi bir onuç elde edilmiş oldu.
TIM kayıtlarında ağustos ihracatı 10.482 milyon dolardı
Türkiye, üç gün ara ile üç ayrı dış ticaret verisi ile karşılaştı. İki gün önce TUIK Temmuz ayı dış ticaret verilerini yayınladı.
Bir ay önce Gümrük Bakanlığı verilerinde temmuz ayında ihracat 11.173 milyon dolar ve ithalat ise 18.250 milyon dolar olarak açıklanmıştı.
İki gün önce 31 Ağustos günü TUIK temmuz ayı dış ticaret verilerine göre ise ihracat 11.181 milyon dolar ve ithhalat 18.209 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Kısaca temmuz ayında Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile TUIK verileri arasında önemli bir fark oluşmadı. Ve dış ticaret açığı temmuz ayında 2015'in rekoru olarak -7 milyar doların üzerinde gerçekleşti. (TUIK'e göre temmuz dış açık -7.028 iken Gümrük Bakanlığı'na göre -7.078 milyon dolar olmuştu)
Temmuz ayında -7.078 milyar dolar ile rekor kıran dış ticaret açığı böylece haziran ayında da rekor düşüşler -4.880 milyon dolara olarak gerçekleşmiş oldu.
Not: Gümrük Bakanlığı ile TIM kayıtlarında ihracat rakamlarındaki farklılık "birlik onay koduna tabi olmayan (İşlenmemiş kıymetli maden ihracatı, bedelsiz ihracat, deniz ve hava taşıtlarına yapılacak teslimat kapsamında ihracat vb.) kayıtlardan" oluşmaktadır.
İlk 8 aylık dış ticaret
Ağustos ayı ile beraber yılın ilk sekiz aylık dış ticaret sonuçları da elde edilmiş oldu. Türkiye ilk 8 ayda 95.722 milyon dolar ihracat gerçekleştirirken ihracatta geçen yıla göre yüzde -8,53 kayıp yaşandı.
Yine yılın ilk sekiz ayında 140.906 milyon dolar ithalat gerçekleştirilirken ithalattaki gerileme yüzde -11,50 oranında oldu.
Böylece aylık bazda dalgalanma gösterse bile toplamda dış ticaret açığı geçen yılın ilk sekiz ayına göre yüzde -17,21 gerileyerek -45.183 milyon dolar olarak gerçekleşmiş oldu.
Yılın ilk sekiz ayı itibari ile ihracatın ithalatı karşılama oranı %67,9 (önceki 65,7) oranında gerçekleşmiş oldu.
Dış ticaret üretimle düzelmiyor
Bu yılın ilk sekiz aylık dış ticaret verilende ortaya çıkan kısmi düzelmenin detaylarına bakınca tablo biraz daha netleşiyor.
İlk sekiz ayda ihracatta -8.923 milyon dolar azalma görülüyor. (%-8,53). İhracat kalemlerinin detayına bakıldığında üretimle ilgili büyük kalemlerde düşme oranı daha yüksek olduğu anlaşılıyor.
Örneğin motorlu taşıtlar ihracatımız 12.033 milyon dolardan 11.002 milyon dolara (-%9,4) geriliyor. Kazan ve makine parçaları ihracatı ise 9.071 milyon dolardan 8.139 milyon dolara (-%10,3) geriliyor.
İhracatı artıran veya ihracatta kayıp oranını dengeleyen ise kıymetli taşlar oluyor. Yılın ilk sekiz ayında kıymetli taş ihracatımız 5.502 milyon dolardan 8.530 milyon dolara (+%55,0) yükseliyor.
Üretimle ilgili olmayan kıymetli taş ihracatı çıkartıldığında ilk 8 ayda ihracattaki kayıp miktarı -8.923 milyon dolardan (-%8,53) 11.951 milyon dolara (-%12,1) yükselmiş oluyor.
İthalatta düşüş yarı yarıya azalıyor
Üretimle ilgili bölümleri yine ithalattan ayıkladığımızda ise bu sefer ithalattaki düşüşün daha az olduğunu görüyoruz.
Geçen yıl 159.224 milyon dolarlık ithalatta 36.999 milyon dolarlık enerji faturası yer alıyordu. Bu yıl ise enerji faturasının dünya fiyatlarındaki gerileme nedeniyle 26.470 milyon dolara düştüğü görülüyor.
Enerji faturası düşüldüğünde yılın ilk sekiz ayında ithalattaki daralmanın sadece -7.789 milyon dolar olduğu (%-6,4) ortaya çıkıyor.
Sonuç olarak ağustos ayında temmuz ayına göre niden değişen dış ticaret verileri sekiz aylık toplamda henüz üretim odaklı bir düzelmenin oluşmadığını, dalaglanmaların sadece enerji fiyatlarından kaynaklandığını ortaya çıkartıyor.
