Siyasette 'boykot' kavgası

‘NEFRET VE AYRIMCILIK’ SORUŞTURMASI

CHP lideri Özel, İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından medya kurumlarının da olduğu boykot listesini açıklamış ve gençlerin başlattığı 2 Nisan’daki tüketim boykotu için destek çağırısı yapmıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Özel’in çağrısını ‘sorumsuzluk’ olarak değerlendirirken; CHP lideri iktidar kanadından gelen tepkilere 2008’de Cumhurbaşkanının başlattığı ‘medya boykotu’ konuşmasıyla yanıt verdi. Bir süre sonra boykot çağrısı yapan paylaşımlar hakkında ‘nefret ve ayrımcılık’ ile ‘halkı kin ve düşmanlığa tahrik’ iddiasıyla soruşturma başlatıldı.

SABOTAJ VE DARBE GİRİŞİMİ BENZETMESİ

Savcılığın başlattığı soruşturma sonrası bakanlardan peş peşe açıklamalar geldi. Ticaret Bakanı Ömer Bolat "Boykot ekonomiye sabotaj girişimidir, maddi kaybı olan tazminat davası açabilir" dedi. İçişleri Bakanı Yerlikaya sabaha karşı saat 03.57'de boykot çağrılarına ilişkin sert bir açıklama yaparak, "Bu bir darbe girişimidir" ifadesini kullandı. RTÜK Başkanı Şahin'in "Boykot çağrısında bulunan, boykota destek veren kanallar ve yayınlar izleme değerlendirme uzmanlarımızca takip edilmekte olup, gereği yapılacaktır" ifadesi dikkat çekti.

İŞ DÜNYASINDA BOYKOT ENDİŞESİ

Ana muhalefetin İBB’ye yapılan operasyonların ardından Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası başlatılan ekonomik boykot çağrıları, iş dünyasında tepkiyle karşılandı. Boykotların yerli üretim ve istihdamı olumsuz etkileyerek ekonomiye zarar vereceğini belirten iş dünyası temsilcileri, ticaretin durmaması gerektiğini vurguladı ve ekonomik istikrarın korunmasının önemine dikkat çekti.

Türk iş dünyasının temsilcileri peş peşe açıklamalar yaparak boykot çağrılarına tepki gösterdi. Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Genel Başkanı Bendevi Palandöken, boykot çağrılarına karşı esnaf ve sanatkarlara destek verilmesi gerektiğini vurguladı. Palandöken, “Bu ekonomik zorlukta müşterisine hizmet etmeye çalışan esnaf ve sanatkâra destek olunmalı ve ticaret durdurulmamalı” diyerek ekonomik sürdürülebilirliğe dikkat çekti. İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, boykot çağrılarının yanlış bir yaklaşım olduğunu belirterek, Türkiye’nin köklü devlet geleneğiyle bu tür eylemlerle savrulamayacağını söyledi. Avdagiç, “Bizi biz yapan değerlerimize sahip çıkmamız gereken günlerden geçiyoruz. Boykot çağrıları Türkiye’nin şirketlerine ve ekonomisine zarar verir” dedi.

MÜSİAD Genel Başkanı Mahmut Asmalı, boykot çağrılarının, yerli ve milli sermayeyi zayıflatmaya yönelik bir hamle olduğunu belirtti. Asmalı, bu çağrıların ekonomiyi olumsuz etkileyerek üretimi ve istihdamı tehdit ettiğini ifade etti. “Bu çağrılar yalnızca firmalara değil esnafa, sanayiciye ve tüm vatandaşlara zarar verir” diyerek ekonomik istikrarın önemini vurguladı.

İstanbul Sanayi Odası (İSO) Başkanı Erdal Bahçıvan, demokratik hakların yasalar çerçevesinde kullanılmasının öneminden bahsederek, boykotların ticari hayatı sekteye uğratabileceği uyarısında bulundu. Üretim ve ticaret hayatındaki dengelerin sarsılmaması gerektiğini belirten Bahçıvan, “Üretim ve ticaret hayatındaki dengelerin sarsılması, tahrip edilmesi yerine; demokrasinin ve yasaların sınırları içinde hareket edilmesinin ülkemiz için yararlı olacağını düşünüyorum” ifadelerini kullandı.

Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, boykotların yerli ve milli üretimi hedef alarak istihdamı, vergi gelirlerini ve milli üretimi olumsuz etkileyeceğini söyledi. Baran, tüm vatandaşları itidalli olmaya davet ederek, “Bu süreci ayrıştırarak boykotlarla değil, birlik ve beraberlik içinde, ülkemizi nasıl daha da geliştirebileceğimize odaklanarak geçirmeliyiz” dedi. Tam bağımsızlığın ancak ekonomik bağımsızlıkla mümkün olduğunu belirten Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç ise, “Üretim, istihdam sağlayan firmalarımız için risk oluşturacak her türlü eylem ve boykottan kaçınmalıyız” değerlendirmesini yaptı.

ESNAF VE ÜRETİCİ ZARAR GÖRMEMELİ

Muhalefetin, yolsuzluk soruşturmasını unutturmak için her şeyi yaptığını ve tüm tuşlara bastığını belirten İstanbul Ticaret Borsası Başkanı Ali Kopuz, ‘boykot’ çağrılarına ilişkin, “Vatandaşlarımız yerli markalarına sahip çıkınca, bu kez tüm ticareti engellemeye çalışıyorlar. Bu çağrı tam bir çaresizlik ve basiretsizlik örneği. Milletimiz bu oyunlara elbette gelmeyecektir” değerlendirmesinde bulundu. Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Başkanı Ramazan Bingöl, “boykot” çağrılarının yerli ve milli markalar ile küçük esnafı zor durumda bırakabileceğini belirterek, “Bu çağrılarla Türkiye’deki farklı siyasi görüşlerden tüm esnafımız, üreticimiz ve işletmelerimiz hedef alınıyor” ifadelerini kullandı. Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Kredi ve Kefalet Kooperatifleri Birlikleri Merkez Birliği (TESKOMB) Başkanı Abdulkadir Akgül, yazılı açıklamasında, boykot çağrılarına karşı, esnaf ve sanatkarların kendi öz sermayesi olmayan, günlük kazancıyla geçimini sağlamaya çalışan ve bu nedenle desteğe her zaman ihtiyaç duyan bir kesim olduğunun altını çizdi. Türkiye’de geniş tanımlı işsizlik oranı 11,5 milyon kişiye ulaşırken, TÜİK verilerine göre şubat ayında işsizlik oranı yüzde 8,2’ye geriledi. Ancak geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 28,2 ile yüksek kalmaya devam etti. Yabancı uyruklulara verilen çalışma izni sayısı da arttı, 381 bin başvurudan 300 bin 851’i onaylandı. En fazla çalışma izni, imalat sektörüne verildi.

SİYASETTE BOYKOT KRİZİ

İBB Başkanı ve cumhurbaşkanı adayı İmamoğlu’nun tutuklanması sonrası CHP’nin aldığı boykot kararı siyaseti karıştırdı. 2 Nisan için çağrı yapılan boykot eylemleri genişlerken iktidardan ‘Milli ekonomiye saldırı’ diyerek yaşananlara karşı art arda açıklamalar geldi. Ticaret Bakanı boykotu delmek için alışverişe çıktı. CHP lideri Özel de Cumhurbaşkanı’nın 2008’deki bir konuşmasını paylaşarak kararlarını savundu. İstanbul Başsavcılığı ise res’en soruşturma başlattı.

CHP’nin İBB Başkanı ve Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanmasına karşı tepki göstermeyen marka ve şirketlere yönelik boykot kararı genişliyor. ‘2 Nisan’da tüketmeyeceğiz’ paylaşımları sosyal medyada gündem haline gelirken pek çok marka, restoran, yayıncı alınan karar destek verdi, dün satış yapmadı. İktidarın ‘Milli ekonomiye saldırı’ olarak gördüğü boykota karşı İstanbul Başsavcılığı resen soruşturma başlattı. Sosyal medyada ‘boykot’ paylaşımı yapanların ‘Nefret ve Ayrımcılık ile Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik Suçlarından’ ifadeye çağırılacağı belirtildi. RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin de ‘milli ekonomiyi hedef alan boykot çağrıları yapan kanalların izlendiğini’ açıkladı ve ‘manipülatif söylemlerle birliği zedelemeye çalışanlar kaybedecek’ mesajı verdi. Yaşananlar gündemin bir numaralı başlığı haline gelirken Ticaret Bakanı Ömer Bolat, boykot çağrılarına karşı şirketlere tazminat davası çağrısı yaptı. Ancak Anayasa Mahkemesi’nin daha önce benzer bir olay için verdiği kararıyla şirketlerin tazminat davası açma yolunun kapalı olduğu ortaya çıktı.

BEŞTEPE: AMAÇ EKONOMİK KAOS ÇIKARMAK

Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Mehmet Uçum, CHP’nin başlattığı ‘boykot’ kampanyasına ilişkin “Muhalefetin mandacı kesimleri tarafından (güya bazı gençlerin talebi gibi) gündeme getirilen alışveriş boykotu neoliberal globalist ajanda çerçevesinde üretilmiş bir akıldır. Hedef meşru talepler ifade etmek değildir. Amaç bir hakka ulaşmak değildir. Hedef sosyal, siyasi ve ekonomik bir kaos çıkarmaktır. Amaç küresel emperyalizme ve neoliberal politikalara hizmet edecek bir iktidar değişikliği sağlamaktır” dedi. Eylemlerin global merkezlerde üretildiğini savundu.

YERLİKAYA: EKONOMİK BAĞIMSIZLIĞA DARBE

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, soruşturma başlatılan ‘2 Nisan tüketim boykotu’ çağrılarına ilişkin olarak sabaha karşı sert bir açıklama yaparak “Bu çağrı ekonomik bağımsızlığımıza yönelik bir sabotajdır. Ekonomimize bir darbe girişimidir!” dedi. Boykotun halk arasında kin ve düşmanlık tohumları ekmeye çalıştığını, ‘işkence’ iddialarıyla da Türkiye’ye iftira atıldığını öne süren Yerlikaya, boykota destek veren CHP’ye yüklendi. Gençlerin sokaklara çağırlarak iç karışıklık çıkarmaya çalışıldığını iddia eden Yerlikaya “Ana muhalefetin fütursuz çağrılarını büyük bir keyifle izleyenlerin başında siyonist İsrail’in gelmesi, nasıl bir tezahürdür?” ifadelerini kullandı.

AK PARTİ: TÜRKİYE’YE TOPYEKÛN TEHDİTTİR

AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik, Özel’in boykot çağrısına ‘Türkiye’yi topyekûn tehdit etmektir’ diye tepki gösterdi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’dan da “Sokak ve boykot çağrıları ile toplumsal huzuru ve ekonomik istikrarı hedef alan bir muhalefet kaybetmeye mahkumdur” açıklaması geldi. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan da “İstihdam oluşturan girişimcilerimizin ve sanayicilerimizin ekmeğiyle, helal kazancıyla oynamaya çalışanlar asla amacına ulaşamayacaktır” ifadesini kullandı.

TOBB BAŞKANI HİSARCIKLIOĞLU’NA TEPKİ

Özel, boykot çağrılarına tepki gösteren Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’na da sert bir cevap verdi. Hisarcıklıoğlu’nun X hesabından yorumlara kapalı olarak yaptığı paylaşımı alıntılayan Özel “Temsil ettiğin kurumu iktidarın emrine vermen üyelerini kahrediyor. Sen sözde gücünü nereden alıyorsun? Biz senin Birliğinde senden güçlüyüz. Üyelerinin önemli bir çoğunluğu bizimle. Üyelerin de haklının yanında, zulmün karşısında. Biz kazanacağız” dedi.

TİCARET BAKANI ÇARŞI-PAZARDA ALIŞVERİŞTE

Ticaret Bakanı Ömer Bolat, ülke genelinde uygulanan ekonomik boykotu delmek için alışverişe çıktı. Sosyal medya hesabından Ankara’da yaptığı alışverişlerden fotoğraflar paylaşan Bolat şunları kaydetti: “Bugün, milli ekonomiye sahip çıkma; üretimin, ticaretin, istihdamın, tüketimin ve dayanışmanın günü. Bugün, esnafımızla dayanışma günü. Yarının alışverişini bugünden yapma günü. Türkiye Yüzyılı’nda güçlü bir milli ekonomi için hep birlikte ticareti büyütme günü. Bugün Ankara’da, esnafımızla hem bayramlaştık hem de bazı muhalif kesimlerin ülkemize, ticaretimize, esnafımıza ve üreticimize zarar verme amacıyla yaptıkları çağrılara karşı dayanışmamızı göstermek için esnaf ziyaretlerinde bulunduk. Türkiye üreticileri, esnafı, sanatkarı, kooperatifleri, sanayicisi ve ihracatçısıyla birlikte, ekonomik ve ticari alanda güçlü adımlarla yoluna devam etmekte; mal ve hizmet ihracatında önemli atılımlar gerçekleştirip istihdamını güçlendirmeyi sürdürmektedir. Bu süreçte, bazı siyasilerin hezeyan dolu açıklamalarına karşı da güçlü bir yanıt verebilecek durumdadır.”