Küresel ısınma ile birlikte artan hava sıcaklığı dünyada aşırılıklara neden olmaya devam ederken, iklim değişikliğiyle sel ve heyelanlar başta olmak üzere doğal afetlerin artış yaşanan Karadeniz Bölgesi’nde ormansızlaşmanın yanı sıra orman yangınları ciddi sorun haline geldi. Ormansızlaşma ile bölge afetselliğinin arttığını belirten uzmanlar, "Karadeniz’de kızılağaçlar sökülmüş ve yerine çay bitkisi dikilmiştir. Ormanların tahrip edilmesi heyelan gibi tehditlerin çoğalmasına neden oluyor" dedi.
Hava sıcaklıkları insan faaliyetleri kaynaklı iklim değişikliği etkilerinin yoğunlaşmasıyla artarken dünyada aşırılıklar meydana gelmeye devam ediyor.
Küresel ısınma kaynaklı yağış rejimindeki düzensizlik, mevsim normallerinin üzerindeki sıcaklık, kuraklık ve anız ateş gibi birçok faktör, Doğu Karadeniz'de orman yangınlarına yol açıyor.
İklim değişikliğiyle birlikte, taşkın, sel ve heyelanlar başta olmak üzere doğal afetlerin artış gösterdiği Karadeniz'de ormansızlaşmanın azalmasının yanında orman tahribatı, ciddi sorun oluşturuyor.
Yangınlar, fırtına, sel gibi doğal afetler ve bilinçsiz tarım arazisi oluşturma, kontrolsüz ağaç kesimi, yapılaşma amacıyla ormanlık alanların yok edilmesi, bölgede heyelan ve toprak hareketliğine davetiye çıkarıyor. Bölgenin zorlu coğrafyasındaki tarım arazilerine köklü ağaçlar dikilmesini öneren uzmanlar, orman bitki örtüsünü bozacak her türlü faaliyetlerden de kaçınılması çağrısında bulunuyor.
'ORMANSIZLAŞMA İLE BÖLGE AFETSELLİĞİNİN ARTIYOR'
Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Havza Amenajmanı Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Turgay Dindaroğlu, ormansızlaşma ile beraber bölge afetselliğinin arttığını belirterek, sözlerine şöyle devam etti:
“Karadeniz Bölgesi’nde günümüzde ve gelecekte sorun yaratacak olan, 'mahşerin 4 atlısı' dediğim 4 temel mesele var. Bunların başında sel ve taşkınlar, 2’nci olarak kütle hareketleri yani heyelanlar, 3’üncü olarak yanlış arazi kullanımı ve ormansızlaşma ve 4’üncü olarak da erozyon geliyor. Heyelan karadaki ana kaya üzerinde bulunan potansiyel enerjinin kinetik enerjiye dönüşmesiyle başlıyor. Karadeniz Bölgesi’nde heyelanı etkileyen en temel faktör, yamaç stabilitesinin azaltılması ve bozulmasıdır. Bunun da en temel nedenleri bölgedeki plansız yapılaşma, yol ve sanat yapıları, yamaç topuklarındaki toprakların boşaltılarak yerine inşaat yapılmasıdır”
'GÜVENLİ VE VERİMLİ TARIMIN TEMELİ ORMANLAR'
Prof. Dr. Dindaroğlu, özellikle son 50-60 yılda kızılağaçların yerine çay tarımı için ormanların tahrip edilmesinin, bölgedeki afet riskini artırdığını belirtti. Orman ağaçlarının kök sistemi sayesinde toprağı tutma, suyun regülasyonu ve iklimin düzenlenmesi gibi önemli işlevler üstlendiğine dikkat çekerek, güvenli ve verimli tarımın temelinin ormanların korunması olduğunu vurguladı.
Ek olarak, iklim değişikliğinin neden olduğu yağış düzensizliğinin sel ve heyelan riskini artırdığını belirten Prof. Dr. Dindaroğlu, ormanlardaki drenaj yollarının bozulmaması gerektiğini vurguladı. Orman ekosistemlerinin tarım, yerleşim ve iklimin koruyucusu olduğunu ifade eden Dindaroğlu, ekosistemin korunmasıyla birlikte güvenli bir yaşamın mümkün olduğunu ve tarımın sürdürülebilirliğinin sağlanabileceğini söyledi.
