AK Parti Seçim İşleri Başkan Yardımcısı Av. Samir Altunkaynak, Başkan Joe Biden’ın seçimlerden çekilmesi üzerine bir yazı yayımladı. Çekilme kararının Amerikan tarihinde ender rastlanan bir olay olduğunu söyleyen Altunkaynak, "Demokrat elitler, şirketler ve milyarder bağışçılar, demokrat seçmenlerin seçtiği adaya, kamuoyu yoklamalarında başarısız olması ve kaybetmesi nedeniyle seçimden çekilmesi için başarılı bir şekilde baskı yaptı. Demokratlar iktidar uğruna demokrasiyi yok ederler" dedi.
AK Parti Seçim İşleri Başkan Yardımcısı Av. Samir Altunkaynak, Biden’ın çekilmesinin ardından Demokratların yeni başkan adayı arayışları üzerine bir yazı yayımladı.
Biden’ın çekilmesinin, Amerikan tarihinde ender rastlanan bir olay olduğunu söyleyen Altunkaynak, "Biden’ın seçimlere dört aydan az bir süre kala çekilmesi, Demokrat Parti açısından hem yeni başkan adayı belirleme hem de Biden’ı desteklemek için seçilen Ulusal Kurultay delegelerinin nasıl bir karar vereceğini tartışmaya açmıştır" ifadelerini kullandı.
'DEMOKRATLAR İKTİDAR UĞRUNA DEMOKRASİYİ YOK EDERLER'
Av. Samir Altunkaynak, yayımladığı yazıda Biden’ın çekilmesinin Amerikan demokrasisi açısından ciddi tartışmalara yol açtığını belirterek, "Bir Amerikalı gazetecinin ifadesiyle 'Demokrat elitler, şirketler, medya ve milyarder bağışçılar, Demokrat seçmenlerin seçtiği adaya, kamuoyu yoklamalarında başarısız olması ve kaybetmesi nedeniyle seçimden çekilmesi için başarılı bir şekilde baskı yaptı. Demokratlar iktidar uğruna demokrasiyi yok ederler" dedi.
Altunkaynak, Biden’ın istifası üzerine yazısının devamında şu ifadelere yer verdi: “ABD’de partilerin başkan adayını belirleme süreçleri neredeyse iki yıl sürmektedir. Biden’ın istifası, Amerikan demokrasisi açısından birçok tartışmayı da beraberinde getirmiştir. Bilindiği üzere, ABD’de başkanlık seçimi her dört yılda bir, Kasım ayının ilk Pazartesi gününden sonraki ilk Salı günü yapılmaktadır. Bir sonraki başkanlık seçimi 5 Kasım 2024’tür. Seçim takvimine bakıldığında Biden’ın 1 Ağustos’ta düzenlenmesi öngörülen Ulusal Kurultay’da Demokrat Parti adayı olarak ilan edileceği açıktı. Ancak Biden’ın çekilmesi, 2023 Ocak ile 2024 Temmuz arasındaki süreçlerin boşa çıkmasına neden olmuştur.
BAŞKAN ADAYLIĞI SEÇİM TAKVİMİ
ABD’de partilerin başkan adayını belirleme seçim takvimi, seçimden bir önceki yıl bahar ayında resmi olarak başlar. Başkan adayı olmak isteyen adaylar, Federal Seçim Komisyonu’na doğrudan adaylık başvurusunu gerçekleştirirler. Adaylar, başvuru sırasında 5.000 dolardan fazla para topladığını veya harcadığını kanıtlamak zorundadır. Başvuru sırasında adaylar ayrıca ana kampanya komitesini de belirlemek zorundadırlar. Bu komite, bağışların toplanmasını ve harcanmasını gerçekleştirir. Amerikan seçimlerinde adaylar, seçim kampanyaları için yasada öngörülen şekilde doğrudan ve dolaylı bağışlar toplayabilirler.
Adaylık başvuru sürecinin ardından partiler, eyaletler düzeyinde aday belirleme süreçlerini başlatırlar. Eyaletlerdeki aday belirleme süreçleri, seçimlerden önceki yılın yazında başlayıp seçim yılının baharına kadar devam eder. Dolayısıyla 2024 seçimleri için seçim takviminin 2023 baharında başladığını belirtmekte fayda var. Seçim yılının Ocak ayından Haziran ayına kadar ise eyaletlerde partiler başkan adayını belirlemek için ön seçimler ve/veya parti temayül yoklamaları yaparlar. Her eyaletin parti yönetimi, ön seçim mi yoksa parti toplantısı mı yapılacağına kendisi karar verir. Bazı eyaletler, seçmen iradesini daha iyi yansıtmak adına her ikisini de gerçekleştirir. Eyaletlerdeki ön seçimler açık ya da kapalı olarak gerçekleştirilir. Kapalı seçimler ve parti toplantılarında partinin üyeleri oy kullanabilir. Türkiye’deki ön seçime benzer şekilde, ön seçimlerde oy kullananlar doğrudan başkan adayı yerine başkanı seçecek delegelere oy verirler. Açık seçimlerde ise partisine bakılmaksızın eyalette seçmen kaydı olan herkes oy kullanabilir.
Eyaletlerden seçilen delegeler, Temmuz ve Ağustos’ta düzenlenen Ulusal Kongre’de destekledikleri adaya oy verirler. Amerikan seçim yasalarına göre eyaletlerden seçilen delegeler, seçimlerde ilan ettikleri adayı desteklemek zorunda değildir. Ancak demokratik uygulamalar, delegelerin seçmen iradesine uygun davrandıklarını göstermektedir. Toplantıdan hemen önce veya toplantı sırasında, başkan adayı başkan yardımcısı adayını resmi olarak ilan eder.
Ulusal Kongre’de seçilen başkan ve başkan yardımcısı adayı, Kasım ayında düzenlenen seçimlerde kendi delegelerinin seçilmesi için kampanyalarını resmi olarak yürütmeye başlarlar. Amerikan seçim sistemine göre seçmenler, başkanı seçecek Seçiciler Kurulu için oy kullanırlar. Seçiciler Kurulu, toplamda 538 kişiden oluşur. Buna göre 538 üyeden 270’inin oyunu alan aday başkan seçilir. Yeni başkan ise 20 Ocak’ta yemin ederek görevine başlar.
BIDEN SONRASI BİZİ NE BEKLİYOR?
Demokrat Parti adına başkanlık yarışına katılan aday adayları, 2023-2024 arası dönemde gerçekleştirilen eyalet seçimlerinde Biden karşısında başarılı olamadıkları için Biden’ın aday olduğu açıktı. Delegeler, Ağustos 2024’te düzenlenmesi öngörülen Demokratik Ulusal Kongre’de Biden’a oy vereceklerdi. Biden’ın resmi olarak çekilmesinden sonra Kongre delegelerinin hangi adaya oy vereceği ise tartışmalı hale gelmiştir. Zaman olarak da eyaletlerde yeni bir aday belirleme seçimlerinin yapılması oldukça güçtür. Bu nedenle Biden sonrası kimin aday olacağına dair kararın Demokratik Ulusal Kongre’ye seçilen delegeler tarafından belirleneceği açıktır. Biden, çekilme duyurusunun hemen ardından X hesabından yaptığı açıklamada, “Bugün Kamala’ya bu yıl partimizin adayı olması için tam desteğimi sunmak istiyorum. Demokratlar, bir araya gelip Trump’ı yenme zamanı. Yapalım bunu” dedi. Biden’ın desteğini alan Kamala Harris de “Donald Trump’ı ve aşırılıkçı Proje 2025 gündemini yenmek için Demokrat Parti’yi ve ülkemizi birleştirmek için elimden geleni yapacağım” dedi.
Biden’ın desteğine rağmen Kamala Harris’in doğrudan Demokratların adayı olması mümkün değildir. Bunun için Harris’in Demokratik Ulusal Kongre’ye seçilen delegeler tarafından resmi aday olarak seçilmesi gerekmektedir. Demokratik Ulusal Kongre, 19-22 Ağustos arası Chicago’da yapılacaktır. Biden, eyaletlerdeki ön seçimlerde büyük bir destek almıştı. Her ne kadar delegeler Biden’ı seçme taahhüdünde bulunarak seçilmişlerse de Biden’ın çekilmesinin ardından hukuken ve demokratik temayüller gereği bir bağlayıcılıkları kalmamıştır. Dolayısıyla Demokratik Ulusal Kongre delegeleri başka bir isme oy vermekte serbesttir. Harris’in dışında aday adayı olacak diğer isimler de Demokratik Ulusal Kongre delegeleri tarafından seçilebilir.
Kim seçilirse seçilsin, Demokratik Ulusal Kongre delegeleri tarafından seçilen aday, seçim yasasına göre resmi adaylık başvurusunu yapmak, komite üyelerini belirlemek ve Federal Seçim Komisyonu’na bildirmek zorundadır. Bu durumda, Biden adına toplanan bağışların yeni adayın seçim kampanyasında kullanılması oldukça güç görünmektedir. Demokratların başkanlık yarışına katılacak adayı, yeni bir banka hesabı açarak bağışları kendi seçim kampanyası için talep edebilir.”
