Manisa'da Gölmarmara ilçelerinin sınırında yer alan göl yıllar içinde kururken kayıklar da karaya oturdu. 20 bin su kuşuna ev sahipliği yapan gölü çiftçiler işgal etmiş ve çıkan tartışmada bir kişi de ölmüştü. Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ise kuruyan göldeki balıkçı kooperatifine 322 bin TL borç çıkarmıştı. Mahkeme borcu iptal etti. Yaşam savunucuları ise bu kez hatalı su politikaları nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı'na dava açtı.
Manisa'da Salihli, Saruhanlı ve Gölmarmara ilçelerinin sınırında yer alan, 'Ulusal Öneme Sahip Sulak Alan' tescilli, 'kuş cenneti' olarak bilinen Marmara Gölü'nün yüzde 98,18'i yıllar içinde kurudu. Aralarında nesli tehlike altında olan tepeli pelikan ve karabatak gibi kuşları da barındıran ve 101 farklı türden 20 bin su kuşuna ev sahipliği yapan gölde balıkçılık da bitti, kayıklar karaya oturdu.
Zemininde derin yarıkların oluştuğu göl, bu kez çiftçiler tarafından işgal edilmiş ve tarım alanı olarak kullanılmaya başlanmıştı. Paylaşım konusunda anlaşamayan çiftçiler arasında arazi kavgaları çıkması sonucu 1 kişi ölmüş, 2 kişi de yaralanmıştı.
'BAKANLIĞIN İŞLEMİ HUKUKA AYKIRI'
Avukat Cem Altıparmak, S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi adına açtıkları iptal davasının Türkiye'nin ilk iklim davası olduğunu belirterek, "Kuruyan göle rağmen bakanlık, balıkçılardan kira istemişti. İptali için açtığımız davada karar çıktı. Bakanlığın bu işleminin hukuka aykırı olduğu, kurumuş gölden dolayı kira talebinin olamayacağı yönünde mahkeme karar verdi" dedi.
'HUKUKA AYKIRILIKLARI GÜNDEME GETİRDİK'
Marmara Gölü'ndeki tarımsal üretimin yargıya taşınması hakkında konuşan Avukat Cem Altıparmak şöyle devam etti:
"Marmara Gölü'ndeki kurumadan kaynaklı problemlerin bir üst aşamaya taşındığı durum yaşandı. Göl, ulusal sulak alan tescilli yani koruma altında bir göl. Uluslararası doğa koruma sözleşmeleriyle korunuyor. Yönetmelikte çok açık bir hüküm var. Bir sulak alan kurumuş olsa dahi bunun rehabilite edilmesi yani eski haline döndürülmesi gerekiyor. Gölü kurutmak yasak. Kurutulan gölün başka amaçla kullanılması da yasak. Yani sırf göl kurudu diye, tarımsal faaliyete başlayamazsınız. Biz bu hukuka aykırılıkları gündeme getirerek dava açtık."
NE OLMUŞTU?
Marmara Gölü havzası, su tutana kadar Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TİGEM)'e tahsis edildi. Kuruyan Marmara Gölü'nün rehabilitasyonu için Manisa Valiliği, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü ile TİGEM arasında işbirliği protokolü imzalandı. Protokolün ardından göl arazinde TİGEM tarafından tarımsal üretime başlandı. 35 bin dekarlık alanda, buğday ve ayçiçeği yetiştirilmeye başlandı.
Manisa Tarım ve Orman İl Müdürlüğü ise, gölden geçimini sağlayan S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi'ne, 41 bin 817 TL'si kira olmak üzere, vergi, SGK primi gibi kalemlerle birlikte toplam 322 bin 800 TL'lik borç çıkardı. Borcun 41 bin TL'lik kısmı için 4 Ocak 2022 tarihinde ödeme emri gönderildi.
Bunun üzerine kooperatif adına avukatlar Cem ve Özlem Altıparmak 18 Mart'ta, Manisa 1'inci İdare Mahkemesi'nde iklim davası açtı. İdare Mahkemesi ilk olarak 11 Ağustos'ta, kooperatife gönderilen ödeme emrinin yürütmesinin durdurulmasına karar verdi. Mahkeme ardından ödeme emrinin iptali için açılan davada kooperatifi haklı buldu, ödeme emrinin iptaline karar verdi.
S.S. Gölmarmara ve Çevresi Su Ürünleri Kooperatifi, Doğa Derneği, Doğal Hayatı Koruma Vakfı, Manisa Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma ve Çevre Derneği, Salihli Çevre Derneği, Akhisar Çevre Derneği ve bazı bölge sakinleri, avukatları aracılığıyla Tarım ve Orman Bakanlığı'na karşı "kurumuş gölde tarımsal faaliyet yapıldığı için" Manisa İdare Mahkemesi'nde yeni bir dava açtı.
