Pandemi ile birlikte hayatımızda pek çok farklı değişiklik insandı. Son 5 yıl içerisinde en çok ve en az kazandıran meslek grupları belli oldu. Pandeminin getirmiş olduğu yeni alışkanlıklar ekonomik dalgalanmaları beraberinde getirirken 2019-2024 yılları arasında geçen süreçte en çok kazandıran meslekler de dikkat çekiyor. Bu işte çalışanlar paraya para demiyor. İşte en çok kazandıran meslek grupları…
Ekonomist İbrahim Kahveci'nin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarından derlediği bilgiler doğrultusunda Temmuz 2024 tarihi itibariyle Türkiye'de 16 milyon 790.000 çalışanın ortalama brüt ücretinin 36.188'e Yani yaklaşık olarak 1.102 dolara denk geldiğini belirtti. Temmuz 2019'da 4.073 TL olan ortalama brüt ücreti dolar bazında baktığımızda %53,2'lik bir artış görülmektedir. Bu artış her sektör için farklılık gösterirken bazı sektörler büyük kazanç sağladığı bazıları ise ciddi gerileme yaşadı. İşte en çok kazandıran meslek grupları…
EN ÇOK KAZANDIRAN MESLEK GRUPLARI
5 yıllık pandemi geçmişinin hayatımıza kattığı farklı değişiklikler ile birlikte meslek gruplarında da köklü değişimler yaşandı. Bazı meslek grupları gerilerken bazıları da sektörün zirvesine ulaştı. 5 yıllık süreç içerisinde en çok kazandıran sektörler şu şekildedir:
1. Havayolu Taşımacılığı:
- Çalışan sayısı: 41 bin 37 kişi
- Ortalama brüt ücret: 3.378 dolar
- Ücret artışı: %58,0
- Havayolu taşımacılığı, hem yüksek maaşları hem de ortalamanın üzerindeki ücret artışıyla dikkat çekiyor.
2. Ham Petrol ve Gaz Çıkartma:
- Çalışan sayısı: 2 bin 483 kişi
- Ortalama brüt ücret: 3.146 dolar
- Ücret artışı: %48,3
- Ücretler yüksek, ancak son 5 yıldaki artış ortalamanın biraz altında.
3. Kömür Çıkarma ve Petrol Ürünleri İmalatı:
- Çalışan sayısı: 8 bin 924 kişi
- Ortalama brüt ücret: 2.888 dolar
- Ücret artışı: %61,8
- Bu sektör, hem iyi maaşlarıyla hem de yüksek artış oranıyla çalışanlar için cazip durumda.
4. Finansal Hizmetler (Sigorta ve Emeklilik Fonları Hariç):
- Çalışan sayısı: 88 bin 188 kişi
- Ortalama brüt ücret: 2.496 dolar
- Ücret artışı: %65,3
- Finans sektöründeki hareketlilik, maaşlara olumlu yansıdı. Hem ücretler oldukça iyi, hem de artış oranı yüksek.
5. Bilgisayar Programlama ve Danışmanlık:
- Çalışan sayısı: 174 bin 650 kişi
- Ortalama brüt ücret: 2.313 dolar
- Ücret artışı: %69,6
- Bu alanda hem maaşlar yüksek hem de artış oranı oldukça tatmin edici. Sektör hala eleman ihtiyacı duyan dinamik bir yapıya sahip.
ÜCRET ARTIŞINDA PARLAYAN SEKTÖRLER
1. Bilgi Hizmetleri:
- Çalışan sayısı: 23 bin 754 kişi
- Ortalama ücret: 2.072 dolar
- Ücret artışı: %111,4
- Son 5 yılda en yüksek ücret artışını sağlayan sektör oldu.
Diğer Parlayan Sektörler:
- Madenciliği Destekleyici Hizmetler: %72,8 artış
- Yaratıcı Sanatlar ve Eğlence Faaliyetleri: %90,7 artış
- İçecek İmalatı: %79,6 artış
EN ÇOK KAYBETTİREN MESLEK GRUPLARI
SGK verileri doğrultusunda kazanan sektörlerin yanında kaybettiren birçok farklı sektörde yer alıyor. İstihdam oranına sahip sektörlerde ücret seviyeleri hem düşük seviyede kaldı hem de artış oranı geriledikçe geriledi. Bu doğrultuda en çok kaybettiren meslek grupları şu şekildedir:
1. Bina İnşaatı:
- Çalışan sayısı: 1 milyon 371 bin kişi
- Ortalama ücret: 766 dolar
- Ücret artışı: %42,8
- Bu sektörde ücretler genel ortalamanın oldukça altında ve artış oranı da düşük.
2. Giyim Eşyası Üretimi:
- Çalışan sayısı: 611 bin kişi
- Ortalama ücret: 738 dolar
- Ücret artışı: %38,0
- Bu sektörde de maaşlar düşük ve artış oranı beklentinin çok altında.
3. Perakende:
- Çalışan sayısı: 1 milyon 561 bin kişi
- Ortalama ücret: 859 dolar
- Ücret artışı: %48,1
- Ücretler ortalamanın altında, artış oranı ise sınırlı kaldı.
KADIN ÇALIŞANLAR ÜZDÜLDÜ
Bu doğrultuda en çok düşündürücü verilerin başında eğitim sektörü geliyor. Son zamanlarda eğitimde ciddi bir gerileme görülürken 534.000 çalışan ve ortalama 1.010 dolarlık bir ülke ortalaması göze çarpıyor. Son 5 yıllık verilere baktığımızda ücret artış oranının yalnızca %39,8 arttığı görüldü. Eğitimcilerin gelirlerinin reel olarak eridiği görülürken kamuda eğitimcilerin ortalama ücretinin 1077 dolar iken özel sektörde bu rakamın 972 dolara kadar düştüğü görülüyor. Eğitimdeki önemli Bir diğer konu ise cinsiyet eşitsizliği olmaktadır. Erkek çalışanların ortalama ücreti 1108 dolar iken kadın çalışanlarda bu rakam 955 dolara kadar geriliyor. Eğitimde kadın ve erkek ücret farklılıkları ise %16,1 olarak kayda geçti.
ÜCRET EŞİTSİZLİKLERİ GÖRÜLÜYOR
Son 5 yıl içerisinde Türkiye'de ortalama ücretler dolar bazında %53,2 oranında artarken sektörler arasındaki dengesizlik ve cinsiyet eşitsizliği dikkat çekmektedir. Türkiye için önemli bir yere sahip olan eğitim sektörü maaşların düşük olması ve artış oranının yetersiz olması nedeniyle umut kırıcı 1 seviyede bulunuyor. Bu doğrultuda adil ve dengeli bir ücret politikasının da hızlı bir şekilde benimsenmesi gerekmektedir.
