Zonguldak İliç’te yasadışı olarak maden ocaklarında kullanılan dinamit evlerde ve yollarda göçük ve çatlaklar oluşturdu. Türkiye Taşkömürü Kurumu’na bağlı maden ocağı denetlenmeden Boz Madencilik tarafından işleniyor. Çevre sağlığına zarar veren maden işletmesinden mağdur olan vatandaşlar KARAR’a anlattı. Yetkili kurumların şikayetlerine yanıt vermediğini söyleyen Hamdi Kuzu, “Ocaktaki çalışma mahallenin altını oyuyor tüm mahalle göçük tehlikesiyle karşı karşıya” dedi.
FEYZA NUR ÇALIKOĞLU
Zonguldak’ta madenlerde usulsüz olarak kullanılan dinamit sebebiyle evlerde ve yollarda göçük ve çatlaklar oluştu. Kilimli ilçesinin Damarlı Mahallesi'nde bulunan ve Türkiye Taşkömürü Kurumuna (TTK) ait maden sahasında yapılan maden çalışması çevreyi ve halk sağlığını tehdit ediyor. Ruhsatlı özel bir maden firması, TTK’dan kiraladığı maden ocağında yasak olmasına rağmen dinamitle çalışma yapmaya devam ediyor. KARAR’a konuşan çevre sakinleri yaptıkları şikayetlerin sonuçsuz kaldığını AFAD’ın kendilerine evlerin risk barındırdığını ve tahliye etmeleri gerektiği uyarısında bulunduğunu anlattı.
Yaklaşık 40 yıldır Damarlı Mahallesi’nde yaşayan vatandaşlar evlerinin yıkılması korkusuyla karşı karşıya. Dinamit patlamalarının meydana geldiği mevkide ise Zonguldak’ın sermayedar ailelerinden biri olan Demir Madenciliğin ve Boz Madenciliğin maden ocağı işlettiği biliniyor. Zonguldak’ta Türkiye Taşkömürü Kurumun’dan sonra en büyük maden faaliyetini yürüten Demir Madencilik yetkililerinden biri olan Erdoğan Demir ve Demir Şirketler Grubu daha önce de kaçak ocak işletenleri, teşvik ettiği iddialarıyla gündeme geldi.
“SERMAYEDARLAR İÇİN KAÇAK OCAK İŞLETMEK ÇOK KOLAY”
Dinamit patlamlarından mağdur olan mahalle sakinlerinden Abdullah Yıldız, dinamitlerin daha önce de patlatıldığını ve İl Özel İdareye şikayetlerini bildirdiklerini, madenin iki üç gün kapatıktan sonra yine çalışmaya başladığını anlattı. Türkiye Taşkömürü Kurumu emeklisi olan Abdullah Yıldız, evlerinin hemen altındaki ocağın TTK’ya ait olduğunun Boz Madenciliğin resmiyete uygun olmayarak madeni işlediğine dikkat çekerek aynı şekilde civarda Remzi Türkyılmaz’ında isimsiz bir şekilde kaçak ocak işlettiğini söyledi:
“Boz madencilikte resmiyete uygun olmayarak çalışıyor. Bizim şikayetlerimiz onların kulağına gittiği için kısa süreli olarak patlatmaları kısa süreli durdurmuşlardı. Daha önce yine şikayette bulunduğumuzda iki üç gün ocakta sanki hiç çalışma yokmuş gibi kapısını kapattılar. Ardından yine devam ettiler. Bu olayda sorumlular denetleme yapmayan TTK, maden işletmecisi Boz Madencilik ve Remzi Türkyılmaz’dır. Onların çalıştırmış olduğu ocaklar yer altında birleşiyor. Mahallede yaşayan herkes bu patlatmalardan rahatsız. Gecenin bir saatinde patlama sesiyle uyanıyoruz. Evimin betonlarını dökeli iki üç sene olmasına rağmen hepsi çatladı. Boz madenciliğin ruhsatlı olduğu ocakları var. Ancak burada işlettikleri ocak benim evimin hemen altında. Özel şirketler, TTK’ya bağlı bir menfez bölgesinde yani atık suların atıldığı noktada bulunan kömür damarlarından kömür nakliye etmek istediklerine dair başvuruda bulunup ocağı kiralıyorlar. Denetim yapılmadığı ve şikayetlerimiz ciddiye alınmadığı için mağdur oluyoruz. Son çare savcılığa bildireceğiz. Bu şirketler yeraltında para kazanmak için yer üstünde vatandaşa zarar veriyorlar. Sermayesi olan insanlar bu kaçak ocakları işletmek için yetkili yerlere para vererek olayın üstünü kapatıyorlar.”
“MAHALLENİN ALTINI OYUYORLAR”
Mahalle yolunun bir kısmı evinin giriş katına çöken Hamdi Kuzu, cumartesi gecesi dinamit nedeniyle evinde göçük oluştuğunu, giriş katına indiğinde madencilerin sesleriyle çalışma seslerini evinden duyduğunu belirtti, bir yıldır maden ocağında çalışmaların sürdüğünü söyleyen Kuzu, “Ocaktaki çalışma tüm mahallenin altını oyuyor yalnızca benim evim değil tüm mahalle göçük tehlikesiyle karşı karşıya” dedi.
“Ocağı işleten şirkete defalarca kez bu çalışmaların mahalleye ve evlere zarar verdiğini söyledik. Şirket bize istediğiniz yere şikayet edin benden de selam söyleyin diyerek uyarılarımızı dikkate almadı. Şirket sahiplerini defalarca kez uyardığım için tehdit edildim. Bu çalışmalar nedeniyle benim evimin zemini aşağıya doğru çöktü. Hiçbir uyarı fayda etmeyince mahalle muhtarlığına bildirdim ve AFAD’a haber verdik. Bir gece AFAD gelip kontrol edip fotoğraf çektiler. Bana da bu evde yaşaman tehlikeli ev her an çökebilir başka bir eve kiraya çık dediler.”
TÜRKİYE TAŞKÖMÜRÜ KURUMU DENETLEMİYOR
Kuzu, denetlemenin bunlar yaşanmadan çok daha evvel yapılması gerektiğine dikkat çeker,ek "TTK zamanında bu ocağı verirken ve verdikten sonra yapılan işlemlerde kiracısı olan şirketi denetleyerek önüne geçmek zorundadır" dedi.
Emekli maaşıyla geçinmeye çalıştığını ifade eden Kuzu, hiçbir yetkilinin maden ocağını kapatacaklarına dair bir şey söylemediklerini anlattı:
“Ben 67 yaşında emekliyim. 12 bin lira maaşla geçinmeye çalışıyorum. Başka bir eve kiraya çıkmam mümkün değil. AFAD durumu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bildirdi. Oradan gelen yetkililerde aynı şekilde evi ve mahalleyi görmeye geldiler. Bana bu evde kalmamın çok tehlikeli olduğunu söylediler. Ancak bu kurumlardan hiçbiri bana yardım edeceklerini veyahut bu ocağı kapattıracaklarını söylemiyor. Mecburen kaymakamlığa dilekçe yazmak zorunda kaldım. Dilekçeyi yazdığım için kaymakam mağduriyetimi TTK’ya bildirdi. Yine TTK’dan da iki yetkili kontrole geldi. Benim burda durmamam gerektiğini söylüyorlar fakat ocağı denetleyeceklerini, kapattıracaklarını bana arka çıkacaklarını söylemiyorlar.”
HERKES BU AİLEDEN KORKUYOR
Muhatabı olan resmi kaynaklardan yanıt alamayan Hamdi Kuzu, yerel gazeteler ve sosyal medya aracılığıyla sesini duyurmaya çalıştığını, ancak şirket sahibi olan varlıklı insanların herkesi parayla susturabildiğinden bahsetti. Kuzu, “Biz ne yapsak sesimizi duyuramıyoruz, ne yapsak bize tehditle karşılık veriyorlar. Sadece kurumlar değil başvurduğum yerel televizyon ve gazetelerde bu aileden korktukları için yardımcı olamadılar” dedi.
“Başvurduğum kurumlardan bir geri dönüş alamayınca yerel gazetelerden birini çağırdım gazeteciler bana destek olacaklarını sesimi duyuracaklarını söylediler. Her akşam evin altından gelen dinamit seslerini duyuyorum. Mahalle yarıldı. Yollar, evler çatladı. Bu yollardan doğalgaz geçiyor köy sık sık yağış alan bir bölge yağmur yağdıkça yol çökecek ve afete sebep olacak. Bu duruma hiçbir kurum önlem almıyor. Ulaşabildiğim her sosyal medya hesabında bu durumu anlatmaya çalıştım. Şirketlerin sahipleri varlıklı insanlar. Kim bize arka çıkmaya kalksa bu insanlar gidip onlara para vererek susturuyorlar gözaltına aldırıyorlar. Ocağı işleten Boz Madencilik Kilimli’de Demir Madenciliğin sahiplerinden biri olan Erdoğan Demir’in damadının şirketi.”
YETKİLİLER İDDİALARA YATIN VERMEDİ
Zonguldak’ın İliç ilçesinde daha önce de sıklıkla yaşanan maden ocağı patlamalarıyla gündeme geldi. Ağustos ayında Zonguldak Valiliği'nin yaptığı açıklamaya göre ruhsatsız işletilen 12 kaçak maden ocağın İl Emniyet Müdürlüğü ekiplerince kapatıldı. TTK tarafından denetlenerek imha edilen maden ocaklarından beşi İliç’te bulunuyor. Damarlı Mahalle sakinlerinin yaşadığı mağduriyetin ardından neden bu duruma gelene kadar bir denetim olmadığı, bundan sonraki süreçte bir denetimin yapılıp yapılmayacağını öğrenmek için Türkiye Taşkömürü Kurumunu aradık. TTK bu konuda açıklama yapamayacaklarını söyledi. Aynı şekilde söz konusu Boz Madenciliği ve Demir Madenciliği arayarak sorularımızı yönelttiğimizde iddiaları ne reddettiler ne de kabul ettiler; sorularımıza cevap vermeyeceklerini söylediler.
