Geçtiğimiz yıl vergi kaçıranları ihbar eden 441 vatandaşa 12.3 milyon lira ödül verildi. Vergi kayıplarını önlemek için yapılan uygulamaya göre, ihbarı doğru çıkan kişilere kesinleşen verginin yüzde 10’u oranında ödeme yapılıyor.
Vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele kapsamında vatandaşlardan önemli destek alınırken, geçen yıl vergi kaçıranları ihbar eden 441 kişiye toplam 12.3 milyon liralık ikramiye ödemesi yapıldı.
AA’nın Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) verilerinden derlediği bilgilere göre, ilgili kanun kapsamında vergi kaçakçılığı hakkında bilgi sahibi olanlara, bu durumu bildirmelerini sağlamak üzere ikramiye veriliyor. Buna göre, geçen yıl vergi kaçıranları ihbar edenlerin sayısı 441 olurken, 2018’de bu sayı 391 olarak gerçekleşmişti.
SAYI GİDEREK ARTIYOR
İhbarı doğru çıkan kişilere kesinleşen verginin yüzde 10’u oranında ödeme yapılırken, 2019’da ihbarda bulunanlara yapılan ikramiye ödemesi 12 milyon 300 bin 472 lira olarak hesaplandı. Başkanlığın ödediği ikramiye tutarı 2018’de 6 milyon 396 bin 266 lira düzeyindeydi.
2017’de 454 ihbarcıya 12 milyon 870 bin 4 lira, 2016 yılında 240 ihbarcıya 3 milyon 142 bin 130 lira ve 2015’te 338 ihbarcıya 6 milyon 45 bin 626 lira ikramiye ödendi.
Böylece son 5 yılda vergi kaçıranları ihbar eden 1864 kişiye toplamda 40 milyon 754 bin 498 liralık ikramiye ödemesi yapıldı.
Öte yandan, Vergi İletişim Merkezi’nce 2019 yılında alınan ihbar sayısı 46 bin 777 oldu. Bu sayı, 2018’de 41 bin 391 olarak gerçekleşmişti.
AVRASYA TÜNELİ'NİN MUHASEBE KAYITLARI GERÇEĞE UYGUN ÇIKMADI
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Avrasya Tüneli’ne ilişkin muhasebe kayıtlarının gerçeğe uygun olmadığını ortaya çıkaran Sayıştay, 30 milyon liralık açık tespit etti.
Sayıştay, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın Avrasya Tüneli’ne ilişkin muhasebe kayıtlarının gerçeğe uygun olmadığını tespit etti. Muhasebe hataları sonucu 30 milyon 870 milyon lira açık göründüğünü belirten Sayıştay, “Gelecek dönemlere ilişkin mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamak bakımından hizmet imtiyaz varlıklarına ilişkin muhasebe kayıtlarının gelecekte elde edilmesi muhtemel vazgeçilen gelir esas alınarak düzeltilmesi gerektiği değerlendirilmektedir” tespitinde bulundu.
Sayıştay’ın TBMM'ye sunduğu Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı 2019 Yılı Denetim Raporu’nda yap, işlet, devret modeli ile inşa edilen Avrasya Tüneli’ne ilişkin tespitler yer aldı. Rapora göre Avrasya Tüneli Projesinde hizmet imtiyaz varlığı ve gelecek dönemlere ait muhtemel vazgeçilen gelire ilişkin muhasebe kayıtlarının gerçeğe uygun olmadığı görüldü.
"YATIRIMIN MALİYETİ ESAS ALINDI"
Rapora göre Bakanlıkça Avrasya Tüneli ile ilgili muhasebe kayıtlarına esas teşkil etmek üzere hazırlanan kamu-özel işbirliği projelerine ilişkin bildirim formunda yer alan hesaplamalarda, gelecekte elde edilmesi muhtemel vazgeçilen gelir tutarının 2019 yıl sonu itibarıyla 36 milyon 801 milyon 229 bin 142 lira olarak tahmin edildiği belirlendi. Sayıştay denetçileri raporda, projede hizmet imtiyaz varlığına ilişkin muhasebe kayıtlarının gelecekte elde edilmesi muhtemel vazgeçilen gelir yerine, yatırımın maliyeti esas alınarak yapıldığını belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
"Mali tablolarda 256-Hizmet İmtiyaz Varlıkları Hesabının 32 milyon 96 milyon 289 bin 708 lira 91 kuruş, gelecek dönemlere ait gelirlerin izlendiği 380-Gelecek Aylara Ait Gelirler Hesabının 1 milyon 226 milyon 199 bin 45 lira 22 kuruş, 480-Gelecek Yıllara Ait Gelirler Hesabının ise, 30 milyon 870 milyon 90 bin 663 lira 69 kuruş noksan görünmesine yol açmaktadır. Bu itibarla, gelecek dönemlere ilişkin mali tabloların doğruluğunu ve güvenilirliğini sağlamak bakımından hizmet imtiyaz varlıklarına ilişkin muhasebe kayıtlarının gelecekte elde edilmesi muhtemel vazgeçilen gelir esas alınarak düzeltilmesi gerektiği değerlendirilmektedir” dedi.
Rapordaki Avrasya Tüneli’ne ilişkin tespitler şöyle:
-İlk yılında çift yönde yıllık 25 milyon araç geçiş garantisi verildi. Bu sayının takip eden yıllarda yüzde 0,5 artış katsayısı ile hesaplanacağı düzenlendi.
- 2026 yılından itibaren garanti edilen araç sayısına ulaşılacağı ve 2019-2025 dönemi için toplam 963 milyon 167 bin 225 lira garanti ödemesinin yapılacağı öngörüldüğü halde, söz konusu tahminlerin muhasebe kayıtlarına alınmadı.
Bakanlık bu miktarı mali tablolarına “930- Verilen Garantiler Hesabına” işlemediği için bu hesaptaki tutar 31 milyon 27 bin 74 lira 81 kuruş olarak göründü. Yani 932 milyon 140 bin 150 lira 19 kuruşluk garanti mali tabloya yansıtılmadı.
-Tünelden kaçak geçişler için de garanti verildi. 2016-19 yılları arasında 6 milyon 277 bin 825 kaçak geçiş oldu. Bunların 4 milyon 382 bin 286’sı geçiş ücretini 15 gün içinde ödedi. 15 gün içinde cezası ödenmeyen kaçak geçiş miktarı 1 milyon 895 bin 539 oldu. Bu geçişlerden 1 milyon 244 bin 969’nun cezası halen ödenmedi. Bakanlık 2016’dan 2019’un sonuna kadar kaçak geçişler nedeniyle şirkete 24 milyon 143 bin 396 lira 19 kuruş para cezası ödedi.
-Bakanlık 2019 yılında tüneldeki geçiş ücretlerinin indirilmesini istedi. İndirim miktarının şirkete ödeneceği sözü verildi. Dolar üzerinden yapılacak ödeme gecikti. Ödeme geciktiği için bakanlık fazladan 941 bin 970 lira 67 kuruş ödeme yaptı.
