İnternet ve sosyal medyada satış yapan bazı siteler, hukuki dayanak olmaksızın iade ve değişim hakkını reddedebiliyor. Ancak, hem online hem de fiziki mağazalarda yapılan alışverişlerde tüketiciler, 14 gün içinde iade talebinde bulunma hakkına sahip. Avukat Özlem Şen, bu konuda tüketicilere önemli uyarılarda bulunarak, iade ve değişim hakkının hukuken geçerli olduğunu belirtti.
Tüketici hakları, alışverişlerin her aşamasında korunması gereken önemli bir konu olarak öne çıkıyor. Ancak, bazı internet siteleri ve sosyal medya platformları, "iade yoktur" veya "değişim yoktur" gibi ifadelerle tüketicileri mağdur edebiliyor. Tüketiciler, bu tür uygulamalara karşı dikkatli olmalı ve haklarını bilmelidir.
İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Görevlisi Avukat Özlem Şen, bu konuda önemli uyarılarda bulunarak, "Tüketici Hakları Kanunu" ve "Mesafeli Satış Sözleşmesi" kapsamında, iade ve değişim taleplerinin hukuki dayanağı olduğunu vurguladı. Şen, "İade değişim yoktur" gibi ibarelerin hukuki bir karşılığı olmadığını belirtti.
CAYMA HAKKI VE İSTİSNALAR
Özlem Şen, tüketicilerin hem fiziki mağazalarda hem de online alışverişlerde iade ve değişim hakkına sahip olduğunu ifade etti. Online alışverişlerde ve fiziki mağazalarda, tüketiciler genel olarak 14 gün içinde cayma hakkını kullanarak ürünleri iade edebilirler. Ancak, kişiye özel olarak üretilen ürünler veya hijyen koşullarını etkileyen ürünlerde bu hak sınırlı olabilir. Şen, “Kişiye özel ürünlerde, hijyen ürünlerinde ve açılan paketlerin geri alınması mümkün olmayabilir. Fakat, genel olarak tüketicilerin bu hakları vardır” şeklinde konuştu.
TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ VE MAHKEMEYE BAŞVURU
Tüketici Hakları ihlalleri durumunda, alışveriş tutarının 104 bin TL altında kalması durumunda Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurulması gerektiğini belirten Şen, başvurunun e-Devlet üzerinden yapılabileceğini ifade etti. 104 bin TL’nin üzerindeki tutarlarda ise Tüketici Mahkemesi’ne başvurulması gerektiğini belirtti. Şen, "Tüketici Hakem Heyeti’ne yapılan başvurular genellikle 6 ay içinde sonuçlanır. Ancak bazı durumlarda bu süre 3 ay daha uzatılabilir" dedi.
Satıcılar tarafından iade işlemlerinin yapılmaması, ürünün geri gönderilmesine rağmen para iadesinin yapılmaması veya sipariş edilen ürün yerine başka bir ürün gönderilmesi gibi durumlar, tüketicilerin hukuki yollarla haklarını aramasını gerektirir. Özlem Şen, bu tür durumlarda tüketicilerin savcılığa suç duyurusunda bulunabileceğini ve Türk Ceza Kanunu'nun 158’inci maddesine göre nitelikli dolandırıcılık suçlamasıyla hapis cezasının uygulanabileceğini ifade etti. Ayrıca, iade sürecinin uzaması halinde tüketicilerin faiz talebinde bulunabileceklerini de ekledi.
İKİNCİ EL ÜRÜNLER VE HUKUKİ DAYANAK
Şen, ikinci el ürünlerin satışında dahi iade kabul edilmemesinin hukuki bir dayanağı olmadığını belirterek, "İnternet sitelerinde ve sosyal medyada yapılan alışverişlerde 'iade yoktur' şeklindeki ifadelerin hukuki bir geçerliliği bulunmamaktadır" dedi.
