Deniz salyası nasıl temizlenir sorusuna cevap bulmak için üniversiteler çalışmalarını yoğunlaştırdı. Bu kapsamda İstanbul Üniversitesi'nden heyecanlandıran gelişme geldi. Marmara'yı etkisi altına alan deniz salyası çözümü için yine denizden yola çıkan çalışmada bakteriyle mücadele yöntemi geliştirildi. Bu yöntemle yapılan denemede deniz salyası 5 gün içinde yok oldu.
Marmara deniz salyası ile mücadele ederken bilim insanları da çalışmalarını geliştiriyor. İstanbul Üniversitesi (İÜ) Su Bilimleri Fakültesi'nin, gerçekleştirdiği deneyde Marmara Denizi yüzeyindeki deniz salyası (müsilaj) doğal ortamında deniz bakteri izolatlarıyla temizlendi.
8 Haziran’da başlatılan pilot çalışma için Yenikapı Yediemin Limanı’nda, müsilajın yoğun olduğu alan İBB tarafından dubalarla ayrıldı. Ardından da daha önceden belirli aralıklarla denizden izole edilerek, laboratuvarda uyutulan, metabolik özellikleri müsilajı ayrıştırmaya uygun bakteriler, müsilaja verildi. Ekip, gün gün gelişimleri takip ederken, alandaki müsilajın, 5'nci günde gözle görülen kısmı tamamen yok oldu. Yüzey üzerindeki temizliğin ardından, bakterilerin dipteki etkisi de gözlemlenecek. Sonuçlar raporlandırılarak, ilgili bakanlıklar ile paylaşılacak.
'3-4 UYGULAMA SONRASINDA YÜZEYDEKİ MÜSİLAJ TAMAMEN UZAKLAŞTI'
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Deniz ve İçsu Kaynakları Yönetimi Bölümü Deniz Biyolojisi Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof.Dr. Gülşen Altuğ, "Çalışma, denizden 2000 yılından beri izole ettiğimiz bakterilerin, müsilajı gidermek, ayrıştırmak amacıyla sahada denenmesini kapsıyor. 72 saatte bir analizlerle takip edelim, diye düşünüyorduk ama neredeyse 72 saatte sonuç aldık. Her gün müsilajda açılmalar gördük, dün akşam da son uygulamayı yapmadık çünkü gerek kalmadı. 3-4 uygulama sonrasında yüzeydeki müsilajın tamamen uzaklaştığını gördük" diye konuştu.
'DENİZE EKSTRA BİR ŞEY EKLEMEDİK'
Prof. Dr. Altuğ "Bir gecede karar verip, bakterileri kullanalım demedik, 20 yıllık bir çalışma var burada. Hangi bakterinin şekeri parçaladığı, proteini parçaladığı, kimin lipitleri parçaladığı envanterimizde vardı. Müsilajda bulunan yüksek karbonhidrat miktarı, karbonhidratı parçalayacak bakteri miktarının yeterli olmadığı tezini oluşturdu bizde. Baskılanmış bakterileri biz tekrar saklandıkları yerden çıkarıp, doğal ortamıyla buluşturuyoruz. Yani denize ekstra bir şey eklemedik. Yararlı bakteriler olarak koyduk, ortama ekledik. Bu bakterileri belirli koşullarda, uyuttuktan sonra istediğiniz zaman aktive edebiliyorsunuz. Ekosistemin dengesini bozmak söz konusu değil" dedi.
'MARMARA DENİZİ İÇİN ÖLDÜ DEMEK YANLIŞ'
İBB Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanı Prof.Dr. Ayşen Erdinçler de "Çok zor durumda Marmara Denizi, bunu hepimiz biliyoruz ama 'öldü' demek de yanlış. Bazı projeler var, biz de onlara destek veriyoruz. Her türlü çalışmaya üniversiteden hocalarımız geldiği zaman çok ciddi vaziyette destek veriyoruz" şeklinde konuştu.
DENİZ SALYASI NERELERDE VAR?
Marmara'yı saran deniz salyası hemen hemen tüm sahil şeridini kapladı. İstanbul, Adalar, Tekirdağ, Çınarcık, Bursa, Erdek, körfezler oldukça ciddi deniz salyası tehdidi altında. İstanbul'un deniz kıyısındaki ilçelerinden Kadıköy, Caddebostan ve Bakırköy'de de deniz salyası görülüyor. Bununla birlikte müsilaj yalnızca yüzeyde değil denizin dibine çökmüş halde.
DENİZ SALYASI NEDİR?
Fitoplankton adı verilen bitkisel canlıların aşırı çoğalması, deniz sıcaklığının yükselmesi ve buna bağlı olarak bakteriyel aktivitelerin artmasıyla oluşan sümüksü yapıya halk arasında deniz salyası deniyor.
Deniz salyası olarak da bilinen müsilaj denizin yüzeyini kaplamasının yanı sıra dibe de çökerek oksijen seviyesini azaltıyor.