ABD Başkanı Trump’ın CIA ve Dışişleri Bakanlığı’nın “Kaşıkçı cinayetinde veliaht Prens’in de bağlantısı var’ raporlarına rağmen Riyad’a kalkan olması büyük tepki çekti. Amerikan medyası “Trump’ın gelebileceği en dip nokta. Harekete geçmezsek Kaşıkçı’nın öldürülmesi, Amerika’nın ahlaki vicdanı üzerinde ne zamanın ne de Suudilerin sus payı için verdiği paranın silemeyeceği bir kan lekesi olarak kalacak” diye yazdı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın CIA’nin ve Dışişleri Bakanlığı’nın Cemal Kaşıkçı cinayetine dair verdiği raporlara karşı Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman ve Riyad’ı korumasi ve ilişkilerin bozulmayacağını söylemesi büyük tepki çekti. Amerikan medyası Trump’ı ‘gelmiş geçmiş en kötü sicilli başkan’ olarak lanse ederken Senato’da Trump’a katiller ve Riyad hakkında gerekli adımların atılması için ikinci defa mektup gönderdi.
Washington Post gazetesi yazarı ve CEO’su Fred Ryan, yaptığı yazılı açıklamada, “Başkan Trump’ın gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın vahşice öldürülmesine tepkisi, uzun süredir var olan insan haklarına saygı değerine ve stratejik ilişkilerimizdeki güven ve samimiyet beklentisine bir ihanettir. Trump, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman ile işlerini normal bir şekilde devam ettirmek uğruna kişisel ilişkilerini ve ticari çıkarlarını Amerika’nın çıkarlarının üstüne koymaktadır” görüşünü paylaştı.
SUUDİ ARABİSTAN BİR BAŞKAN'IN SATIN ALINABİLECEĞİNİ GÖSTERDİ
ABD Temsilciler Meclisine seçilen ilk başörtülü Müslüman vekil Ilhan Omar, Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayeti konusundaki tavrı nedeniyle ABD Başkanı Donald Trump’ı eleştirdi. Twitter hesabından yaptığı paylaşımda Trump’a yönelik eleştirilerde bulunan Omar, “Başkanımız bir kez daha ahlaki pusulanın satın alınamayacağını ispatladı. Öte yandan Suudi Arabistan ise bir Başkanın satın alınabileceğini ispat ediyor” ifadelerini kullandı. Öte yandan eski ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı John Brennan, ABD yönetiminin Kaşıkçı konusundaki tavrına tepki göstererek, “Kongre, CIA’in Cemal Kaşıkçı konusunda bildiklerine dair kapalı bir toplantı talep etmeli” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Merkezi Haberalma Teşkilatının (CIA) yürüttüğü soruşturma sonucunda Kaşıkçı’nın öldürülmesi emrini Prens Muhammed’in verdiği sonucuna ulaştığını savunan Ryan, “CIA’in bulgularından şüphe duyulmasını gerektirecek bir neden varsa, Trump acilen kanıtları kamuoyuyla paylaşmalı” çağrısında bulundu. Ryan, Trump’ın “dünya tehlikeli bir yer” sözüne katıldığını, suçsuz bir adamın bir devletin emriyle vahşice katledildiğini ifade ederek “Trump yönetimde başarısız oldu, şimdi Amerika’nın değerleri ve çıkarlarının savunulması Kongre’ye düşüyor” ifadelerine yer verdi.
Attiah da gazete için “Kaşıkçı cinayeti, Trump ve Amerika’nın üzerinde sonsuza kadar leke kalacak” başlıklı bir yazı kaleme aldı.
Daha önce de Prens Muhammed’in cinayetteki rolünü reddeden Trump’ın bu konuda yazılı bir açıklama yaptığına değinerek, “Çocukça ve beceriksizce yazılmış Beyaz Saray açıklaması, yalanlarla doluydu.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD Başkanı Trump’ın daha önce Charlottesville’deki ırkçı şiddeti durdurma konusunda yetersiz kalma gibi çuvalladığı birçok nokta olduğunu kaydeden Attiah, makalesine şu ifadelerle son verdi: “ABD’de yaşayan bir gazetecinin vahşice öldürüldüğü gerçeğine gözlerini kapamak Trump’ın başkanlığında belki de gelebileceği en dip nokta. Kongre için şimdi, Suudi Arabistan’a karşı harekete geçme ve Yemen’den, barışçıl muhalifleri kanlı bir şekilde bastırmaya kadar bu ülkenin tehlikeli davranışlarının sonucunu ortaya koyma zamanı. Eğer bunları yapamazsak, Kaşıkçı’nın öldürülmesi, Amerika’nın ahlaki vicdanı üzerinde ne zamanın ne de Suudilerin sus payı için verdiği paranın silemeyeceği bir kan lekesi olarak kalacak.”
Trump’a ikinci tepki Wall Street Journal gazetesinden geldi. Gazetenin editör yazısında Trump’ın açıklamalarının ABD’nin üzerinde yükseldiği değerlere ihanet içerdiği kaydedildi. Gazete açıklamasında ABD Başkanları Richard Nixon veya Lyndon Johnson’un bile ABD değerlerine Trump kadar ‘duyarsız ve pragmatist’ yaklaşamadığını vurguladı. Bir diğer Cumhuriyetçi Başkan Ronald Reagan’ın soğuk savaş döneminde bile bu değerler ve politika arasında bir denge kurduğunu yazan gazete Trump’un bu seviyeden bile çok uzak olduğunu kaydetti. Trump’ın Suudi Arabistan ile yapılan 450 milyar dolarlık silah anlaşmalarına atıfta yapmasına dikkat çeken WSJ “Trump’ın bu açıklamasından ortadoğuya sadece silah, petrol ve İran gözlüğüyle baktığı ortaya çıkıyor. Bu çok ahmakça ve hissiz. Bu cümlelerden başka ifadeye de gerek yok” yorumunu yaptı.
Talimatı vereni ortaya çıkarmalıyız
Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu, Türkiye’nin Cemal kaşıkçı cinayetinin tamamen aydınlatılması için elinden gelen bütün gayreti göstereceğini söyledi. Bunu siyasi bir olay olarak görmediklerini söyleyen Çavuşoğlu “Talimatı veren ortala çıkarılmalı” dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kaşıkçı cinayeti konusunda aydınlatılmamış sorular olduğunu belirterek “Talimatın kimden alındığının açığa çıkmasını istiyoruz” dedi. ABD’de yaptığı temasların ardından değerlendirmelerde bulunun Çavuşoğlu Türkiye’nin Kaşıkçı olayını “aydınlatılması gereken bir cinayet” olarak gördüğünü vurgulayan Çavuşoğlu, Türkiye’nin bunu siyasi bir konu olarak görmediğini söyledi. Çavuşoğlu, “Kaşıkçı cinayetinden dolayı birçok ülke Suudi Arabistan’la ilişkilerini bozmak istemiyor, biz de istemeyiz; fakat cinayet aydınlatılmalı” ifadelerini kullandı. Çavuşoğlu, Kaşıkçı cinayetine ilişkin, “Suudilerle ikili bir konu olarak görmüyoruz. Bu bir cinayetin aydınlatılması meselesidir ve bu cinayetin işlendiğini Suudiler de kabul etmek durumunda kalmıştır. Henüz cevaplanmamış sorular var. Arkasında kim var? Talimatı kim verdi?” ifadelerini kullandı.
WASHINGTON / AA
