SGK'dan ilk kez açıklama geldi: EYT'de ilk maaş ne zaman?

03/02/2023 10:58 KAYNAK: KARAR

EYT ilgili düzenlemeleri içeren teklif, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. Ancak pirim gün sayısında getirilen şart tartışılmaya devam ediliyor. EYT’ye ilişkin cevap bekleyen bir soru da maaşların ne zaman ödeneceği. Bununla ilgili SGK’dan ilk kez bir açıklama geldi.

Toplamda 4.8 milyon kişiyi etkilemesi beklenen Emeklilikte Yaşa Takılanlarla (EYT) ilgili düzenlemeleri içeren teklif, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda kabul edildi. AK Parti ve MHP milletvekillerinin yanı sıra BBP Genel Başkanı Mustafa Destici’nin imzasını taşıyan teklif, dört maddeden oluşuyor.

Buna göre 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı çalışmaya başlayanlar yaş dışındaki koşulları yerine getirerek emekli olabilecek. SSK’lılar kademeli prim gününe tabi olacak. Kademeli prim günü 5 binden başlayarak 5 bin 975 güne kadar çıkacak. Ancak daha önceki açıklamalar 5 bin prim gün sayısı üzerinden yapılmıştı. Bu nedenle sosyal medyada kademeli sisteme tepki yağdı. Emeklilik planları yapanlar şimdi de kademe sistemi nedeniyle yeni bir mağduriyetle karşı karşıya kalacak.

Diğer yandan maaşların ne zaman bağlanacağı da merak konusu. Bu konuda ilk kez SGK’dan bir açıklama geldi. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Başkan Vekili Kürşad Arat “Bu yıl EYT ile 2.2 milyon kişi emekli olabilecek. Bu kişilerin maaşları ileri bir tarihte bağlansa bile 1 Mart’tan itibaren hesaplanarak yatırılacak” dedi.

SADECE BU YILKİ MALİYET 194 MİLYAR TL

TBMM Plan Bütçe Komisyonu’na etki analiz raporu sunan ve Hürriyet’a onuşan Arat’ın raporuna göre, bu yıl emekli olabilecek 2.2 milyon kişinin 1.7 milyonu 4A’lı (SSK’lı), 89 bini Bağkurlu, 496 bini ise 4/C’li (Emekli Sandığı). Gelecek yıllarda şartları tamamlayanlarla birlikte toplam rakam 4.8 milyon kişiye ulaşacak. Düzenlemenin bütçeye bu yılki maliyeti 194.4 milyar TL olacak.

EYT kapsamındaki SSK’lıların yüzde 87’si halen çalışıyor. Verilecek teşviklerle bu kişilerin çalışmaya devam etmesi öngörülüyor. Bu kişilerin hiçbiri çalışmazsa ve yerlerine de yenileri alınmazsa ilave olarak SGK, 45.5 milyar liralık bir kayıp yaşayacak. Ancak böyle bir durumun olma ihtimalinin bulunmadığı da yine raporda yer aldı.

‘EMEKLİ MAAŞINI ALANLARIN ÇALIŞMASINI BEKLİYORUZ’

Yaş şartının kaldırılmasıyla birlikte emekli olabilecek 2.2 milyon sigortalının ortalama yaşı 48.5 ve ortalama emekliliğe kalan süreleri 6.3 yıl. Mevcut durumda yıl içinde emekli olanların ortalama yaşı kadınlarda 54.1, erkeklerde ise 54.3.

Komisyona sunum yapan Arat da, genel olarak SSK’lı olanların düzenleme sonrası emekli maaşını alarak çalışmaya devam etmelerini beklediklerini söyledi. Aylık bağlanma oranlarında da EYT’lilerde farklı bir durum olmadığını kaydeden Arat, CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba’nın “Bu kadar çok kişinin maaşı aynı anda bağlanabilecek mi?” sorusuna şu yanıtı verdi:

‘EMEKLİ SAYIMIZIN ÇOK ÜSTÜNDE BİR TALEP VAR’

“Normalde emekli sayısımızın çok üstünde bir taleple karşılaşacağız. Bunun bir örneğini borçlanmada yaşadık. Yaklaşık olarak 3 gün içinde 1 milyon 100 bin kişinin taleplerini alıp, sisteme dahil ettik. İnanılmaz bir talep karşımıza geldi. Taleplerin alınması, başka birimlerden insanların kaydırılması, gün içinde taleplerin alınıp gece girilmesi gibi önlemlerle o süreci atlattık. Kanun yürürlüğe girdikten sonra mart ayı itibarıyla maaşı hak etmiş olacaklar. Daha sonraki bir tarihte bağlansa bile EYT’linin maaşı 1 Mart’tan hesaplanacak. Hak kaybı olmayacak.”

ÇOK SAYIDA KİŞİ 2 YIL 7 AY DAHA BEKLEYECEK

CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise düzenlemenin 5 bin gün yerine 5 bin 975 güne kadar artan prim gün sayısıyla gelmesini eleştirdi. Bu nedenle birçok kişinin 2 yıl 7 ay daha çalışmak zorunda kaldığını söyleyen Ağbaba, “Birçok kişi borçlandı, kimi arabasını sattı. Bu haliyle prim gün sayısı düzenlemesi kabul edilemez” dedi. AK Parti Grup Başkanvekili Muhammed Emin Akbaşoğlu ise teklifle yeni kademeli yaş şartı getirildiği iddiasının “yalan, bühtan” olduğunu iddia etti.

BİR GÜN SONRA GİREN 60 YAŞINDA EMEKLİ OLABİLECEK

8 Eylül 1999’dan sonra işe girenlerin emeklilik koşulları da tartışma konusu oldu. HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan’ın “8 Eylül 1999’da işe giren 43 yaşında emekli olabilecek. 9 Eylül 1999’da işe giren ne zaman emekli olabilecek?” sorusuna AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş “60 yaşında olabilecek. Hepsini 43 yaşında emekli mi yapalım diyorsunuz?” yanıtını verdi.

'EYT’LİYDİK EPT’Lİ OLDUK'

EYT Federasyonu Başkanı Gönül Boran Özüpak, “Emeklilikte yaşa takılanlardık. Emeklilikte prime takılanlar olduk. 1999 öncesi 5975’e kadar çıkan bir prim günü yoktu. Bu, 2002’de yürürlüğe girdi” diye konuştu.

SALI GÜNÜ MECLİS GENEL KURULU’NA GELİYOR

Milyonların beklediği EYT düzenlemesinin ne zaman yasalaşacağına ilişkin takvim ortaya çıktı. AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, dün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlanan EYT düzenlemesini gündemin önüne alarak haftaya salı günü Genel Kurul’da görüşmeyi planladıklarını söyledi.