İslam dininin en temel ibadeti olan namaz, seyahat veya hastalık gibi bazı zorunlu hallerde gözlerle ima ederek kılınabilir. İma ile namaz kılan kişi rüku için başını biraz eğer, secde için ise rükudan biraz daha fazla eğer. İşte, ima ile namaz kılınışı...
İslam dininde sorumluluklar kulun gücüne göre belirlenmiş, gücü aşan durumlar için kolaylaştırma esası getirilmiştir. Sağlık sorunları da bu kolaylaştırma nedenleri arasında yer alır. İslam Peygamberi Hz. Muhammed, "Namazı ayakta kıl, güç yetiremezsen oturarak kıl, buna da güç yetiremezsen yan üzere yaslanarak kıl" buyurmuştur.
İMA İLE NAMAZ KILINABİLİR Mİ?
Ayakta duramayan veya zorlukla duran kişiler, nasıl mümkün ve kolay ise o şekilde oturarak namaz kılabilir. Oturarak dahi kılamayan kişiler, imkanına göre durarak veya oturarak veya yatarak ima (başıyla, hatta bazı müctehidlere göre gözüyle işaret) ederek namaz kılabilir.
İMA İLE (GÖZLE) NASIL NAMAZ KILINIR?
Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı, gözle ima ederek namaz kılmayı şöyle tarif ediyor:
Rüku veya secde etmeye gücü yetmeyen kimse ima ile namaz kılabilir. İma; rüku ve secde yerine başla işaret etmek demektir.
İma ile namaz kılan kişi rüku için başını biraz eğer, secde için ise rükudan biraz daha fazla eğer.
Secdede başını yere koyamayan kimsenin, bir şeyi başına kaldırarak ona secde etmesi caiz değildir.
Bir kişi ayakta durmaya gücü yettiği halde, rüku ve secdeye gücü yetmiyorsa, ayakta veya oturarak ima edebilir; ancak oturarak ima etmesi daha uygundur (Merğînânî, el-Hidâye, II, 83-87).
Rüku veya secde etmeye gücü yetmeyen kişi, rahatsızlığı sebebiyle ayaklarını yana veya kıbleye uzatarak da olsa yere oturamıyorsa, ayakta veya tabure, sandalye, sedir vb. yerlere oturarak namazını ima ile kılabilir.
Oturmaya da gücü yetmeyen kişi, sırt üstü yatarak veya yana yaslanarak ima eder.
GÖZLE İMA EDEREK NAMAZ KILINIŞI
Hanefilere göre, ima mutlaka baş ile yapılmalıdır. Başı ile ima etmeye gücü yetmeyen kimse namazını kazaya bırakır; gözleri, kaşları veya kalbiyle ima ederek namaz kılamaz (Merğînânî, el-Hidâye, II, 83-85; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 260).
Hanefilerden Züfer'e ve Şafii mezhebine göre ise başıyla ima etmeye gücü yetmeyen kimse gözüyle ima ederek namazlarını kılar. Gözle de imaya gücü yetmezse kalbiyle namazlarını kılar. Yani kalben kendisini namazda hayal eder ve okuması gereken duaları okur. Daha sonra bu şekilde kıldığı namazları kaza etmesi de gerekmez. Ancak daha sonra ayakta kılabilecek şekilde sağlığına kavuşursa kalp ve göz ile kıldığı namazları iade etmesi müstehap olur (Serahsî, el-Mebsût, I, 217; Mevsılî, el-İhtiyâr, I, 260; Remlî, Nihayetu'l-Muhtaç, I, 468-470).
Ancak göz veya kalp ile imaya gücü yeten kimse, Allah ile irtibatını koparmamak için namaz kılmak isterse bu son görüşle amel edebilir.
