e-Devlet verileri kullanarak hazırlanan 'DepremRiskim' mobil uygulaması, binanın zarar görebilirliğine ilişkin bir tahmin raporu sunuyor. İşte, binanın hangi sismik bölgede olduğunu ve binanın depreme dayanıklılığını tahmin eden DepremRiskim indirme linki...
Kahramanmaraş'ta 6 Ocak 2023 Pazartesi günü saat 04.17'de 7.7 büyüklüğünde deprem meydana geldi. Merkez üssü Pazarcık ilçesi olan depremde şu ana kadar 40 bin 642 kişi hayatını kaybetti, 108 bin 68 kişi yaralandı. Suriye'den Ankara'ya kadar birçok bölgede hissedilen zelzelenin ardından artçı sarsıntıların yanı sıra saat 13.25'te Ekinözü merkezli 7.5 büyüklüğünde bir deprem daha yaşandı. Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), depremden etkilenen illerden 216 bin 347 afetzedenin başka illere tahliye edildiğini bildirdi.
Deprem felaketinden sonra yazılım firması Başarsoft, kendi imkanlarıyla geliştirdiği 'DepremRiskim' adlı uygulamayı kullanıma açtı.
DepremRiskim, binanın zarar görebilirliğine ilişkin bir tahmin raporu oluşturulabilmesi için geliştirilmiş, bir deprem hasar tahmin uygulaması olarak faaliyet gösteriyor.
E-DEVLET VERİLERİNİ KULLANIYOR
Uygulama, zemin ile ilgili Resmi Gazete'de depremsellikle ilgili yayınlanan verileri (e-Devlet'te 2018 yılında yayınlanan veriler) kullanıyor.
Bu veriler içerisinden Kısa Periyot (0.2 sn) için Spektral İvme (g)-Ss ve 1 sn Periyot için Spektral İvme (g) -S1 verileri içerisindeki 50 yılda yüzde 10 aşılma olasılığı değerleri (475 yılda bir deprem olma riski) kullanılırken bu değerlerden bir sismik enterpolasyon haritası da oluşturulmuş.
BİNANIN HANGİ SİSMİK BÖLGEDE OLDUĞU HESAPLANIYOR
DepremRiskim'de kullanıcı cihazda konum erişimine izin vererek analiz yapmak istediği binayı harita üzerinde işaretliyor.
Adres bilgileri girişinden sonra reverse geocode ile adres bilgisi koordinata dönüştürülerek binanın bulunduğu bölgeye ait sismik dereceler hesaplanıyor.
Böylelikle binanın hangi sismik bölgede olduğu bilgisi sismik haritadaki değerler ile çakıştırılarak hesaplanıyor.
Kullanıcı FEMA (Federal Acil Durum Yönetim Kurumu) standartlarına göre hazırlanmış bina görselleri ve açıklamalarından ilgili binaya ait tip seçimi yapabiliyor.
Binada, varsa düşey düzensizlik ve/veya plan düzensizliği ile ilgili seçimler yine FEMA Standartlarına göre hazırlanmış görseller içerisinden kullanıcıya seçtirilerek skor hesapları yapılıyor.
Toprak tiplerine göre 4 farklı skor hesabı ortaya çıkıyor.
RAKAMLAR NE ANLAMA GELİYOR?
FEMA-154'de belirtildiği üzere değerlendirme skoru S=1, bir bina için beklenen yer sarsıntısının meydana gelmesi durumunda 10'da 1 büyük hasar olasılığını gösteriyor.
S=2 100'de 1, S=3 1000'de 1 büyük hasar olasılığına karşılık geliyor. Yüksek S skoru iyi deprem performansını, düşük S skoru olası zayıf deprem performansını gösteriyor.
Genelde S skoru 2'den küçük ise binanın deprem performansının yeterli olmayabileceği ve can güvenliği tehlikesi oluşturabileceği değerlendiriliyor.
2 değerinden düşük çıkan herhangi bir skorun olması durumunda binanın depreme dayanıklılığı ile ilgili bir uzmanla görüşülmesi konusunda kullanıcıya tavsiye veriliyor.
Eğer deprem sonrası oturulabilme veya kullanılabilme performansı isteniyorsa, S=3 veya daha üzeri bir skorun uygun olacağı belirtiliyor.
ÖN DEĞERLENDİRME NİTELİĞİ TAŞIYOR
Farkındalık oluşturmak amacıyla hayata geçirilen DepremRiskim'de oluşturulan raporlar tamamen kullanıcının sunmuş olduğu bilgiler doğrultusunda hazırlanıyor ve aslında hızlı bir ön değerlendirme niteliğinde.
Girişim, binanın gerçek deprem dayanıklılığının ancak uzmanların yapacağı detaylı analiz ve incelemelerle ortaya koyulabileceğini söylüyor.
