2 bine yakın tarihi eserin kaybolması haberlerinin ardından iç soruşturma başlatan British Museum Birleşik Krallık yasalarını ihlal ettiğini kabul etti. Yasaya göre eserleri temel koruma görevinde başarısız olan müzelerdeki eserler başka kurumlara aktarılıyor. Ancak, yaşanan skandalda yanlışını açıkça kabul etmesine rağmen Türkiye, Yunanistan gibi birçok ülkenin kültürel mirasına da ev sahipliğine yapan müzeye bu konuda bir yaptırım olmayacak.
SALİHA SULTAN
British Museum’daki hırsızlık skandalı sonrasında Türkiye’de resmi yollarla müzede bulunan bize ait Knidos Aslan’ı, Nereidler Anıtı, Adıyaman Samsat Steli gibi Anadolu eserlerinin iadesi konusundaki taleplerini yinelemişti.
Geçen yıl koleksiyonundan binlerce tarihi eserin kaybolduğu skandalı ile gündeme gelen British Museum’un başlattığı iç soruşturma sonuçlandı. Türkiye, Yunanistan gibi birçok ülkenin kültürel mirasına ev sahipliğine yapan British, yasaları ihlal ettiğini kabul etti. Geçtiğimiz Aralık ayında müzede, aralarında altın ve yarı değerli taşlardan yapılmış mücevherlerin de bulunduğu yaklaşık 2 bin eserin kayıp olduğunu ortaya çıkmıştı. Basında günlerce yer alan haberlerde dünya müzedeki bazı tarihi eserlerin e-Bay internet sitesinde 40 euro gibi komik bedellerle satışa sunulduğu skandalı ile çalkalanmıştı. Kurumda istifaları getiren bu durum, müzenin ulusal hazinelerin uygun şekilde bakımını düzenleyen Birleşik Krallık mevzuatına uymadığını doğrulayan bir iç denetime yol açtı.
MEVZUAT ‘ESERLER BAŞKA KURUMA DEVREDİLSİN’ DİYOR: Birleşik Krallık müzeleri ve kütüphaneleri, Kamu Kayıtları Yasası uyarınca ‘temel koruma, erişim ve profesyonel bakım standartlarını karşılamak’ ve eserlerin ‘uygun niteliklere sahip personelin gözetiminde’ olmasıyla yükümlü. Bu standartlara uymayan kuruluşlar, koleksiyonlarının başka bir kuruma devredilmesi ya da Ulusal Arşivlere teslim edilmesi riskiyle karşı karşıya. Ancak British Museum’dan bir yetkili, yaşanan skandalda yanlışlarını açıkça kabul etmesine rağmen müzenin bu sonuçla karşılaşacağına dair bir işaret olmadığının altını çizdi. Şimdiye kadar, müzenin depolarında kaybolduğu belirlenen 600’den fazla eserin izi sürüldü ve FBI yardımı ile geri alındı.