Hukukun üstünlüğü, teknoloji, verimlilik, Özlale?
Prof. Dr. Ümit Özlale’nin Plan ve Bütçe Komisyonu'ndaki sunumunda belirttiği şu grafiklere dikkatinizi çekmek isterim.
Grafiklerden de görüleceği üzere Türkiye’nin kurumsal gelişmişlik göstergeleri genel olarak düşüş eğiliminde. Özellikle de son yıllardaki düşüş dikkat çekici.
Açıkçası bu göstergeler başta ekonomi olmak üzere birçok alanda yaşanan sıkıntıların da kaynağı olarak belirtilebilir.
Hukukun üstünlüğü, yolsuzluğun kontrolü, düzenleme kalitesi, hesap verilebilirlik gibi alanlarda iyileşmeler yaşanabilirse, işte o zaman üretkenlik kapasitesinde de bir artış olabilir.
Örneğin hukukun üstünlüğü grafiğini gören herhangi bir yatırımcı ülkemizde fabrika kurmayı düşünür mü?
Ya da yolsuzluğun baskın olduğu bir ekosistemde kaynakların etkin kullanılması beklenebilir mi?
Diğer sebeplerle birlikte kaynakların etkin kullanılmadığı bir düzende verimsizlik ile karşılaşmak da şaşırtıcı olmasa gerek.
Bu bağlamda, yönetimin özünde eldeki kaynakları, imkânları ve zamanı en ekonomik şekilde ve en fazla faydayı sağlayacak biçimde kullanmak yatar.
Diğer bir ifadeyle, yönetim rasyonel bir süreçtir.
Ve rasyonellik ölçütleri arasında ‘verimlilik, etkinlik, karlılık’ yer alır.
Verimlilik eldeki kaynakları çok iyi bir şekilde değerlendirerek en yüksek üretime ulaşmayı hedefler. (Verimlilik=çıktı/girdi)
Verimlilik ile ilgili açıklama biraz teknik olabilir ama bu konu çok önemli…
Özlale’nin sunumuna dönecek olursak;
Ümit Hoca 3 temel problemden bahsediyor. Bunlar; hepimizin konuştuğu enflasyon, cari işlemler açığı ve işsizlik.
Ve bu problemlerin aynı anda düşürülmesinin tek bir yolunun olduğunu, bunun da ‘verimliliğin sağlanmasıyla’ gerçekleşeceğini belirtiyor. Verimliliğin sağlanmasıyla enflasyonun düşebileceğini, ücretlerin artabileceğini, cari işlemler açığının düşebileceğini ve kaliteli istihdamın yaratılabileceğini belirtiyor.
Peki, verimlilik nasıl artırılabilir?
Birçok yollarla birlikte teknolojiye uyum sağlanarak verimlilik artırılabilir.
Döndük dolaştık yine geldik ‘teknoloji’ konusuna… Açıkçası birçok sorun ya hukukun üstünlüğü ya da teknoloji konusuna dayanıyor. Kaçış yok…
Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeler ile gelişmiş ülkeler arasındaki verimlilik farklarının % 80’ni teknolojiye uyum sağlamak ile açıklanabileceğini ve dolayısıyla teknolojiye özellikle özel sektörün nasıl uyum sağlayacağı konusunun analiz edilmesi gerektiğini belirtiyor Özlale.
Ve verimlilik ile ilgili güncel tabloyu vurguluyor. Buna göre;
Yüksek gelir grubu ortalamasına göre sanayide çalışan işgücü verimliliği % 42,3.
Toplam faktör verimliliği % 43,8.
Enerji verimliliği % 6,6.
Maalesef verimlilik ile ilgili rakamlar çok düşük. Yani karne zayıf… Yani burada da gidilecek çok yol var.
Dolaysıyla 12. Kalkınma Plan’ında verimlilik konusunda daha detaylı bir çalışma yapılabilirdi.
******
Hep özgür / Hep bir / Hep beraber
Gençler seninle, Anadolu kalbinde / Sen çok yaşa, çok yaşa Cumhuriyet
Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlu olsun!