ABD’de başkanlık seçimi sonuçlarına direnen Trump, taraftarlarını tahrik ederek Kongre’deki onay oturumunu bastırdı. Kendi partisinin bile “darbe girişimi” olarak gördüğü ve karşı çıktığı kalkışmada dört kişi hayatını kaybederken, gözler bundan sonraki sürece çevrildi. Başarısız girişimin ardından Trump için azil ve yargılama seçenekleri gündemde.
Kaybettiği seçimlere ilişkin kanıtsız iddialarını yineleyen Trump, Beyaz Saray önündeki ‘Amerika’yı Kurtar Yürüyüşü’ne katılan kalabalığa “Pes etmeyeceğiz” diye seslendi. Sloganı tekrarlayan binlerce kişi, ABD Başkanı’nın “Kongre’ye yürüyün” çağrısının ardından harekete geçti.
Biden’ın zaferinin tescilleneceği oturumun yapıldığı sırada Kongre binası ele geçirildi. Savunma Bakanlığı, önce bölgeye ulusal muhafızların gitmesini reddetti, bir süre sonra askerler Kongre’de konuşlandı. Olaylarda 4 kişi hayatını kaybetti.
BIDEN: HİÇBİR BAŞKAN ‘KRAL’ DEĞİLDİR
ABD Başkanı tahriklerini sürdürüp “Bugünü sonsuza kadar hatırlayın” dedi ve taraftarlarına eve dönmelerini söyledi. 20 Ocak’ta düzenli bir geçişin olacağını ileri sürdü. Trump’la yollarını ayıran Başkan Yardımcısı Pence ise tüm protestocuların cezalandırılacağını belirtip “Tolerans yok” mesajı verdi.
Seçilmiş Başkan Biden da yaşananları ‘ABD tarihinin en karanlık günlerinden biri’ olarak nitelendirdi. “Onlar protestocu değil yerli teröristti. Bizim demokraside başkan, hiçbir şekilde ‘kral’ değildir” sözleriyle tepkisini gösterdi.
HEMEN GÖREVDEN ALIN
Bir Beyaz Saray danışmanı “Bunun olacağını asla düşünmemiştik. Suç Başkan’a ait” derken Cumhuriyetçiler de Trump’a karşı tavır aldı. Çok sayıda senatör seçimlere itirazdan vazgeçti.
Demokratlar ise Başkan Yardımcısı Pence’e Anayasa’nın 25. maddesini yürürlüğe sokarak Trump’ı görevden alma çağrısında bulundu.
Açıklamada “Trump akli dengesinin yerinde olmadığını gösterdi” ifadeleri yer aldı. 14 bin firmayı temsil eden Ulusal İmalatçılar Birliği de “20 Ocak’ı beklemeden hemen görevden alın” açıklaması yaptı.
GİTMEMEK İÇİN DARBEYİ BİLE DENEDİ
DEMOKTRASİ KAZANDI
ABD Başkanı Trump’ın seçim sonuçlarını kabul etmeyip haftalardır destekçilerini provoke etmesiyle oluşan gerginlik Joe Biden’ın başkanlığının onaylanacağı oturum sırasında ‘darbe’ girişimine dönüştü. Trump taraftarları Kongre’yi basarken, 4 kişi öldü. Ancak yeniden toplanan Kongre Biden’ın başkanlığını tescil etti. Trump barışçı geçiş sözü verirken azil veya görevden alınması tartışılıyor.
Yaklaşık 250 yıllık Amerikan demokrasisi önceki güntarihinin en büyük sarsıntısını yaşadı. Joe Biden’ın başkanlığının tescil edileceği ve sembolik bir önem taşıyan Kongre oturumu sırasında Beyaz Saray önünde taraftarlarına seslenen Başkan Donald Trump temelsiz hile iddialarını tekrarlayarak kimi silahlı kalabalık grubu kışkırttı.
Trump daha 20 Aralık’ta attığı bir tweette “6 Ocak’ta başkentte. Orada olun, vahşi olacak” diye provokasyonun fitilini yakmıştı. Önceki günkü konuşmasında da Trump’ın “Asla vazgeçmeyeceğiz, yenilgiyi asla kabul etmeyeceğiz. Hakkınızı gidip alın” sözlerinin ardından binlerce kişi tüm bariyerleri aşarak Kongre’yi bastı.
Trump fanatikleri Temsilciler Meclisi Başkanı’nın ofisine girdi ve masasında poz verip Nancy Pelosi’nin maillerini ifşa etti.
Tarihi binayı enkaza çeviren çetelerin baskınında polis çaresiz kalırken Ulusal Muhafızlar’ın devreye girmekte gecikmesi olayları büyüttü. Kongredeki onay oturumuna ara verilirken, Başkan Yardımcısı Mike Pence ve Kongre üyeleri bina içinde sığınağa götürüldü.
Baskında 4 kişi öldü, 14 polis yaralanırken, 52 kişi gözaltına alındı. “Bu bir kalkışma” diyen Biden, “Başkan Trump’tan şimdi ulusal televizyona çıkarak yeminini ve anayasal görevini yerine getirmesini ve bu işgale son verilmesi çağrısında bulunması istiyorum. Bu bir protesto değil, başkaldırıdır. Bütün dünya bizi izliyor” dedi. Bu açıklama sonrası Trump itidal çağrıları yapıp Ulusal Muhafızları devreye soktu. Yine de tahriklerini sürdürüp “Bugünü sonsuza kadar hatırlayın” dedi.
Daha sonra güvenlik güçlerinin de müdahalesiyle kalabalık binadan uzaklaştırıldı ve Kongre binasında yeniden güvenliğin sağlandığı açıklandı. Saatler sonra ABD Kongresi, başkanlık seçim sonuçlarını Biden lehine tescil etti.
Kendi partisinden bile büyük tepki alan Trump da, Kongredeki oylama sonrası yaptığı açıklamada devir teslime ilişkin, “Düzenli bir geçiş süreci olacak” diyerek nihayet yenilgiyi kabul etmiş oldu. Bu arada Tump’la yollarını ayıran Başkan Yardımcısı Pence, tüm protestocuların cezalandırılacağını belirtip “Tolerans yok” mesajı verdi. FBI da şiddeti körükleyenlerin tespiti için bilgi talep etti.
SOSYAL MEDYA ENGEL KOYDU
Facebook ve Instagram’dan Trump’a 24 saatlik engelleme geldi. Facebook ve Twitter, Kongre baskını sonrası Trump’ın bazı paylaşımlarını gerginliği tırmandırma riski taşıdığı gerekçesiyle kaldırmıştı. Twitter daha sonra Trump’a 12 saat engelleme getirildiğini açıklamıştı.
IRAK’TAN TRUMP’A YAKALAMA KARARI
Irak yargısı, İranlı Komutan Kasım Süleymani ve Haşdi Şabi Başkan Yardımcısı Ebu Mehdi Mühendis’in öldürülmesi olayıyla ilgili olarak ABD Başkanı Donald Trump hakkında yakalama kararı verdi.
DEMOKRATLAR SENATO’DA DA KONTROLÜ SAĞLADI
Georgia’da yapılan iki senatörlük seçimini de Demokrat adaylar kazandı. Bu sonuçlarla, 2009’dan bu yana ilk kez hem Beyaz Saray, hem Temsilciler Meclisi, hem de Senato Demokratların kontrolüne geçti.
HİÇBİR BAŞKAN ‘KRAL’ DEĞİLDİR
Seçilmiş ABD Başkanı Joe Biden, Trump destekçilerinin Kongre binasını basmasına ilişkin yaptığı açıklamada, yaşananları ‘ABD tarihinin en karanlık günlerinden biri’ olarak nitelendirerek, “Onlar protestocu değil yerli teröristti” dedi.
Biden şöyle devam etti: Trump, Yüksek Mahkeme’de 9 yargıca ihtiyacı olacağını düşünüyordu. Çünkü daha seçim başlamadan seçimin mahkemede biteceğini düşünüyordu ama yargıçlar hukuka ve anayasaya uygun davrandığı için buna çok şaşırdı. Trump demokrasimize zarar verdi. Bizim demokraside başkan, hiçbir şekilde ‘kral’ değildir.
KENDİ PARTİSİ BİLE ATEŞ PÜSKÜRDÜ
ABD yönetim sistemi içerisinde oldukça büyük bir sembolik öneme sahip olan Kongre binasına yapılan saldırıya birçok kesimden sert tepki geldi. ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence baskını kınadı.
Cumhuriyetçi Senato Çoğunluk Lideri Mitch McConnell, “Hukuksuzluk ve baskılara boyun eğmeyeceğiz” dedi. Daha önce sonuçlara itiraz edeceğini açıklayan bazı Cumhuriyetçi Kongre üyeleri, yaşananlar ışığında bu kararlardan vazgeçtiklerini ilan etti.
Eski ABD Başkanları Bill Clinton, George Bush ve Barack Obama, yaptıkları yazılı açıklamalarla yaşananlara tepki gösterdi. Obama, “Milletimiz için büyük bir onursuzluk ve utanç anı”, Bush, “Dehşete düştüm. Sonuçlara karşı çıkmak muz cumhuriyetinde olur” dedi.
Cumhuriyetçi Senatör Mitt Romney baskını ‘ABD Başkanı’nın kışkırttığı bir kalkışma’ olarak niteledi; “Seçmenlere saygı göstermemizin en iyi yolu onlara gerçeği söylemek. Gerçek şu ki, Biden kazandı, Trump kaybetti” dedi.
AZİL VEYA GÖREVDEN ALMA MASADA
Trump’ın azledilmesi ya da görevden alınması için çağrılar da yüksek sesle dile getirilmeye başlandı. Bu anlamda anayasanın 25’inci maddesinin işletilmesine dönük çağrılar ön plana çıkıyor.
Anayasanın 25’inci maddesi, Başkan Yardımcısı ve kabinenin çoğunluğunun, başkanın görevlerini yerine getirmediğine karar verirse, başkan yardımcısının vekaleten başkanın görev ve yetkilerini üzerine almasına olanak tanıyor.
Bu durumda başkanın Kongre’ye itiraz hakkı bulunuyor ve itirazın geçersiz olması için ise Kongre’nin her iki kanadından da mutlak çoğunluğun başkanın görevden alınmasını desteklemesi gerekiyor.
200 YIL SONRA İŞGAL 
Dört saat süren işgalde dört kişi öldü, 52 kişi de tutuklandı. Trump fanatikleri Temsilciler Meclisi Başkanı’nın ofisine girdi ve masasında poz verip Nancy Pelosi’nin maillerini ifşa etti. İngilizlerin 1814’teki işgalinden bu yana ilk kez kuşatılan bina yağmalandı. Bölgede bulunan bir bomba etkisiz hale getirildi. Washington’da sokağa çıkma yasağı uygulandı.
BASIN: DEMOKRASİYE BÜYÜK TEHDİT
Washington Post gazetesi, Trump’ı ABD demokrasisine yönelik bir tehdit olarak tanımladı ve görevden alınması çağrısında bulundu. New York Times gazetesi de yaşananları “otoriter ülkelerde yaşanan darbe ve ayaklanma görüntülerini anımsatan olağanüstü sahneler” olarak tanımladı.
Wall Street Journal gazetesinde yayımlanan analizde, yakın dönemde “iki başkanlığı, iki partiyi ve bir ülkeyi bu kadar derinden yaralayan bir 24 saatin hiç yaşanmamış olduğu” yorumu yapıldı.
BEYAZ SARAY’DA İSTİFALAR
Trump’ barışçı geçiş sözüne rağmen istifaları durduramadı. Beyaz Saray Sözcü Yardımcısı Sarah Matthews, Sosyal İşler Müdürü Rickie Niceta ve Melania Trump’ın Özel Kalem Müdürü Stephanie Grisham ve Rusya danışmanı Ryan Tully de istifasını verdi. Ulusal Güvenlik KOnseyi’nde başka istifaların da sırada olduğu belirtiliyor.
