Edirne'de yaşayan Can Ürenli (66) ve Sermin Ürenli (59) çifti, Osmanlı İmparatorluğu döneminden günümüze ulaşan ve 17'nci yüzyılın ortalarında popülerlik kazanan "kokulu meyve sabunu" üretimini sürdürüyor. Ata yadigârı olan bu ürünü hem elle hem de kendi geliştirdikleri makine bandında üretebilen çift, sabunlarını Avrupa'nın çeşitli ülkelerinin yanı sıra Amerika ve Hindistan gibi uzak coğrafyalara da ihraç ediyor.
17. yüzyılın ortalarında Edirne’de bazı evlerde üretimine başlanan kokulu meyve sabunları, misk, amber ve gül kokularının hamur kıvamına getirilip meyve şekli verilmesiyle ortaya çıkıyor. Özel günlerde süs eşyası olarak kullanılan bu sabunlar hem kültürel bir miras hem de estetik bir ürün olarak dikkat çekiyor. Bugün de Edirne'de halk eğitim merkezlerinde açılan özel kurslarla bu geleneksel üretim sürdürülerek bazı ailelerin geçim kaynağı haline geliyor.
Can ve Sermin Ürenli çifti, 15 yıl önce kurdukları atölyede meyve sabunu üretimine başladı. Zamanla kendilerini geliştirip modern bir üretim altyapısı kuran çift, bugün hem elle hem de makineler yardımıyla seri üretim yapabiliyor. Ürenli çifti, yurt içi taleplerin yanı sıra yurt dışından da büyük ilgi görüyor ve ürünlerini 40'tan fazla ülkeye ihraç ediyor. Can Ürenli, "Bu Edirne'nin bir ürünü, Osmanlı'dan kalan bir ürün. Biz bunu geliştirdik, tarihsel dokusuna hiçbir zarar vermeden üretmeye devam ediyoruz. Süs eşyası olarak üretimimize devam ediyoruz. İşimizi severek yapıyoruz. Eşim de sanayicilikten geldiği için onun da bir geçmişi var. Benim de ticari geçmişimde böyle birtakım faaliyetlerin benzer şekillerini yaşadık, ürettik. Bu bize gurur veriyor. Edirne'miz ve ülkemiz için memnunuz" dedi.
Ürenli çifti, Osmanlı'dan kalma bu eşsiz ürünü dünya genelinde tanıtmak için yoğun çaba harcıyor. Can Ürenli, "Her ülkeden sipariş geliyor. Şu ana kadar resmi ihracatımız 300'e yakın var. 40'a yakın ülkeye ihracatımız var, devamlı çalışıyoruz. Bu ay Finlandiya var, Kosova ve Amerika var. Sadece Amerika da değil Singapur'da da müşterimiz var, Hindistan'da var. İlginç bir ürün, ilginç müşterilerle karşılaşıyoruz. Zevkli bir iş yapıyoruz. Ata yadigarı bu mesleği burada yaşatmaya çalışıp hem Türkiye içine hem de dünyaya gönderip tanıtımına yardımcı oluyoruz" ifadeleriyle dünya çapındaki başarılarını paylaşıyor.
Üretimin kalitesine verdikleri önemden bahseden Sermin Ürenli, "Farklı bakış açısıyla; ürünü boyama konusunda, adeti hızlı çıkarma konusunda, standardı yakalama konusunda kendimizden çok şey kattık. Kaliteyi iyi bir şekilde sunabilmek için kendi yöntemlerimizi kullanıyoruz. Tamamen doğal, bitkisel sabun kullanıyoruz. Bizim meyve sabunumuzu alan kişi, gıda boyasını suda eritip akıttığı zaman sabunu normal banyo sabunu olarak kullanabilecek kapasiteli bir ürünle çalışıyoruz" dedi.
Meyve sabunu, Edirne’nin kültürel mirasının bir parçası olarak şehrin simgesi haline gelmiş durumda. Sermin Ürenli, "Edirne var olduğu sürece olacak bir ürün, şehrin olmazsa olmazı. Çok renkli bir ürün, Edirne için büyük bir katma değer aslında. Biz bunu dünyaya tanıtmak için de büyük bir güç sarf ediyoruz. Edirne var olduğu sürece meyve sabunu olmalı ve bizden sonra da devam etmeli diye düşünüyorum. Bir sürü ev hanımına da yardımcı oluyoruz. Evlere veriyoruz, evlerden geri toplanıp tekrardan biz tekrar işlem gördürüyoruz. Bir sürü aileye katma değer katıyoruz. Bu da tabii bize büyük bir gurur veriyor. Eşimle ben elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz" dedi.
Üretimin her aşamasında eşiyle birlikte işin başında olduklarını da kaydeden Şermin Ürenli, "Bunu paketlemesi ve özel ambalajı olsun her şeyiyle bire bir eşimle işin başındayız. Hiçbir şey aksamaması için, kötü bir puan almamak için uğraşıyoruz. Yani bunu en iyi şekilde sunmak için uğraşıyoruz. Edirneli çiftin ürettiği Osmanlı mirası meyve sabunu, dünyaya ihraç ediliyor Edirne'ye bir hediye bu. Zaten bir meyveyi boyama aşamasında yedi kere elimize almamız gerekiyor. Paketlemesi de ayrı bir işlem. Bir karpuz için önce yeşilini boyuyorsunuz, sonra çekirdeğini yapıyorsunuz, sonra kırmızısını boyuyorsunuz, sonra tekrar cilaya giriyor. Yani bir ürün 5-6 kere ele alınıp işlem görmesi gerekiyor. Bu çok değerli bir ürün aslında" dedi.
