Rehberlik servisleri ‘süs’ değil eğitimin can damarıdır

MEB uzun süredir tartışılan Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık yönergesini yayımladı. Aslında okullarda rehberliğin artık gereksiz! olduğunu düşünüyor olsa gerek ki fiilen bu alanı okullardan yok etti. Neden ve nasıl yaptığı çok önemli değil, önemli olan bu işi yapan kişilerin eğitime bakışının bu kadar kısır ve körelmiş olması.

***

Biraz değinmek istiyorum, bakın dünyanın birçok ülkesinde eğitimin en önemli öğesi olarak kabul edilen bu alan yeni değişimlerle ne hale getirildi. Yönetmelikte yapılan değişiklikle, “rehber ve psikolojik danışman” öğretmen tanımı gitti; yerine yeni bir ders tanımı ile “rehberlik” öğretmeni geldi. Rehberlik öğretmenlerinin çalışma süreleri 30 saatten 40 saate çıkarıldı ve ders aralarında nöbet uygulamasına tabi tutuldu; ayrıca izin ve tatil dönemlerinde görevlendirilebilmesi sağlandı. Yani kısaca MEB, tüm dünyada eğitimdeki değişimin “kitlesel eğitim” yerine “bireye özgü eğitime” doğru yöneldiği ve her bireyin topluluk içinde bir varlık olarak değil, kişisel özelliklerine göre keşfedilmesi ve eğitilmesi gerektiğinin farkında değil. Eğer olsaydı yeni eğitimin sınıfta ders anlatılarak değil bireyin fark edilmesi ve geliştirilmesi konusunda çalışılması gerektiğini bilirdi. Kısaca rehberlik ve psikolojik danışmanlık tam olarak çalıştırıldığında elde edeceğiniz kazanç çok fazladır.

Örneğin; Türkiye’de her yıl 600 bin öğrenci yanlış bölüm tercihi için tekrar sınavı giriyor. Türkiye’de okul terk oranı yüzde 38’ler gibi rekor seviyede, kişiye özgü eğitim yok denecek boyutta. Öğrencilerin kişisel yetkinliklerini fark eden ve geliştiren yok. Her öğrenci aynıymış gibi ders anlatıyoruz. Türkiye’de her yıl genç intiharlar, yasaklı madde kullanımı, çocuk istismarı rakamları büyüyor. Bu örnekler ortada iken rehberlik servislerini büyütüp daha fazla işlev kazandıracağınıza güdük hale getirmek nasıl bir iştir anlamak mümkün değil. Şimdi sormak lazım bununla amacınız nedir?

Yönetmelikten geri adım atılması ve rehberlik servislerinin tüm dünyada olduğu gibi yeniden büyütülerek özerk yapılar haline getirilip düzenlenmesi şarttır. Taslakta sorun olan kısımlar şunlar; yönetmeliğin kapsamından, “psikolojik danışma servisleri” kaldırıldı; öğrencilere ve ailelerine yönelik psikolojik danışma hizmeti de kapsamdan çıkarıldı. Peki bu işlevi kim yapacak? Bence okulda bu işlevi hizmetlilere ya da servis şoförlerine verin. Nasılsa onların dokunulmazlığı var.

İkincisi; yönetmelikte yapılan değişiklikle, “rehber” öğretmen gitti; yerine yeni bir ders tanımı ile, “rehberlik” öğretmeni geldi. Doğal afetler ile kaza, ihmal, istismar, intihar, şiddet, savaş ve göç gibi zorlu yaşam olaylarında psikolojik ve sosyal destek sağlamak üzere, “psikososyal koruma önleme” ve “krize müdahale hizmetleri”, il, ilçe ve okullarda kurulacak ekipler aracılığıyla sağlanacak. Ancak bu ekipler, okullarda müdür veya müdür yardımcısı başkanlığında varsa rehberlik öğretmenleri ile rehberlik hizmeti yürütme komisyonu üyesi her sınıf düzeyinden en az bir sınıf rehber öğretmeninden oluşacak. Tam olmuş, bir otoritenin bu işi yürütmesi daha sağlıklı olur, emirler yağdırır bağırır çağırır sorunlar otomatik çözülür. Üçüncüsü; rehberlik servisi, yeni yönetmelikle okullarda çocukları atipik özellikleri, uyum güçlükleri, sorunları veya özürleri bakımından inceleyen ve tanılama çalışması yapan psikologlar da kapsamdan çıkarıldı.

***

Diğer bir değişiklik ise; eski yönetmelikte psikolojik danışmanların yönetim, büro işlerinde, ders, nöbet ve sınav gibi rehberlik ve psikolojik danışmadaki hizmet alanlarıyla ilişkisiz konularda görev verilemiyordu. Yeni düzenleme ile rehberlik öğretmenleri nöbet tutacak, sınav gözetmenliği yapacak. Bence bu yetmez her rehber öğretmen haftada bir kez koridoru süpürme, büro evraklarını yazma, ilçe milli eğitim müdürlüğüne evrak taşıma işlerini yapmalıdır!

Bu yönetmeliği getiren yöneticilerimize şunu da sormak lazım; bu rehber öğretmenlere görevlerini eksik yaptıkları için bir ceza mıdır? Çünkü okullarda rehber öğretmenlere bu kadar kritik görev düşerken ne yalan söyleyeyim benim meslektaşlarımın bir bölümü de bu görevleri yaparken hakkıyla yapmıyordu. Ama insanların görevlerini yapması başka bir şey o alanın önem derecesi başka bir şey. Rehber öğretmenlere kızabilirsiniz, verimliliğini sorgulayabilirsiniz, ama bu rehberlik hizmetlerinin önemini azaltamaz. Yapmanız gereken bu servislerin verimliliğini arttırmaktır. Kaldırdığınızda veya güdük hale getirdiğiniz de sorunu çözmek değil derinleştirmiş oluyoruz. Buradan MEB yetkililerine rica ediyorum yol yakınken bu hatadan dönün bu eğitimde tekçiliği arttıracak, farklı çocukların okul devamlılığını ciddi oranda azaltacaktır. Diğer sakıncalarını saymıyorum bile.

YORUMLAR (17)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
17 Yorum
  • KARAR OKURU / 09.12.2019 11:57

    personel tablosuna yapıştırırken benimkini yapıştırmamışsınız diyince sehpayı göstererek sizinkini buraya yapıştıracam demişti.Eve gidip ağlamıştım.Tayinim çıktı gittiğim lisede müdür yardımcısı zile bastığımda yanıma geleceksin dedi.Milli eğitime şikayet etmiştim.Matematik öğretmeni müdür yardımcısı olsana dedi yok yapamam diyince ne farkeder yan odada değil de diğerinde oturacaksın dedi.Tayin istedim başka bir şehirde müdür yardımcısı kadın kafayı bana taktı köy okuluydu ve servisle gidiyorduk.Tutturdu köy dolmuşuyla geleceksin saatlerin 9-15:00 çünkü diyerek.Yapmadım tabi.Binlerce örnek ver

    Yanıtla (0) (0)
  • s. / 09.12.2019 11:57

    pdrciler arasında da çürük elma olabilir her meslekte her branşta var ama toptan bu işi yapan herkese odası var ders görevi yok diye iş yapmıyor diye yorum yapmak çok yanlış.Öğretmen sayısı bu ülkedec çok ve onların düşünceleri bizim alanımızı çok yıprattı.Sorun bizde değil pdr hizmetlerini gereksiz gören derse girmiyor nöbet tutmuyor diye kıskançlık yapan zihniyettedir

    Yanıtla (0) (0)
  • s. / 09.12.2019 11:50

    Eski bir yazı ama yorum yazmak zorundayım.Birincisi yazarın bazı ifadeleri çok talihsiz.Rehber öğretmenler işlerini eksik yapıyor diye mi diye yazmış şunu söylemek istiyorum ki ben on yılı aşkındır bu meslekteyim işini yapmayan bir pdrci hiç görmedim.Toplantılarda biraraya geliyoruz ve hep şu işi yaptın mı bu işi yaptın mı diye konuşuyoruz.İşe girdiğim 2006 senesinde ilk çalıştığım okulda müdür beni çağırdı yanına dedi ki sizden şikayetçiyiz şaşırdım ilk görev yerim acemiyim dedi ki bazı hocalar rapor alıyor derslerine girmiyorsunuz şok oldum.Müdür yardımcısı öğretmen fotoğraflarını personel

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 21.11.2017 01:19

    Turgay bey bazıları psikolog danışmanların, psikolojik danışmana ihtiyacı var diyorlar.Ne düşünüyorsunuz ?

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 20.11.2017 20:51

    Sizin yaşamış olduğunuz durum cidden üzücü ve böyle öğretmenler yok değil var. Ben de şöyle bir örnek vereyim; ise başlayalı 4 yıl oldu. Her ay maaşımin %20 si ile 3 yıl süren terapi eğitimine gittim neden işimi daha iyi yapabileyim diye ve hala da gidiyorum. Ve bu 4 yılda 4 okulda çalıştım. İlk yılımda öğrencilerin yarısının adını ezbere biliyordum, tüm sınıflara girmiştim. Derken bir sonraki yıl başka okula görevlendirildim. Neyse farklı deneyim olur dedim. Orda bir sistem kurmamda 1 seneyi buldu. Sonraki yıl kadromun olduğu okula döndüm ve öğrencilerden o kadar koptuğumu fark ettim ki simalar var isim yok, isim var sima yok. Hop bir sonraki yıl başka okul aynı hikaye. Demem o ki danışmanlık hiç kolay bir şey degil. Gittiğimiz yerde derdini hemen paylaşan olduğu gibi güvenli zemin arayanda var. 4 yıldır tanıdığım bir öğrenci 4.yilin sonunda bana hikayesini anlatabiliyorsa çok zor oluşan bu zemini yıkmamak lazım derim. O yuzden iki okul fikrinize katılmıyorum.Çok eksiğimiz var doğru ama bu sistemde yanlış yanlışla kapatılmaya çalışılıyor. Bu da hem bizi hem öğrenciyi harcıyor.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 19.11.2017 07:34

    Yani bir ağacın dalindaki meyvelerden diyelim ki amasınız ve elinizi attığınız meyvelerden bir ikisi çürük. Bu ağacın diğer meyvelerinin çürük olduğu anlamına mı gelir.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 21:53

    Dersine girdiği çocuklara "senden birşey olmaz"deyip daha sonra "oğlum salak mısın niye yapamadın?" diyerekten kendisini,eğitimci kişiliğini(ki varsa) ve insanlığını diskalifiye eden bir öğretmen zihniyetine karşı duran PDR grubunu hasetin tezahürüdür yeni yönetmelik..Türkiyede Odyolojide başarı oranı çok düşük diye Odyologları işten mi çıkarıyorlar da PDR grubu mu bundan aşağı kalıyor?Ya ben PDR ye girerken hukuktan vazgeçtim..Çünkü suçlu birine ceza keseceğime suçlu olmamasını sağlamayı seçtim..

    Yanıtla (0) (0)
  • Levent özkılıç / 18.11.2017 20:42

    Turgay Bey 15 yaşında engelli bir kızı olan ve kızının sağlık durumu sebebiyle bütün gün kızı derste iken okul önünde bekleyen teneffüste kızını havalandırıp öğretmene teslim eden ve 8 yıldır bu işi yapan bir babayım.Yazdıklarınıza katılmak mümkün değil. Sizin bahsettiğiniz görevin tanımı bu coğrafyada geçerli olmuyor.İlk tanıdığım rehberlik öğretmeni bütün gün eli cebinde gezen pansiyonculuk işine odaklanmış son derece rahat birisiydi.Kızıma ders vermek istemeyen, bizi okuldan ayrılmamız için taciz eden ve bundan haberi olduğu halde kılını kıpırdatmayan öğretmenin tabiri caizse'' kankasıydı''.Lanet olsun dedim ve kızımı okuldan almak zorundakaldım. Bir sonraki ise; bütün gün diğer öğretmenler derse girerken tahsisli ve ayrıcalıklı makamında internetten spor haberi okumaktan yorugun ve bitap düşen , derste olması gerekirken okul kapısında sigara korkusuzca sigara tüttüren öğretmenene yarenlik eden zat.Bana göre her okula bir öğretmen israf ve para kaybı.Yüksek ahlaki değerlere sahip toplumlarda bu sistem muhteşem olabilir.Burada öğretmen olmasını önerdiğim 10. sınıf öğrencisi hedefini çoktaaan belirlemiş.BEN REHBER ÖĞRETMEN olmak istiyorum ''Çok rahatlar'' diyor.Aynı semtte bulunan 2 okulda bir öğretmen olabilir..O bile sorunlu ya neyseeee

    Yanıtla (0) (0)
  • Okul psikolojik danışmanı / 18.11.2017 18:16

    Son derece yerinde tespitler Turgay Bey. Yasalar ve yönetmelikler işleyişteki aksakliklari gidermek için degistirilmeliyken, bu yönetmelik hangi konuda olumlu bir katkı sunabilir. "Psikolojik danışma" bir uzmanlık alanıdır ve bu işten anlayan hic kimse bu yönetmelik değişikliğini savunmaz.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 16:49

    Turgay Bey yazınıza katıldığım gibi psikokojik danışmanlık ve rehberlik servisine sosyal rehberlik ve danışmanlık işlevi 'de kazandırılmalıdır. Bu bağlamda eğitim kurumlarında okul sosyal hizmeti uygulamaları 'da başlatılmalıdır. Sosyal Hizmet çocuğu, aile ve sosyal çevresiyle ele alır. Çocuğun psiko-sosyal sağlığı ve işlevselliğini koruyucu, geliştirici müdehale ve uygulamaları içerir. Çocukları psiko-sosyal risklerden korur. Risk altındaki çocukların tespiti, değerlendirilmesi koruma altına alınmasını sağlamakla ilgili süreçleri yönetir. Sosyal Hizmet çocuğun sağlıklı aile ve sosyal çevrede yaşamasının güvencesidir. Zor koşullarda, stres ve baskı altında yaşayan çocukların, ailelerinin topluma değer üreten bireyler olarak katılımını sağlar. Çocukla çalışan her meslekten profesyonel sosyal hizmetin önemli bir bileşenidir. Okul ve Sosyal Hizmet uygulamaları eğitim programına çocuk profesyonellerinin katılımını bekleriz.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 15:50

    Çalıştığı okulda 1 kere dahi rehberlik servisinin kapısını çalmamış, bir öğrenci yönlendirmemiş hocaların yorumudur genelde sizin söyledikleriniz. Ders saatinde sınıfa gitmek yerine rehberlik servisini gozetliyorlar herhalde, bu kanıya vardıklarına göre. Bana göre de öğretmenler çalışmıyor o zaman. 3,5 gün okula gelip hala programım iyi değil diye aglamalarindan başka şey duymadık. Nasıl bu da hakkaniyetli bir yorum oldu mu? Ha bir de öğrencilerin net ortalamasına bakınca bence hiçbir öğretmen ders anlatmıyor!

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 15:43

    Çok komiksin! Öğrencilerin net ortalamalarına bakarsak orada daha büyük bir yanlışlık var o zaman, hocaları ders anlatamamış mi diyeceğiz. Laf olsun torba dolsun!

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 15:22

    Hala bazı eğitimciler REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK servislerine 1998 model saplantılı bakış açısı ile bakmaktalar. Bu bakış açısına muhalif güzel bir köşe yazısı yazarımızı bu önyargılı camiaya karşı göstermiş olduğu cesaretten dolayı kutluyorum.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 13:06

    20 yıldır öğretmenim sadece 1 tane rehberlik öğretmeni arkadaş gördüm işini yapmak için çırpınan. diğerleri dersahanelerin kölesi olmuş, işleri güçleri bilgisayardan çıktı alıp test yapmak. ergenlik çağında ki gençlere nasıl davranılacağını bilmeyen, onların sırlarını toplantılar da anlatan rehberlikçilerle kavga etmeyle geçti ömrüm. adam kendi ailesinden gördüğü terbiye sistemiyle çocuğa davranıyor, sanki babası jung, dedesi ferud. ben bir tane haricinde görmedim mutlaka vardır iş ahlakı olan rehberlikçiler ama önce kendi eleştirilerini yapsalar iyi olur.

    Yanıtla (0) (0)
  • Ali Hakan / 18.11.2017 12:31

    Sayın yazar, son sınav değışiklikleri ile ilgili güzel, mantıklı,makûl yazılarınız vardı , okudum,beğendim ve okulda referans olarak gösterdim.Ama bu yazınız tamamen' meslekdaşlık' kaygısı ve' mensubiyet' algısı ile yazılmış diyemiyeceğim adeta' çiziktirilmiş' ve hatta ve hatta hariçten gazel okurcasına ele alınmıştır.Daha da düşündürücü olan büyük bir iç çelişkiye dûçar olmaktadır.Var olan rehberlik ve danışmanlık anlayışı ile maalesef 600.000 öğrenci yanlış meslek seçimi, tercihi sebebiyle tekrar sınavlara giriyorsa demek ki bir yerde, bir yerlerde büyük bir yanlışlık var demektir.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 11:33

    kendilerinin acilen PDR ye ihtiyaci olan merhamet-vicdan fakiri baziarinin genel-gecer islerle ugrasip sorun ciktiginda ise cocuklara/ogrenciye karsi meslektas ve idarecilerle dayanismasi gorulmektedir. cok buyuk sorundur.

    Yanıtla (0) (0)
  • KARAR OKURU / 18.11.2017 02:36

    Okullara kendi öğrencilerini kendilerinin secebilecegi sistemi oturtmaliyiz.ogrencileri eleyip öğüt mek yerine kabiliyetlerine göre nasıl kazanabiliriz ona bakmalı...

    Yanıtla (0) (0)