ABD Merkez Bankası'nın (Fed) bu yıl içerisinde faiz artıracağına ilişkin beklentilerin güçlenmesi uluslararası piyasada dolara olan talebi artırırken, bu durum emtia fiyatlarında düşüşü beraberinde getirdi.
Geçen hafta Fed Başkanı Janet Yellen'in faizlerde bu yıl kademeli bir artışa gidebileceklerini açıklamasıyla, uluslararası piyasada dolar endeksi yükselişe geçerek 98,1 ile yaklaşık 3 ayın zirvesini gördü.
Bu durum emtia fiyatlarında satış baskısı yaratırken, başta Çin ve Rusya olmak üzere emtia üreticisi ülke ekonomilerinde gözlenen yavaşlama, İran ile nükleer müzakerelerde anlaşmaya varılması gibi gelişmeler de bu düşüşe ivme kazandırdı.
Tarım emtia fiyatlarında gerileme
Analistler, dolardaki güçlenmenin yanı sıra hava koşullarının hasat ve mahsul açısından olumlu seviyelere geldiğine işaret ederek, bu nedenle de tarım emtia fiyatlarında gerileme yaşandığını kaydediyor.
Altındaki düşüşe gerekçe olarak yatırımcıların güvenli liman arayışında doların öne çıkmasını gösteren analistler, İran'ın petrol arzını artırma çabaları, OPEC ülkelerinin üretim kotasını rekor seviyede tutması gibi nedenlerin ise küresel petrol arzına ilişkin endişeleri artırdığı ve başta petrol tüm emtia fiyatlarını aşağı yönlü baskıladığını kaydediyor.
12 emtiadan 10'u geriledi
12 emtianın fiyat hareketinden derlenen verilere göre, geçen yıl sonundan bu yana geçen sürede mısır ve pamuk dışındaki tüm emtia fiyatlarında düşüş yaşandı.
Bu dönemde pamuk yüzde 9,3 ile yatırımcısına en fazla kazandıran emtia olurken, bunu yüzde 2'lik getiriyle mısır izledi.
Paladyum ise yüzde 23,9'la en fazla değer kaybeden emtia sıralamasında başı çekti. Bu emtiayı yüzde 23,5 düşüşle geçen yılın en fazla kazandıran emtiası olarak kayıtlara geçen kahve takip ederken, üçüncü sırada yüzde 19 düşen platin yer aldı.
Bakır fiyatı nasibini aldı
Çin'deki yavaşlamadan en fazla nasibini alan emtia olan bakır fiyatında ise geçen yıl sonundan bu yana yüzde 14,1 düşüş görülürken, buğdayda yüzde 9,7'lik, alüminyumda da yüzde 8,9'luk gerileme yaşandı.
Son 2 yıldır gösterdiği performansla güvenli liman özelliği sorgulanan altın ise dolardaki yükselişten nasibini alan emtia arasında yer aldı. Altının ons fiyatı 19 Temmuz'da 1.073,40 dolarla yaklaşık 5,5 yılın en düşük seviyesini görürken, geçen yıl sonundan bu yana da yüzde 7,4 değer kaybetti.
Aynı dönemde gümüşün fiyatında yüzde 6,3, kurşunda yüzde 2,3 ve soya fasulyesinde ise yüzde 1,1 düşüş görüldü.
İSTANBUL/AA