IKBY’nin referandumunun ardından tansiyonun yükseldiği Kerkük’te savaş çanları çalıyor. Şii milisler, kent çevresine askeri yığınağını sürdürürken Peşmerge de sevkiyata devam ediyor. Bağdat, kentin devrini de içeren 6 maddelik bildirisini reddeden Erbil’i şehre PKK’yı yerleştirmekle suçladı ve bunu savaş ilanı sayacağını duyurdu. İran da kara sınırlarını kapattı.
HABER MERKEZİ / İSTANBUL
IKBY’nin bağımsızlık referandumu ile başlayan krizde tansiyonun en yüksek olduğu Kerkük’ten savaş sesleri gelmeye başladı. Şii milisle r ve federal ordunun yığınak yaptığı kent çevresine Peşmerge de büyük bir askeri sevkiyat gerçekleştirdi. Kenti devretmeyi de içeren 6 maddelik ültimatomu reddeden Erbil’e Bağdat’ın tepkisi sert oldu. IKBY’yi, PKK’yı kente yerleştirmekle suçlayan Irak Merkezi yönetimi “Bu savaş ilanıdır” açıklaması yaptı.
25 Eylül’deki bağımsızlık ilanının ardından gerilimin zirve yaptığı kentte bütün eller tetikte. Önceki gece merkezi hükümetin, Kürt Peşmerge güçlerine tartışmalı bölge Kerkük vilayetinden güçlerini çekmeleri için tanıdığı iddia edilen süre dün doldu. Kent çevresinde yığınak yapan Şii milislerden oluşan Haşdi Şabi’ye federal ordudan takviyeler yapılırken IKBY’de Erbil ve Süleymaniye’den 10 bin civarında Peşmerge’yi bölgeye sevk etti.
Bu arada IKBY yönetimi de Bağdat’ın kentin devri ve petrol tesislerinin teslimi dahil 6 maddelik ültimatomunu görüşmek üzere Süleymaniye’nin Dokun İlçesi’nde acil toplandı. Irak Cumhurbaşkanı Fuat Masum ve IKBY Başkanı Mesut Barzani başkanlığında yapılan ve 4 saat süren kritik toplantıda Bağdat’ın talepleri reddedildi. Toplantının ardından Mesut Barzani’nin Başdanışmanı Hemin Hewrami, sosyal paylaşım sitesi Twitter üzerinden şu mesajı paylaştı: “Dukan’da KDP ve PUK (Kürdistan Yurtseverler Birliği) arasında gerçekleşen toplantı sona erdi. Tüm baskılara rağmen ulusal birliğimizi pekiştirmek adına iyi haber: Bölgedeli mevcut açmaza barışçıl bir çözüm getirmeye hazırız. Askeri seçeneği reddediyoruz, ama kendimizi savunmaya hazırız. Ne IKYB nede IKDP tarafından Bağdat ile tek taraflı hiçbir müzakere yapılmayacak. Eğer Bağdat ile herhangi bir müzakere olacaksa tüm Kürdistan taraflarını temsil eden ortak bir delegasyon tarafından yapılacak. IKDP/IKYB referandum sonuçlarını geçersiz sayılması için yapılan tüm talepleri reddeder. Ön koşulları reddeder.”
IKBY’nin bu açıklamasına Bağdat’ın cevabı gecikmedi. Erbil’in Kerkük dahil bütün tartışmalı bölgeleri bir an önce merkezi hükümete devretmesini isteyen Başbakan Haydar İbadi hükümeti IKBY’yi Kerkük’e PKK’yı yerleştirmekle suçladı. Merkezi hükümetin açıklamasında Kerkük’teki PKK varlığının savaş ilanı sayılacağının altı çizilerek Erbil’den bir an önce 6 maddelik bildirinin gereklerini yeriten getirmesi istendi.
Öte yandan Peşmerge ve Haşdi Şabi’nin yığınak yaptığı kentte gerginlik sokaklara da sıçradı.
Kerkük’ün batısındaki Mekteb Halid Cephesi’nin Peşmerge komutanlarından Albay Behçet Ömer Selim, önceki gece herhangi bir çatışmanın meydana gelmediğini ancak Haşdi Şabi’nin 10 metrelik mesafede konuşlandıkları bölgeye çok sayıda askeri sevkiyat yaptığını belirtti. Selim “Dün geç saatlere kadar askeri sevkiyat yoktu ancak bu sabah yaklaşık 200 hummer ile karşımıza geçtiler. Israrla Kerkük’e girmek istediklerini belirttiler” dedi.
Salahaddin vilayetinin Tuzhurmatu ilçesindeki KDP Temsilcisi Kawe Perwez de Haşdi Şabi’nin Türkmen ve Kürtlerin birlikte yaşadığı Askeri Mahallesi’ndeki iki noktaya konuşlandığını kaydetti. Türkmenlerin çoğunlukta yaşadığı Tuzhurmatu ilçesi Kerkük kent merkezine yaklaşık 80 kilometre mesafede yer alıyor.
ABD öncülüğündeki uluslararası koalisyon ise gelişmeler karşısında sessiz ve endişeli. Kent üzerinden dün sabah saatlerinde koalisyon güçzlerine ait iki savaş uçağının alçak uçuş yapması dikkat çekti. Koalisyon sözcülüğünden de yapılan açıklamada kentte yükselen tansiyonun endişeye neden olduğu belirtilerek taraflara “IŞİD ile mmücadeleye yoğunlaşılmalı. Müttefiklerimi bu konuda uyarıyoruz” mesajı verildi.
İRAN’IN GİZEMLİ ADAMI KASIM SÜLEYMANİ BÖLGEDE
Irak hükümetine bağlı askeri ve milis güçlerin Kerkük’ün güneyine konuşlandığı ve kente girme hazırlıkları yapıldığı öne sürülürken, İran’ın en aktif komutanlarından Kasım Süleymani kriz diplomasisi için harekete geçti. Reuters’in haberine göre, İran Devrim Muhafızları Ordusu Kudüs Gücü Komutanı Kasım Süleymani, Erbil’le Bağdat arasındaki krizi görüşmek üzere Irak Kürdistanı’na gitti. Öte yandan kent çevresinde Peşmerge ve Haşdi Şabi güçleri arasındaki mesafenin yer yer 10 metreye kadar düştüğü, karşılıklı hendeklerin kazıldığı belirtiliyor. Kent üzerinde ise savaş uçaklarının alçak uçuş yaptığı iddia edildi.
İRAN KAPILARI KAPATTI
IKBY ile merkezi hükümet arasında gerilim sürürken İran’dan bir hamle daha geldi. Tahran Kürt yönetimi bölgesine açılan iki sınır kapısını geçişlere kapattı. Pervezhan Sınır Kapısı Müdürü Ali Tevfik “İran tarafının bu sabah Irak’ın Süleymaniye kentine açılan sınır kapısını kapattığını” belirtti. Dün sabah ilk olarak İran merkezli Tasna Haber ajansının geçtiği haber öğlen saatlerinde İran Dışişeleri Bakanlığı’nca yalanlandı. Ancak Irak Dışişleri Sözcüsü Ahmet Mahcub, kapıların kapatıldığını duyurdu.
BAĞDAT’IN 6 MADDELİK TALEBİ
Merkezi hükümetin ilettiği talepler şöyle:
* Kerkük dahil ‘tartışmalı bölgeler’ Bağdat’a bırakılacak.
* Kerkük Havalimanı Irak ordusuna teslim edilecek.
* K1 Keyvan askeri karargâhı Irak ordusuna verilecek.
* Petrol kuyuları, yatakları ve şirketlerin kontrolü Irak’a geçecek.
* Kerkük valisi Necmettin Kerim görevden alınacak.
* Peşmerge’ye teslim olan IŞİD militanları Irak ordusuna teslim edilecek.
