Diyarbakır ve Mardin'de 15 kişinin yaşamını yitirdiği korkunç yangının ardından sivil toplum kuruluşlarının hazırladığı rapor, ihmalleri gözler önüne sererken, resmi açıklamalardaki çelişkiler de dikkat çekiyor.
Diyarbakır’ın Çınar ilçesi ile Mardin’in Mazıdağı ilçesi arasında çıkan ve 15 can kaybına yol açan yangının ardından tartışmalar sürüyor. Yangının nedeni konusunda belirsizlik devam ederken, sivil toplum kuruluşları (STK) yayımladıkları raporlarla ihmale dikkat çekiyor.
Yangın faciasında can kaybı 15'e yükseldi
İKİ FARKLI İDDİA
Yangının çıkış nedeni konusunda iki farklı iddia öne çıkıyor. Birinci iddia, anız yangınlarının yerleşim yerlerine sıçradığı yönünde. İkinci iddia ise bakımsız elektrik direkleri ve tellerinden kaynaklandığı yönünde. Diyarbakır Valiliği ve Sağlık Bakanlığı yangının anız yangınından kaynaklandığını belirtirken, İçişleri Bakanlığı bu görüşe katılmıyor. İçişleri Bakanlığı, yangının nedenine dair kesin bir tespitin henüz yapılamadığını ve soruşturmanın sürdüğünü belirtti.
Görgü tanığı köylüler, yangının elektrik telleri nedeniyle çıktığını söyledi. Dicle Elektrik Dağıtım A.Ş. (DEDAŞ) ise yangının ilk tanıklarından olan ve "elektrik tellerinden çıktı" diyen İbrahim Eren hakkında suç duyurusunda bulundu.
Diyarbakır Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmanın ön raporunda ise yangının elektrik kaynaklı olduğu tespiti yer aldı.
ÖLENLERİN İSİMLERİ BELLİ OLDU
Yangında hayatını kaybedenlerin sayısı bugün itibarıyla 15'e yükseldi. Ölenlerin isimleri şöyle: Resul Yılmaz, Şeyhmus Demir, Mezher Demir, Remzi Yılmaz, İsmail Yardımcı, Abdurrahman Buğdaycı, Sinan Deviren, Rezan Yılmaz, Azat Yılmaz, Taliha Demir, Nuri Demir, Fadıl Demir, Kerime Erdenli, Ubeydellah Buğdaycı, Halime Erdem.
ELEKTRİK MÜHENDİSLERİ ODASI’NDAN ÇARPICI TESPİTLER
Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) Diyarbakır Şubesi, yangın bölgesinde yaptığı incelemelerin sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı. Raporda, yangının çıktığı yerin ekili olduğu ve anız bulunmadığı belirtildi. Ayrıca, elektrik hatlarında ciddi bakım eksiklikleri olduğu vurgulandı. İletim hatlarında birçok noktada eklerin ve liflenmelerin olduğu, direkteki OG sigortalarının yerinde olmadığı ve bu bağlantıların gevşeklikten dolayı arkaya sebebiyet verebileceği tespit edilmiştir.
Birçok direkte kırık izolatörlerin bulunduğu ve bu durumun atlamalara sebebiyet verebileceği teknik açıdan bir veri olarak belirtilmiştir. OG hatlarda ekili tarım alanlarında ağaç direklerinin bulunması ve bu ağaç direklerin kullanılması uygun görülmemektedir. Hatların geçtiği güzergahlarda direklerin etrafında yangına karşı önlem alınmadığı, direk diplerindeki otların mevcudiyeti gibi sorunlar gözlemlenmiştir. Direk diplerinde süs betonu olmadığı, otların direk dibinde biçilmediği tespiti yapılmıştır.
OG hatlarının dibindeki ağaçların atlamaya sebebiyet verebileceği, izolatörlerdeki gevşek ve sıkı bağların tekniğine uygun yapılmadığı ve şebekelerin bakım onarımının yapılmadığı, teknik işletme sorumluluğu hizmetlerinden yararlanılmadığı gözlemlenmiştir. Ayrıca, parafudr olmayışının aşırı gerilimlerin oluşmasına ve dolayısıyla ark oluşumuna sebebiyet verdiği ifade edilmiştir.
MARDİN TABİP ODASI'NDAN SAĞLIK UYARISI
Mardin Tabip Odası, bölgede yanık tedavi ünitesi bulunmamasına dikkat çekti. Yangında yaralananların tedavi edilmesi için büyük zorluklar yaşandığını belirten Tabip Odası, bu eksikliğin bölgedeki sağlık hizmetlerinin yetersizliğini gözler önüne serdiğini vurguladı.
SORUŞTURMA DEVAM EDİYOR
Çınar Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma genişletildi. Yangının kesin nedeninin belirlenmesi ve ihmali bulunanların tespit edilmesi amacıyla Jandarma olay yeri inceleme ekiplerinin çalışmaları sürüyor.
SAVCILIK ÖN RAPORU: YANGIN ELEKTRİK KAYNAKLI
Diyarbakır Başsavcılığı’nın başlattığı soruşturmada çıkan ön raporda, yangının elektrik kaynaklı olduğu tespiti yer aldı.
Köylülerin ve görgü tanıklarının ifadesi ile elde edilen deliller kapsamında savcılık tarafından yangın felaketiyle ilgili ön rapor hazırlandı. Raporda, yangının elektrikli kaynaklı olduğu tespitine yer verildi. Genişletildiği duyurulan soruşturma kapsamında, detaylı raporun ilgili kurumlar da dinlendikten sonra önümüzdeki günlerde hazırlanacağı belirtildi.
BAKAN YUMAKLI: DİYARBAKIR’DA 7.900 DEKAR TARIM ALANI YANDI
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, X hesabından Diyarbakır Çınar ve Mardin Mazıdağı’nı etkileyen yangınla ilgili açıklama yaptı.
Bakan Yumaklı şunları söyledi:
"Diyarbakır Çınar ve Mardin Mazıdağı’nı etkileyen müessif yangın hadisesi çıktığı andan itibaren Bakanlığımızın İl ve İlçe Müdürlüklerindeki personelimiz AFAD koordinasyonunda müdahale, destek ve tespit çalışmaları için bölgeye sevk edilmiştir.
HASAR TESPİT ÇALIŞMALARI TAMAMLANDI
Çiftçilerimizin kayıp ve hasarlarına yönelik tespit çalışmaları da tamamlanmıştır.
Diyarbakır’da Çınar ilçesinde Köksalan Mahallesi, Bağacık Mahallesi, Yazçiçeği Mahallesi ve Ağaçsever Mahallelerinde 7.900 dekar tarım alanının yandığı, bunun 6.789 dekarında anız, 1.111 dekarında ise hasadı yapılmamış buğday ekili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca 1 adet traktör ve 14 adet sulama tesisi yanmıştır.
Köksalan Mahallesinde 924 küçükbaş hayvan telef olurken, tedavi edilemeyecek durumda ağır yaralı 83 küçükbaş hayvan Et ve Süt Kurumuna kesime gönderilmiştir. ESK bu hayvanları sahiplerinden nakliye primi vererek satın almıştır. 190 hayvan ise yerinde tedavi edilmiştir.
MARDİN’DE 7.000 DEKARLIK TARIM ALANI YANDI
Mardin’de Mazıdağı İlçesinin Yetkinler ve Yücebağ Mahalleleri ile Kelek Mezrasında 7.000 dekarlık tarım alanının yandığı tespit edilmiştir. Bunun 4.000 dekarı hasadı yapılmamış buğday alanı, 3.000 dekarı anızdan oluşmaktadır. Ayrıca çiftçilerimizin bazı sulama ekipmanları zayi olmuştur. Mardin’de ekiplerimize bildirilen veya tespit edilen hayvan kaybı bulunmamaktadır.
İl ve ilçe müdürlüklerimiz, bütün personeliyle bitkisel ve hayvansal üretim yapan çiftçilerimize destek olmayı sürdürecektir.
Ayrıca yanan alanlarda biyoçeşitliliğimizin hızlıca eski haline dönmesi ve alanın daha da zengin bir biyoçeşitliliğe kavuşması için; Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından alanda hem rehabilitasyon çalışmaları hem de yaban hayatını iyileştirici faaliyetler gerçekleştirilecektir.
Devletimiz ilgili bütün kurumlarıyla bölgede yaraları sarmaya devam edecektir.
Yangında hayatını kaybeden vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, yaralılarımıza acil şifalar diliyorum. Yangından etkilenen vatandaşlarımıza tekrar geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum."
Diyarbakır Çınar ve Mardin Mazıdağı’nı etkileyen müessif yangın hadisesi çıktığı andan itibaren Bakanlığımızın İl ve İlçe Müdürlüklerindeki personelimiz AFAD koordinasyonunda müdahale, destek ve tespit çalışmaları için bölgeye sevk edilmiştir.
— İbrahim Yumaklı (@ibrahimyumakli) June 23, 2024
Çiftçilerimizin kayıp ve…
Diyarbakır Ziraat Odası Başkanı Delil: Zarar büyük, afet bölgesi ilan edilsin