Zenginlik görece bir kavramdır.
Dünya Bankası verilerine göre ABD 1960 yılında 543,3 milyar dolar olan GSYH’sını 1980 yılında 2 trilyon 857,3 milyar dolara yükseltti. Yaklaşık 20 yıllık sürede büyüme oranı %426. Japonya ise 44,3 milyar dolardan 1 trilyon 105,3 milyar dolara %2287’lik bir büyüme ile çıkarttı. İşte bu dönemde ABD 1 büyürken Japonya 5 büyümüş oldu.
Bakın 1980 yılında Japonya hala ABD’nin yüzde 38,7’si büyüklüğünde ama 1960 yılında bu oran yüzde 8,15’miş.
Mesela 1960 yılında İngiltere 73,2 milyar dolar GSYH ile 44.3 milyar dolar GSYH büyüklüğüne sahip Japonya’dan daha büyükmüş. Ama 1980 yılında artık Japonya bu sefer 1.105 milyar dolar GSYH ile 565 milyar dolarlık İngiltere’nin önüne geçmiş. Hatta İngiltere %672 büyüme oranı ile ABD’den bile hızlı büyümüş ama Japonya’nın gerisinde kalmış.
***
Büyüme ve gelirin kalitesi elbette önemlidir. Mesela bazı kısa dönemlerde artan gelir artışı aslında yıkıcı büyümedir. Mesela 94 büyümesi 2000 büyümesi böyledir. Ama asıl mesele orta dönemde zayıflatan büyümedir: Ve buna örnek ise 2010-2015 büyümeleridir. Yabancı sermaye şişkinliği ile reel olmayan bir büyüme gösterdik.
Bütün bunların dışında ana meselemize gelelim.
2002-2020 büyüme serüvenine.
21 Temmuz günü “Dünya Zenginleşti Biz İse Seyrettik” başlıklı yazıda Kişi Başına Gelir üzerinden verileri aktardık. Dünya Bankası verilerine dayanılarak bu sefer GSYH üzerinden aynı konuya devam edelim.
2002-2020 arasında Türkiye GSYH büyüklüğünü 240,2 milyar dolardan %200 artışla 720,1 milyar dolara yükseltti.
Mesela bizden daha büyük olan Hindistan ise 514,9 milyar dolardan 2 trilyon 623 milyar dolara ulaştı. Türkiye %200 büyürken, Hindistan %410 büyüdü. 2002 yılında Hindistan bizden 2,14 kat daha büyük ekonomiye sahipken, 2020 yılında bu fark 3,64 kata yükselmiş.
Rusya ise 345,5 milyar dolardan %330 büyüme ile 1 trilyon 483,5 milyar dolara çıkmış. Rusya ile ekonomik farkımız 1,44 kattan 2,06 kata yükselmiş.
Endonezya ise 195,6 milyar dolardan %441 büyüme ile 1 trilyon 058,4 milyar dolara çıkmış. 2002 yılında Endonezya bizim yüzde 81,4’ümüz kadar bir ekonomiye sahipken, geriden gelip bizim yüzde 147,0’miz gibi bir ekonomik büyüklüğe ulaşmış.
Suudi Arabistan 189,6 milyar dolardan %270 büyüme ile 700,1 milyar dolara ulaşmış. S. Arabistan ise bizim yüzde 79’umuz olan ekonomik büyüklüğünü bizim yüzde 97,2’imize çıkarmış. Ve G-20 listesinde şu anda 19. sıraya düşmüş olan ülkemizin 20. sıraya düşmemesi için S. Arabistan’ın bizi geçmemesi gerekiyor.
Not: Türkiye tarihinde karanlık dönemlerde dünya sıralamasında 19. sıraya düşerken, başarılı dönemlerinde de 16. sıraya yükselmiş. Ve şu anda 20. sıraya düşmemek için uğraşıyoruz.
***
Şimdi sıkı durun:
9 Afrika ülkesi;
Burkina Faso, Mali, Zambia, Senegal, Uganda, Angola, Tanzanya, Gana, Kenya...
Bu ülkelerin toplam GSYH büyüklüğü 2002 yılında sadece 73 milyar 682 milyon dolar. Ve bugün: Yani 2020 yılında bu ülkelerin GSYH büyüklüğü artık 412 milyar 280 milyon dolar.
Bu ne demek?
Bu ülkeler 2002 yılında (Muhteşem AK Parti öncesi batmış Türkiye) ülkemizin yüzde 30,7’si bir ekonomik büyüklüğe sahiptiler. Artık bu 9 Afrika ülkesinin ekonomik büyüklüğü -muhteşem asrın iktidarımız sayesinde- Türkiye’nin yüzde 57,3’üne ulaşmış oldular.
Aradan geçen 18 yılda;
Türkiye %200 büyürken bu 9 Afrika ülkesi tam %460 büyüme göstermişler.
Sizce kim sınıf atladı? Kim çağ değiştirdi? Kim asrın büyümesini gösterdi?
Afrika ülkelerinin dahi yüzde 400’ün üzerinde büyüdüğü dönemde Türkiye bunun yarısında kalmış.
Bangladeş!
Muhteşem Türkiye, ülkenin kaderi ile AK Parti’nin kaderinin birleştiği Türkiye... 2002-2020 arasında %200 büyüyor.
Bangladeş ise aynı dönemde GSYH’sını 54,7 milyar dolardan 324,2 milyar dolara yükseltiyor.
Bangladeş’in büyüme oranı %492,5. Ya da Türkiye’nin büyüme oranının iki katından daha fazla..
AK Parti öncesi Bangladeş Türkiye’nin yüzde 23’ü kadar bir ekonomiye sahipmiş; ama şimdi Türkiye’nin yüzde 45,0’ine geldiler.
Kim fark atıyor? Görece kim büyüyor? Kim asrın başarısını yakalamış? Kim Milletine kalıcı bir refah sağlamış?
Ama köprü yaptık... Ama yol yaptık...
Aslında Türkiye’de yapısal gerileme, yapısal çöküş çoktan başlamış.
Bu gidişle 20 yıl sonra Türkiye 1,4 trilyon $ gelire ulaşabilir. Ama S. Arabistan 1,9 trilyon dolar ile bizi çoktan geçer. Tayland bizi yakalar, Nijerya 1,5 trilyon dolar ile bizi geçer, Bangladeş bile 1,6 trilyon dolar ile bizden daha zengin duruma gelir. Vietnam 1,8 trilyon dolar ile S. Arabistan’ı izler.
Nasıl çöktüğümüzü ve emsallerimize göre gerilediğimizi şimdi anladınız mı? Yapısal çöküş yavaş olur ve kimse anlamaz. Ama oransal olarak geriler durursunuz. Tam da bugün Türkiye’nin yaşadığı gibi.
