Güncel olayların ardından Kahramanmaraş'taki deprem faciasının yankıları sonrasında, DASK tekrardan merkez sahneye çıktı. Önceden belirlenmiş olan en yüksek teminat tutarı olan 640 bin lira, şimdi 1 milyon 280 bin liraya yükseltilecek. Bu durum, teminatların iki katına çıkması ile birlikte vatandaşların zorunlu deprem sigortası için ödeme yapacakları prim miktarını da artıracaktır. 100 metrekarelik bir konut için ödenen ortalama prim bugün 708 lira...
Ancak, teminat miktarının iki katına çıktığında; 1.416 lira prim ödeme durumu karşımıza çıkıyor. Bu prim farkı, bir yıl boyunca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından finanse edilecek. İşte ayrıntılar...
Hasarların tamamen ödendiği Nisan sonu itibarıyla, en son bilgilere göre, deprem bölgesindeki yaklaşık 520 bin konut için DASK, 24 milyar TL civarında bir hasar bedeli ödemiştir. Zorunlu deprem sigortası talebi de bu süreçte arttı. Deprem öncesinde Türkiye'deki konutların yalnızca yüzde 50'si sigortalı iken, bu oran bugün yüzde 60'a yükseldi.
1.5 milyondan fazla konutun zarar gördüğü deprem bölgesinde ve büyük Marmara depremi de gündemde olduğu göz önüne alındığında; sigortalılık oranının yüzde 90'lara yaklaşması gerekmekte.
Gerçek şu ki, bu deprem, konut metrekarelerinin düşük gösterilmesi veya DASK poliçelerine yanlış bilgilerin girilmesi gibi hatalı uygulamaları ve eksiklikleri ortaya çıkardı.
İşte, bu sorunları ve yanlış uygulamaları tespit eden DASK, zorunlu deprem sigortasında değişikliğe gidiyor. Yol haritası belirlendi ve yakında uygulamaya geçilecek.
Detayları sıralayalım. Deprem bize şunu gösterdi: DASK'ın verdiği teminat limitleri hem günümüz hem de piyasa koşullarına göre yetersiz kalıyor. Depremle birlikte bir gerçek daha gün yüzüne çıktı;
1- Hangi hasarları kapsar? DASK, her yıl teminat limitlerini artırsa da, vatandaşlar ya bilgisizlikten ya da başka bir sebepten dolayı teminatlarını güncellemiyor. Bu iki soruna da çözüm bulundu.
2- Hangi konutlar kapsamda? Bugün DASK'ın birim metrekare bedeli 3 bin 16 lira olarak belirlenmiş. Bu durumda, 100 metrekarelik bir konut için DASK ortalama olarak 301 bin 600 lira teminat sağlıyor. DASK'ın, bir konut için vereceği en yüksek teminat tutarı ise 640 bin lira. İşte, yeni uygulama ile teminat tutarları iki katına çıkarılacak.
3- DASK, ne kadar hasar ödeyecek? Birim metrekare bedeli 6 bin 32 lira olacak. Böylece 100 metrekare konut için DASK’tan alınacak teminat 603 bin 200 liraya; DASK’ın bir konut için vereceği en yüksek teminat tutarı da 1 milyon 280 bin liraya çıkmış olacak. Böylece DASK’ın verdiği teminatlar günün şartlarına uygun hale gelecek.
PRİMİ DEVLET KARŞILAYACAK
Teminatların iki katına çıkması ile birlikte vatandaşın zorunlu deprem sigortasına ödeyeceği prim de doğal olarak artacak. Bugün 100 metrekare konut için ödenen ortalama prim 708 lira.
Yani, 708 lira ödeyerek, DASK’tan 301 bin 600 lira teminat alıyorsunuz. Teminatlar iki katına çıkınca; 1.416 lira prim ödenerek, karşılığında 603 bin 200 lira teminat alınmış olacak.
Yeni düzenleme yapıldığında aradaki bu prim farkı, bir yıl boyunca Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından karşılanacak. Bir yıldan sonra vatandaş primin tamamını kendi ödemeye başlayacak.
Bu durum ne anlama geliyor? Birincisi, vatandaş, teminat arttı mı, artacak mı, ne zaman artacak diye düşünmeyecek; zeyilname peşinde koşmayacak. Yeni düzenleme yapıldığında DASK, zorunlu deprem sigortalı tüm konutların otomatik teminatlarını iki katına çıkaracak.
Vatandaş, teminat artışı nedeniyle ekstra prim ödemeyecek, bir yıl boyunca Hazine ve Maliye Bakanlığı bunun yükünü üstlenecek. Böylece de Kahramanmaraş depremlerinde olduğu gibi vatandaş, ‘teminat artışından haberim yoktu, bana bilgi gelmedi’ demeyecek.