Brookings Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Aslı Aydıntaşbaş, KARAR TV ekranlarında Elif Çakır ve Yıldıray Oğur’a açıklamalarda bulundu. Türkiye’nin yeni çözüm söylemlerini değerlendiren Aydıntaşbaş, “Türkiye, ABD Suriye’den çekildikten sonra PKK’nın üst düzey unsurlarından arındırılmış bir SDG varlığıyla yaşamak fikrine biraz alışmış durumda. Çünkü bölgede karışıklıkların çıkmasını istemiyor. Olası silahlı çatışmalar Türkiye’nin de işine gelecek bir durum değil.” İfadelerini kullandı.
UMUT GÖR
Elif Çakır ve Yıldıray Oğur’un yorumlarıyla ekranlara gelen ‘Bi' Karar Ver’ programına Brookings Enstitüsü Kıdemli Uzmanı Aslı Aydıntaşbaş konuk oldu. ABD seçimlerini değerlendiren Aydıntaşbaş, iki adayında baş başa gittiğini belirterek ortada kalan eyaletlerde büyük mücadeleler yaşandığını ifade etti. Seçimler sonrasında büyük tartışmaların çıkacağını öne süren Aslı Aydıntaşbaş, “Bu seçim karakolda biter” ifadelerini kullandı. ABD'nin ilerleyen dönem de Suriye’den çekileceğini de kayda geçiren Aydıntaşbaş, yaşanması olası senaryoları da değerlendirdi.
“TRUMP ÖNDE GİDİYOR GİBİYDİ”
ABD seçimlerinin içerisinde bulunduğu durumu değerlendiren Aslı Aydıntaşbaş, seçimlerin başa baş gittiğini ifade etti, “Seçimler kıran kırana gidiyor. Trump seçimi belirleyecek kritik eyaletlerde önde gidiyor gibiydi. Tabi birkaç faktör var. İki adayın blok bir oy sayısı var. Ortada kalan eyaletlerde mücadele yaşanıyor. Trump son haftalarda önde gözüküyordu ama bu çok minimal farklar. 2016’da gizli Trump seçmenleri vardı. Bu seçim de yok. Tam aksine kadınlarda gizli bir Kamara seçmeni olduğuna dair iddialar var. Bunu da göreceğiz. Kamara’nın İlk kadın başkan adayı oluşu ve Trump’ın bir ‘erkek’ partisinin lideri gibi davranması da bu iddiaları güçlendiriyor. Ayrıca Trump’ın ‘kürtaj’ ve kadınların bazı hakları konusunda öne sürdüğü söylemler kadınlar da tepki çekiyor. Buna bir reaksiyon olması iddiaları var. Bence en önemli dinamik bu.” Diye konuştu.
“SEÇİMLER KARAKOL DA BİTECEK”
Aydıntaşbaş, seçimlerin ABD’de büyük tartışmalar yaratacağını ifade etti, ‘Bu seçim bence karakolda bitecek’ diye konuştu. “Seçim karakolda bitecek bana göre. Demokratlarda ‘Trump seçilirse ABD’ye diktatörlük gelecek’ kaygıları var. Çok büyük bir otoriterleşme olacak söylemleri var. Tabi böyle şeyler mümkün değil ama yargı ve hukuki yollarda belirli mücadeleler olabilir. Seçim gecesi ve sonraki günlerde de büyük tartışmalar olacak ve bu seçim karakolda bitecek. Tansiyon çok yüksek. İki tarafta seçimlerde belirli şaibeler olacağını düşünüyor. Demokratlarda ‘Trump kazanacak mı?’ korkusuyla belirli tedirginliklerde var.” Dedi.
“BİDEN YAPTIĞI İŞLERİN ANLATICISI OLAMADI”
“Trump, Amerika’da nasıl umut oldu?” sorusunu yanıtlayan Aslı Aydıntaşbaş, Biden’in yaptığı işlerin anlatıcısı olamadığını belirtti, “ABD'de enflasyon Biden dönemiyle düştü. Amerikan ekonomisi çok iyi gidiyor şu anda. Biden büyük bir endüstriyel hamle yaptı. Amerika’da fabrikalar açmak gibi hamleler yaptı. Borsa rekor kırmış durumda. Sendikalar en iyi zamanlarını yaşıyor. Ama Biden bütün bunların anlatıcısı olamadı. Sıradan bir Amerikalı ‘ekonomi iyi gitmiyor, her şey çok pahalı’ diyor. Ama aslında geliri de çok yükselmiş durumda. Fakat bu da siyaset konusunda bir ders oldu. Ne kadar olumlu hamlelerde yapsan kendi hikayeni iyi anlatmak önemli. Biden bunu yapamadı. Trump ise ‘göçmenler geliyor, ekonomi çok kötü, Amerika çürüyor, gidiyor’ söylemini tekrar tekrar söyleyerek ve insanların sinir uçlarına oynayarak epey yol katetti. Özellikle göçmenler meselesini çok anlatıyor. Göçmenlerin burada suç oranının çok düşük olmasına rağmen Trump saatlerce göçmenlerin işlediği suçlardan bahsediyor. Dış dünyada yaşananlar çok konuşulmuyor. Trump en büyük vaatlerinden biri olarak ‘Ukrayna savaşını bitireceğim’ diyor. İsrail konusunda Netanyahu’ya istediğini yapma iznini verecektir. Filistinliler açısından her ne kadar Biden’a yönelik bir tepki olsa da Trump gelince işler değişmeyecektir. Dış politikada konuşulan en önemli konu ise Çin’e yapılacak yaptırımlar. Çin’den gelecek mallara %60 oranında vergi getirilmesi planlanıyor. Özellikle teknolojik ürünlerde. Bu durum Türkiye’yi de etkileyecektir.” İfadelerini kullandı.
“TÜRKİYE ABD İLE İLİŞKİLERİNİ YENİDEN TANZİM ETMELİ”
“Trump seçilirse Türkiye ile ilişkilerin düzeleceği” söyleminin büyük bir yanılgı olduğunu kayda geçiren Aydıntaşbaş, Türkiye’nin ABD ile ilişkilerini yeniden tanzim etmesi gerektiğini ekledi, “Türkiye’de Trump kazanırsa Türkiye ile ABD arasında ilişkiler daha iyi olacak yanılsaması var. Halbuki Trump döneminde Türkiye – ABD ilişkileri iyi değildi. Türkiye’ye büyük bir silah ambargosu uyguladı. Ayrıca Trump yönetimi ‘Hristiyan milliyetçiliği’ noktasında kümeleniyor. Dini yollarla hareket eden bir iktidarın Türkiye ile olumlu ilişkiler kurması mümkün değil. Ayrıca Trump yönetimi ‘inişli-çıkışlı’ bir politika izleyecektir. Ukrayna’da savaşı ‘ateşkese zorlayacağım’ diyor ama Putin masaya oturmazsa aksi şekilde de hareket edebilir. Türkiye’nin kim iktidar olursa olsun ABD ile ilişkilerini yeniden tanzim etmesi gerekiyor. Hatta Kamara Harris Türkiye için bir şans olabilir. Ancak yine de ilişkilerin tekrardan tanzim edilmesi mutlaka gerekiyor.” Diye konuştu.
TÜRKİYE, SURİYE’DE PKK’DAN ARINMIŞ SDG VARLIĞINA ALIŞMAYA BAŞLADI
Amerika’nın Suriye’den çekileceğini belirten Aydıntaşbaş, Türkiye’nin Kürt meselesi noktasında başlattığı yeni söylemleri değerlendirdi, “Seçimlerde kim gelirse gelsin, Amerika Suriye’den kademe kademe çekilecek. Başından beri PYD ile ilişkiler dönemsel olarak belirlenmişti. Tabi sonradan kalıcı oldular ama artık oradaki askeri varlık çekilecek. Bu düşünceler şu anda konuşuluyor. Türkiye’de ABD’nin bölgede kalıcı olmadığını biliyor. Tabi Türkiye’de ABD’nin bölgeden çekilmesinin koordineli olarak yapılmasını istiyor. Çünkü bölgede karışıklıkların çıkmasını istemiyor. Olası silahlı çatışmalar Türkiye’nin de işine gelecek bir durum değil. Türkiye, ABD bölgeden çekildikten sonra PKK’nın üst düzey unsurlarından arındırılmış bir SDG varlığıyla yaşama fikrine biraz alışmış durumda. Çünkü Turkiye, Suriye ile ortak bir noktada buluşamıyor. İran, Türkiye’ye bölgede güvenemiyor. Türkiye’de bölgenin PKK tarafından yönetilmesini istemiyor. Ama PKK’nın ana aktör olduğu yapıdan çıkarsa ve daha çok Suriyelilerin söz hakkı olduğu bir yapıya dönerse Suriye’deki Kürt realitesiyle yaşamaya başladığı fikrine alışmaya başladığını düşünüyorum Türkiye’nin. Bu durum ABD’nin bir projesi değil. ABD bu durumu tabi ki olumlu karşılar ama bu tamamen Türkiye’nin planı. Bahçeli’nin başlattığı söylemlerde Türkiye’nin kendi içerisinden başlattığı bir şey. Bu kadar kanayan bir jeopolitik coğrafya da Ankara’nın planları tutarlı. Kürtlerle yapılması niyetlenen olumlu ilişkiler hem daha kolay yapılabilir ve daha tutarlı olur.” Diye belirtti.
