Türkiye’nin koalisyondan destek almadan bağımsız olarak sürdürdüğü El Bab operasyonunda TSK uçakları beş gündür havalanamıyor. Karar’ın askeri kaynaklardan aldığı bilgiye göre, bunun nedeni Esad’ın ‘düşürürüz’ tehdidine Rusya’nın destek vermesi. Tedbir olarak da Türk jetleri uçmuyor.
HİLAL ÖZTÜRK / KARAR DETAY
Türkiye’nin sınırlarındaki terör unsurlarını temizlemek için başlattığı Fırat Kalkanı Harekatı’nın 82’nci gününde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin desteklediği ÖSO güçleri El Bab’a yönelik ani bir hamle yaptı. Gece saat 02.00’de başlayan operasyon, El Bab hedefini 2 km mesafeye düşürdü. Ancak Türkiye’nin koalisyon güçlerinden destek almadan ‘tam bağımsız’ stratejiyle sürdürdüğü harekat kapsamında Türk savaş uçakları son 5 gündür uçamıyor. Herkesin merak ettiği kritik gelişmenin ayrıntılarına KARAR ulaştı. Askeri kaynaklar, ‘TSK uçakları neden havalanmıyor’ sorusuna “ABD ile hiçbir ilgisi yok. Rusya bağlantılı Suriye. Suriye’nin Türkiye’ye yönelik ‘uçakları düşürürüz’ tehdidine Rusya’nın müdahale etmemesi, Türkiye’nin tedbirli davranmasına neden oluyor. Bir yandan diplomatik görüşmeler sürerken kara operasyonu da devam ediyor” cevabını verdi.
HAVA DESTEĞİ YOK
Türk Özel Kuvvetleri ve ÖSO birliklerinin IŞİD’den kurtardıkları bölgeleri bomba, el yapımı patlayıcılar ve tuzaklardan arındırdıktan sonra bir diğer hedefe ilerlediğini belirten kaynaklar, ekliyor: “El Bab operasyonu şehrin kuzeydoğusu ve batısından olmak üzere ‘kıskaç’ taktiğiyle sürdürülüyor. Hava desteği olmaması birlikleri yavaşlatıyor. Karadan sağlanan yoğun ateş desteğiyle özel görev kuvveti adı verilen ÖSO güçleri ilerlemesini sürdürüyor. IŞİD ve PYD, TSK’nın destek birliklerini tanksavar ve roketlerle hedef alıyor.”
HALEP KUŞATMASI
“Esad rejimi El Bab’a ilerliyor mu?” sorusunu ise askeri kaynaklar, “Suriye El Bab’a girmeyi çok istiyor” sözleriyle yanıtlıyor. Esad’ın El Bab için neden bu kadar istekli olduğu konusunda şu değerlendirme yapılıyor: “Rejim, Halep’ten muhalifleri tümüyle göndermek için uzun süredir uğraşıyor. Hastaneleri, okulları, hatta çocuk parklarını bile hedef alan hava saldırılarıyla Halep’in boşaltılması hedefleniyor. Ancak bir süre önce muhalifler Halep’i rejim güçlerinden kurtarmak için yeniden harekete geçti. Rejim güçleri, muhaliflerin elindeki Halep’in doğusunun etrafını kuşatmış durumda. El Bab ÖSO’nun eline geçerse rejim güçleri doğu ve batı yönlerinden sıkıştırılmış olacak. Esad rejimi bu ihtimali ortadan kaldırmak istiyor.”
EL BAB NEDEN ÖNEMLİ?
1 Türkiye sınırına yaklaşık 30 kilometre mesafede bulunan El Bab, iç savaş öncesi 70 bin nüfuslu bir kasabaydı. Adı ‘kapı’ anlamına gelen kentin öne çıkan özelliği, bir sanayi merkezi olması. Doğu-batı ve kuzey-güney yönlerinde önemli bir kavşakta yer alıyor. Kasaba nüfusunun çoğunluğunu Sünni Araplar oluşturuyor. Kasaba Kasım 2013’te terör örgütü IŞİD'in kontrolüne geçti.
2 Coğrafi konumu, El Bab’a çok kritik bir kavşak olarak stratejik önem kazandırıyor. El Bab, Akdeniz kıyısındaki Lazkiye’den başlayarak, İdlib, Halep ve Münbiç’ten geçerek Irak’a uzanan M4 otobanının kuzeyden gelen en önemli yollardan biriyle kesişme noktasında yer alıyor. Bu nedenle Cerablus ile birlikte burası IŞİD’in başkent olarak ilan ettiği Rakka ve Deyr ez Zor’a giden ana yolun üzerinde bulunuyor. Söz konusu hat IŞİD’in kuzeyden eleman getirdiği ana güzergah. Bu nedenle El Bab, IŞİD için Rakka’dan sonra en çok önemsenen yer.
3 Türkiye, El Bab’ı IŞİD’den temizleyerek terör örgütünün sınırından daha çok uzaklaşmasını sağlamayı hedefliyor. IŞİD’den arındırılmış 90 kilometre uzunluğundaki bölgenin derinliği de 30 kilometreye çıkacak. Ayrıca örgütün lojistik ve insan desteği sağladığı güzergah da önemli ölçüde kapanmış olacak. Bu durum örgütün zayıflamasına neden olacak. Diğer yandan PYD/PKK’nın bu kritik kavşağı kontrol ederek Afrin ve Kobani kantonlarını birleştirilmesi engellenecek.
REJİM İLE KARŞI KARŞIYA GELEBİLİRİZ AMA TEDBİRLİYİZ
TSK destekli ÖSO güçlerinin El Bab’a yönelik hamlesinden önce rejimin kasabanın güneyinde yığınak yaptığı bilgisi bölge kaynakları tarafından paylaşılmıştı. Türkiye, El Bab hedefini açıkladıktan sonra rejim, hatta PYD/PKK’nın da aynı amaçla harekete geçtiği yine bölge kaynakları tarafından belirtildi. Türkiye ile Suriye’yi ilk kez karşı karşıya getirme ihtimali, ‘yüksek risk’ yorumlarına neden oldu. İran basını da rejim güçlerinin kente yönelik bir operasyon hazırlığı içinde olduğunu iddia etti. Askeri kaynaklar ise bu riskin artık hissedilir noktada olduğu değerlendirmesi yapıyor: “Bu ihtimal başıdan itibaren öngürülüyor ve gerekli tedbirler alınıyor.”