Ayasofya’da ücretli gezi-ücretsiz ibadet karmaşası ‘hibrit’ uygulama ile noktalandı. Üst katları müze, alt katı cami olarak faaliyet gösteren yapıyı gezmek isteyen Türk vatandaşları da yabancı turist gibi para ödeyecek. Uygulama ‘Cami sessiz sedasız yeniden müzeye döndürüldü’ yorumlarına neden olurken, vatandaşlardan “Burası cami mi, müze mi? Artık karar verin’ tepkileri yükseldi.
SALİHA SULTAN
10 Temmuz 2020’de 86 yıl aradan sonra tekrar camiye dönüştürülen Ayasofya’nın herkes için ücretsiz olacağı açıklandı. O dönem ‘Bir kısmı müze olarak kalsın’ şeklinde öneride bulunanlar sert eleştirilere uğradı. Ancak şimdi UNESCO’nun tavsiyesi üzerine Cami’nin üst katları tekrar parayla gezilebilecek müze haline getirildi. Yabancı turistlerin ziyaretine Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın belirlediği ücret karşılığında izin verilirken, uygulama bu kez yabancı Müslümanlar için sorun oluşturdu. Türk vatandaşı olmayan Müslümanların para ile Ayasofya’ya girişleri tepki çekti.
İBADET İÇİN YABANCI MÜSLÜMANA DA ÜCRETSİZ
KARAR’ın ‘Ayasofya ümmete de müze’ manşetinden sonra Bakanlık, yeni düzenlemeye gitti. Namaz kılmak isteyen yabancı Müslümanların camiye ücretsiz girebileceği açıklandı. Bu kez de Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının para verip bilet alsalar bile üst kattaki müze kısımlarına giremediği öne sürüldü. Önceki gün bu iddia yalanlanarak Türklerin de yabancı turistler gibi 25 euro karşılığında 825 TL ödeyerek müze katlarını gezdikleri bilgisi paylaşıldı. Tarihi yapıda ‘müze-cami’ karmaşası hibrit çözümle noktalansa da tepkiler dinmedi. Kamuoyunda “Ayasofya, cami ise Türk vatandaşları neden para ödeyerek giriyor” eleştirileri yapıldı.
Yabancı turistlere Ayasofya Camii’ne girişte 25 euroluk bilet uygulamasının ardından yaşanan karmaşa sürüyor. 15 Ocak’ta başlayan uygulamayla birlikte camiye ibadet için gelen yabancı uyruklu Müslümanların da bilet uygulamasına tabii olması tepkilere neden olmuştu. KARAR’ın ‘Ümmet Ayasofya’da para ile mi namaz kılacak?’ haberiyle gündeme getirdiği bu tepkilerin ardından Kültür ve Turizm Bakanlığı yabancı uyruklu Müslümanların ibadet bölümüne ücretsiz giriş yapabileceğini açıklamıştı.
Ayasofya’daki karmaşada son olarak ibadet alanı dışındaki bölümlere yerli turistin giremediği iddiaları gündeme geldi. Bu iddiaların ardından Milat Gazetesi’nin Ankara Temsilcisi Özlem Doğan’ın 25 euroluk (823 lira) ücreti ödeyerek Ayasofya’nın turistlere ayrılan bölümüne girmesi yeni tartışmaları tetikledi. Sosyal medya hesabından bir video yayınlayan Doğan “Malum 86 yıl sonra müze esaretinden kurtulan Ayasofya’yla alakalı haberler de sık sık yapılıyor. Geçen hafta Ayasofya’nın üst katı 25 Euro karşılığında turistlere açıldı. Türk vatandaşlar da 25 Euro karşılığında Ayasofya’yı gezebilecek” ifadelerini kullandı.
Doğan’ın paylaşımının ardından sosyal medya kullanıcıları Türk vatandaşlarının da ibadet alanı dışındaki bölümlerini ücretli gezecek olmasına tepki yağdırdı. Yerli turiste de getirilen bilet şartının ardından sosyal medyada birçok kişi camiinin sessiz sedasız yeniden müzeye döndürüldüğü yorumları yaparak, duruma tepki gösterdi. Birçok kullanıcı da Ayasofya’daki ‘ziyaretçi yönetim planı uygulaması’na dair vatandaşlara doğru bilgilendirme yapılmamasını eleştirdi.
‘TÜRK VATANDAŞI MÜZE KARTLA GİRSİN’
Ayasofya Camii 86 yıl aradan sonra Cumhurbaşkanlığı kararı ile 24 Temmuz 2020’de müze statüsü kaldırılarak ibadete açılmıştı. UNESCO’nun tavsiyesi üzerine Ayasofya için 15 Ocak’ta hayata geçirilen ‘ziyaretçi yönetim planı’ uygulaması ile camiye ibadet amaçlı girişler ve kültürel amaçlı ziyaretçi girişleri birbirinden ayrıldı. İbadet alanı dışındaki alanları gezmek isteyen yerli ve yabancı turist 25 euro ödeyerek giriş yapabiliyor. Duruma sosyal medyada tepki gösteren birçok kişi Türk vatandaşlarının camiiye neden Müze Kart’la giriş yapamadığını sorgulayarak, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na yeni düzenleme çağrısında bulundu.
İŞ SAADET PARTİSİ LİDERİNİN DEDİĞİ NOKTAYA GELDİ
Öte yandan yaşananların ardından sosyal medyada Saadet Partisi Lideri Temel Karamollaoğlu’nun Ayasofya Camii’nin ibadete açılmasının ardından dile getirdiği ‘kısmi müze’ önerisi gündeme geldi. Karamollaoğlu’nun, 2020 yılında ibadete açılan Ayasofya için kullandığı “Bazı bölümler turistlerin ziyaretine açılabilir” sözleri nedeniyle topa tutulmuştu.
Saadet Partisi Lideri’nin önerisinin ardından bazı gazeteler ve siyasiler ‘Karamollaoğlu Patrik kadar olamadı’ gibi ifadelerle eleştirmişti. UNESCO’nun tavsiyesinin ardından Karamollaoğlu’nun işaret ettiği gibi Ayasofya’nın alt bölümünün ibadete, üst katının ise biletli ziyarete açılmasının ardından sosyal medyada birçok kullanıcı “Patrik kadar olamadı diye çok ağır eleştiren din kardeşlerimiz bugün ne diyecekler çok merak ediyorum?” sorusunu sordu.
