DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve İstanbul Milletvekili Hasan Karal, Adıyaman’da çiftçilere yapılan nohut tohumu dağıtımıyla ilgili olarak kamu zararına yol açıldığı iddialarını Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine taşıdı. Karal, Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından yürütülen proje kapsamında, piyasada kilosu 45 TL olan nohut tohumlarının 55 TL’den alındığını ve bu farkın toplamda 4,5 milyon TL’lik kamu zararı oluşturduğunu belirtti.
Hasan Karal, verdiği soru önergesinde, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’dan Adıyaman’daki nohut tohumu dağıtım süreciyle ilgili açıklama talep etti.
Karal, Adıyaman İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün, 458 ton Göksu nohut tohumunu 55 TL’den, 30 ton Azkan nohut tohumunu ise 48 TL’den aldığına dikkat çekerek, bu alımların serbest piyasa fiyatlarının oldukça üzerinde olduğunu söyledi.
Karal, “Piyasada sertifikalı nohut tohumu fiyatları 45 TL civarında iken, bu alımların 55 TL gibi yüksek bir fiyatla gerçekleştirilmesi, kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanılmadığını gösteriyor. Bu durum, 4,5 milyon TL’yi aşan bir kamu zararına yol açmıştır” dedi.
FİRMALAR ARASI AYRIMCILIK İDDİASI
Karal, projede ciddi şüpheler bulunduğunu vurguladı. Adıyaman’da nohut tohumu üreten 6 firma olmasına rağmen yalnızca belirli firmalardan alım yapıldığını belirten Karal, bu firmaların piyasa fiyatlarının çok üzerinde fiyatlarla tohum satmakta olduğuna dikkat çekti.
Ayrıca, dağıtımda yalnızca iki çeşit nohut tohumunun kullanıldığını ve çiftçilere bu çeşitler arasında seçim yapma hakkı verilmediğini ifade etti.
Karal, “Adıyaman’da 6 farklı nohut tohumu üreticisi olmasına rağmen bu firmalardan teklif alınmamış ve sadece iki çeşit tohumun belirli bölgelere dağıtılması, projenin şeffaf ve adil bir şekilde yürütülmediği izlenimini uyandırıyor” dedi.
ÇİFTÇİLERE SEÇİM HAKKI TANINMADI
Projeye dair bir diğer eleştiri, çiftçilere tohum çeşitleri arasında seçim hakkı verilmemesi oldu.
Karal, “Çiftçilere çeşit seçme hakkı tanınmamış. Ayrıca, Azkan nohut tohumunun sadece Kahta bölgesine, Göksu nohut çeşidinin ise tüm ilçelere dağıtılması, tarımsal verimlilik ve ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak yapılmamış gibi görünüyor” dedi.
Karal, kamu kaynaklarının doğru kullanılıp kullanılmadığı ve projedeki süreçlerin şeffaflığı konusunda sorular yöneltti.
Önergesinde, Tarım ve Orman Bakanı Yumaklı’dan şu sorulara yanıt istedi:
- Adıyaman’da nohut tohumu alımı yapılırken, yerel üreticiler ile fiyat ve çeşit araştırması yapılmış mıdır?
- Çiftçilere, talepleri doğrultusunda tohum seçme hakkı tanınmış mıdır?
- Tohum çeşitleri arasında bölgeler arası farklılık yapılmasının gerekçesi nedir?
- İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün, serbest piyasa fiyatlarının üzerinde alım yapmasının gerekçesi nedir?
- Diğer nohut çeşitlerinin alımı neden yapılmamıştır? Bu çeşitlerin ekimi yapılabilirken yalnızca iki çeşide odaklanılmasının sebepleri nelerdir?
- İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, ihale süreçlerinde şeffaflık ve kamu menfaatine uygun hareket etmiş midir?
BAKANLIKTAN CEVAP BEKLENİYOR
Hasan Karal, Adıyaman’daki nohut tohumu dağıtım süreciyle ilgili kamuoyunda oluşan endişelerin giderilmesi için Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan şeffaf bir açıklama yapılması gerektiğini belirtti.
Karal, çiftçilerin haklarının ve kamu kaynaklarının korunması adına gerekli adımların atılmasını talep etti.
