Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı

Türk bilim insanları, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarası Morca Mağarası'nda geçen yıl keşfedilen 'yangıç' (gammarus) türünü, literatüre kazandırdı. İşte detaylar...

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 1
1/22

Bir grup profesyonel mağaracı, geçen yıl araştırma için girdikleri Mersin'in Anamur ilçesindeki Morca Mağarası'nda 1260 metre derinde bulunan gölcüklerde, çift ayaklılar grubuna mensup, karideslerin akrabası olan ve halk arasında 'yangıç' ismiyle bilinen 1,5 santimetre uzunluğa sahip canlıların yaşadığını belirledi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 2
2/22

Ekiptekiler, farklı olduklarını düşündükleri türden alınan örnekleri, profesyonel bir mağaracı olan Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gökhan Aydın'a ulaştırdı.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 3
3/22

Gökhan Aydın da söz konusu örnekleri, bu alanda uzman olan Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Özbek ile paylaştı.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 4
4/22

BUGÜNE KADAR TANIMLANMAMIŞ YENİ BİR TÜR

Mikroskobik ve taksonomik incelemeler sonucunda, söz konusu canlıların dünyadaki diğer benzer türlerden farklı, bilim camiası tarafından bugüne kadar tanımlanmamış yeni bir tür olduğu belirlendi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 5
5/22

Özbek ve Aydın tarafından hazırlanan ve bilimsel dergi Turkish Journal of Zoology'de bu yıl yayımlanan makale ile yeni yangıç türüne, söz konusu mağaraya ithafen 'Gammarus Morcae' adı verildi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 6
6/22

Prof. Dr. Murat Özbek, mağaraların sahip oldukları çevresel özellikleri sayesinde çok özel ortamlar olduğunu, dikey ve yatay olabilen mağaraların özellikle içinde su bulunanlarında bu ortamlara uyum sağlamış ilginç sucul canlılar bulunabildiğini söyledi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 7
7/22

Bu canlılar arasında böcek türleri olabildiği gibi, yangıç, sucul top böcekleri hatta balıkların bile olabileceğini belirten Prof. Dr. Murat Özbek, derin ve uzun mağaralardaki bu habitatların genellikle bilim camiası tarafından henüz tanımlanmamış canlılara ev sahipliği yaptığını anlattı.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 8
8/22

Prof. Dr. Murat Özbek, Türkiye'nin de mağaralar bakımından oldukça zengin bir coğrafyada yer aldığını dile getirerek, Morca Mağarası'nın da bu anlamda son yıllarda yapılan çalışmalarla keşfedildiğini söyledi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 9
9/22

"GÖZLERİ OLMAYINCA FARKLI ŞEYLER GELİŞTİRİYORLAR"

Söz konusu mağarada yaşayan bu canlı türünün tespit edilmesiyle Türkiye'ye özgü endemik canlıların sayısının bir tane daha arttığını vurgulayan Prof. Dr. Murat Özbek, şunları kaydetti:

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 10
10/22

"Bu kadar derinden yani eksi 1260 metreden çok fazla kayıt yok dünyada, o yüzden çok önemli. Bir önemi de ülkemizin biyoçeşitliliğine katkısı oldu. Mağaradaki canlılar ekstra önemli çünkü özellikle benim incelediğim canlılarda bir mağaradaki tür genellikle sadece o mağarada görülüyor."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 11
11/22

"Tespit edilen canlının göl ve akarsularda yaşayan akrabalarında gelişmiş gözleri bulunduğu halde, yeni keşfedilen türde gözler bulunmuyor."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 12
12/22

"Bu durum derin yer altı sularında yaşamaya uyum sağlamış canlılarda sıklıkla görülen bir özellik. Bir canlının gözlerinin adaptasyon sonucu kaybolması için ortalama 100 bin yıl geçmesi gerekiyor."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 13
13/22

"Yani bu canlının gözlerinin yok olabilmesi için ortalama 100 bin yıl geçmiş olması beklenir. Canlının renkleri de kaybolmuş, başka başkalaşımlar da geçirmiş. Gözler olmayınca besinini bulmak veya eğer orada düşmanı varsa onlardan kaçabilmek için farklı şeyler geliştiriyorlar."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 14
14/22

"Örneğin, ekstremiteleri uzuyor, ayakları uzuyor, antenleri uzuyor. Bu tip başkalaşımlar geçiriyorlar ve bunlar da adım adım türleşmeye doğru gidiyor."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 15
15/22

PEYNİRLİKÖNÜ MAĞARASI'NDA DA İKİ FARKLI YANGIÇ TÜRÜ KEŞFEDİLMİŞTİ

Prof. Dr. Murat Özbek, 2019 yılında Mersin'in Anamur ilçesindeki Türkiye'nin en derin mağarası sayılan 1429 metrelik Peynirlikönü Mağarası'nda da yangıç türünde iki yeni canlı türü (Gammarus ustaoglui ve Gammarus egmao) keşfettiklerini hatırlatarak, şöyle devam etti:

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 16
16/22

"Derin mağaralarda yaşayan yangıçlarda, aynı türü başka bir yerde bulmak pek mümkün değildir. Bu yeni bulduğumuz tür bu mağaraya özgü bir türdür, muhtemelen başka bir mağarada da çıkmayacaktır çünkü Anamur yöresinde bulunan Peynirlikönü Mağarası'ndaki ve diğer mağaralardaki türlerle karşılaştırdık, hiçbiri ile eşleşmiyor."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 17
17/22

"Bu yeni keşfettiğimiz türün sadece bu mağaraya özdeşleşmiş bir tür olduğu kanısındayız. İsmini bu mağaraya özgü olduğunu göstermek için Latince 'Gammarus morcae' olarak verdik. Yani Morca Yangıcı olarak Türkçeleştirilebilir."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 18
18/22

"Çalışmamız saygın bir bilimsel dergide basıldı ve bilim camiası tarafından kabul edildi. Böylece ülkemizin biyoçeşitlik envanterine bir endemik türümüz daha eklenmiş oldu."

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 19
19/22

Prof. Dr. Murat Özbek, mağaraların çok özel habitatlar olduğunu ve zaman zaman bunların turizme açılmalarının ortamdaki yapay ışıklandırmalar nedeniyle, oradaki canlılara zarar verebildiğini ya da canlıların tamamen ortadan yok olmasına neden olduğunu vurgulayarak, bunun ülkenin doğal mirası adına olumsuz etkileri olduğunu sözlerine ekledi.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 20
20/22

MAĞARA ABD'Lİ DAĞCININ TAHLİYESİYLE GÜNDEME GELMİŞTİ

Mersin'in Anamur ilçesindeki Morca Mağarası, ABD'li dağcı Mark Dickey'in tahliyesiyle gündeme gelmişti.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 21
21/22

Keşif için 3 Eylül 2023 günü 1276 metre derinlikteki Morca Mağarası'na giren, aralarında yabancı mağara bilimcilerinin de bulunduğu 15 kişilik ekipte yer alan Mark Dickey'in mide kanaması geçirdiği ihbarı üzerine bölgeye ekipler sevk edilmişti.

Dünyada ilk kez: Yeni sualtı canlısı türü, Türkiye'nin en derin üçüncü mağarasında keşfedildi! Türk bilim insanlarının başarısı 22
22/22

Mağarada ilaç tedavisi uygulanan Dickey için doktorların onay vermesinin ardından 9 Eylül 2023 günü tahliye çalışması başlatılmıştı. Ekiplerin çalışmaları sonucu bugün erken saatlerde tahliye edilen Dickey, Mersin Şehir Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde tedavi altına alınmıştı.

Bunlar da İlginizi Çekebilir
Elektrik direğine çarptı, ortadan ikiye bölündü! Görenler gözlerine inanamadı
Elektrik direğine çarptı, ortadan ikiye bölündü!
O kentte endişelendiren görüntü: Balıkçılar avlanmaya çıkamadı! Bu kadarı daha önce yaşanmadı
O kentte endişelendiren görüntü: Balıkçılar avlanmaya çıkamadı!
Yıllar önce gömülmüş top mermileri kazı sırasında bulundu! Paniğe neden oldu, sokağa giriş-çıkışlar kapatıldı
Yıllar önce gömülmüş top mermileri kazı sırasında bulundu!
Alaska sahillerinde şaşırtan görüntü: Dev Fin balinası karaya vurdu
Alaska sahillerinde şaşırtan görüntü: Dev Fin balinası karaya vurdu
Akılalmaz olay: Bebeğini Facebook'ta sattı! Bebeğin kanında uyuşturucu çıktı
Akılalmaz olay: Bebeğini Facebook'ta sattı!
Kimse bu işi yapmak istemiyor: Mesleğin son günleri yaşanıyor! Yetiştirecek eleman bulamıyor
Kimse bu işi yapmak istemiyor: Mesleğin son günleri yaşanıyor!
Patates diye aldı, içinden 'ördek' çıktı! Eve gelince fark etti, sonra bu sözü verdi
Patates diye aldı, içinden 'ördek' çıktı!