Irak’ın başkenti Bağdat’ın Rusafa Cezaevi’nde yaklaşık 300 Türk kadın ve çocuk Türkiye’ye iade edilip burada yargılanmayı bekliyor. KARAR’ın ulaştığı cezaevinden gelen bilgiler ve fotoğraflar, yaşanan insanlık dramını gözler önüne serdi.
SEMA KIZILARSLAN
2017'de IŞİD'in yenilgiye uğratılmasının ardından örgütün on binlerce üyesi tutuklandı. Erkeklerin çoğu hızla idam edildi. Binlerce kadın ve çocuk gözaltına alındı.
Gözaltına alınanların bazıları ülkelerine geri gönderildi ancak birçoğu Suriye ve Irak hapishanelerinde kaldı.
Irak’ta yüksek güvenlikli cezaevi olarak geçen Rusafa Cezaevi’nde tutulan Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütüyle ilişkilendirilerek hüküm giyen yaklaşık 300 Türki kadın adil yargılanmadıklarını söylüyor. Cezaevinde 100 civarında Türk çocuğun da tutulduğu biliniyor.
Rusafa Cezaevi'nde halihazırda 10'dan fazla ülkeden 1241 yabancı kadın ve çocuk tutuluyor. 774 bebek ve çocuğun yaş aralığı 9 aylık ile 15 yaş arası.
ÇOĞU KADIN, KOCASININ BASKISIYLA IŞİD'E KATILDI
KARAR’a konuşan kızı cezaevinde tutulan Ayşe M(*)., damadı ve kızının 2016’da Irak’a gittiğini söylüyor. IŞİD'in dağılma sürecinden sonra damadından bir daha haber alamadığını anlatan Ayşe M., Rusafa Cezaevi’nde tutulan kızı için adalet istiyor.
Kızının, damadının baskısıyla zorla götürüldüğünü belirten Ayşe M., cezaevinde tutulan birçok kadının da çocukları üzerinden tehdit edilerek IŞİD'e zorla katıldıklarını anlatıyor:
“Bizim ailemiz de kızımız da IŞİD’le bağlantılı ya da inanış olarak benzer noktalarda kişiler değil, değiliz. Damadım, kızımı çocuğunu göstermemekle ve kaçırmakla tehdit ettiği için kızım IŞİD’e gitmeyi kabul etti.
Damadımdan 2017’den beri haber alamıyoruz. Ama kızım Rusafa’da tutuluyor 7 yıldır. Cezaevi koşulları çok kötü. Hastalık yayılmış. Gardiyanlar insani olmayan aramalar ve muameleler yapıyor. Tek istediğim Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kızımın ülkesine getirilip burada adil bir şekilde yargılanması.”
GARDİYANLARIN KADINLARA TACİZ VE ŞİDDET UYGULADIĞI İDDİASI
KARAR’ın ulaştığı bilgilere göre de cezaevi şartları çok kötü. Geçtiğimiz günlerde üzerinde dolar bulundurduğu için bir kadının, dört gardiyan tarafından soyularak şiddet ve tacize maruz kaldığı iddia ediliyor.
Cezaevinde tutulan kadınların düzgün beslenemediği ve verem gibi hastalıkların yayıldığı, bu yıl dört kadının bu hastalık nedeniyle hayatını kaybettiği söyleniyor.
SU VE BESLENME YETERSİZLİĞİ
Kadın ve çocukların sağlık erişimi de kısıtlı. Rusafa’da 50 derece olan hava sıcaklığına rağmen kadın ve çocukların günlük su limitleri 1.5 litre. Bu sebeple birçok kadın ve çocuk böbrek hastalığı yaşıyor.
Cezaevinde Türk kadınların yanı sıra birçok milletten kadın da var. Ancak Avrupa vatandaşı kadınlar, ülkeleri tarafından iadeleri istenerek kendi ülkelerinde yargılanmak üzere geri alındı.
Kadınlar, en az 15 yıl hapis cezasına çarptırılmış. Bazıları ise müebbet hapis cezası almış. Bir kısmı ise idam cezasına çarptırılmış ancak cezalarının henüz infaz edilmediği anlaşılıyor.
Rusafa Cezaevi’nde son yedi yılda 30'u çocuk en az 60 mahkumun öldüğü iddia ediliyor.
Kendileriyle birlikte çocuklarının da bu kötü koşullarda esir tutulduğunu belirten kadınlar, Türkiye'ye seslenerek vatandaşlarına sahip çıkması ve ülkeye dönüşlerinin sağlanmasını istiyor. Ancak Dışişleri Bakanlığı’ndan iade talebine dair henüz olumlu ya da olumsuz bir adım gelmedi.
*Röportaj yaptığımız kişinin ismi kendi isteği doğrultusunda güvenlik gerekçesiyle değiştirilmiştir.
