Elektrik fiyatlarına ocak ayında yapılan yüzde 127'lik zammı aratacak yeni zam oranını Karar Gazetesi için hesaplayan elektrik piyasası uzmanı Çağada Kırım "Eğer tüm kesime eşit zam yapılırsa yüzde 80 eğer evler zam dışında tutulursa esnafa ve ticarethanelere yüzde 200 zam gelecek." dedi. Elektrik zamlarının enflasyonu tetiklediğini söyleyen Kırım, elektrik fiyatlarının arttırılması bumerang gibi vatandaşa döneceğini söyledi.
HAVA ASAL / KARAR
2022 yılının ilk çeyreğini kapsayan 3 ayda iş yeri aktif enerji birim fiyatlarına yüzde 168, sanayi birim fiyatlarına ise yüzde 156 oranında zam geldi. Ev tüketicileri için farklı bir modele geçilirken kademeli elektrik tarifesi ile ev elektrik faturalarının birinci tarifede olanlarına en az yüzde 49, ikinci grupta yer alan tarifeye de en fazla yüzde 125 oranında zam geldi. Vatandaşın ve sanayicilerin belini büken zammı unutturacak yeni zam kapıda.
Elektrik piyasası uzmanı Çağada Kırım
"Nisan fiyatlarına göre mesken düşük tüketimde elektrik maliyetleri ile tüketici fiyatları arasında yüzde 94 fark var. Yani bu rakamı şöyle okuyabiliriz tüketici yüzde 94 oranında maliyetinden daha ucuz elektrik tüketiyor. Yüksek kademe elektrik tüketimi dediğimiz günde 8 kilovatsaat üzerindeki tüketimlerde ise mesken sahipleri elektrik maliyetlerinin yüzde 28 daha altında elektrik kullanıyor." diyen Çağada Kırım, elektriğe gelecek zam oranını şu şekilde hesapladı:
Üretim ve elektrik spot piyasa maliyetlerindeki yükseliş devam eder ve elektrik fiyatlarına bu arada bir zam gelmezse iyimser beklentilere göre bile Ağustos ayında düşük tüketim kullanan mesken sahipleri üretim maliyetinin yüzde 181, yüksek elektrik tüketimi kullanan tüketiciler ise üretim maliyetinin yüzde 88 altında elektrik tüketecek.
BU RAKAMLAR BİZE NE DİYOR?
Sanayi ise şu anda elektrik maliyetinin yüzde 9 üzerinde bir fiyatla elektrik kullanıyor. Mesken elektrik fiyatları sanayi tarafından fonlanıyor. Fakat bu sürdürülebilir bir durum değil. Elektriğe zam gelmezse sanayide tüketilen elektrik Ağustos ayında yüzde 33 maliyet fiyatlarından daha aşağıda kalacak.
Tarımsal sulamada kullanılan elektrik şu anda maliyetin yüzde 26 altında, Ağustos ayında bu rakam yüzde 85 altında olacak. Ticarethaneler şu anda başa baş gidiyor. Ağustos ayında ise maliyetin yüzde 40 altında olacak.
Bütün bu rakamlar bize şunu diyor. İşte tüm bu maliyet değişikliklerine göre Temmuz ayıda zam gelmesi neredeyse kesin. Bu zamdan kaçmanın fazla bir yolu yok.
GELECEK ZAMMI HER ABONE GRUBUNA DAĞITSAK BİLE EN AZ YÜZDE 70 ZAM BEKLİYORUZ
Temmuz ayında gelecek zam oranını her abone grubuna eşit dağıtırlarsa her abone grubuna aktif enerjide bedelinde 100 zam geldiğini varsayarsak en az yüzde 70 ile 80 arasında bir zam bekliyoruz. Tabi bu rakam her abone grubuna eşit zam yapılırsa geçerli olacak.
KAPIDAKİ ÇOK SAĞLAM BİR ZAM OLACAK
Elektrik zammının Mayıs ya da Haziran ayına çekileceği piyasada konuşuluyor olsa da, ben bunun gerçekleşeceğini hiç beklemiyorum. Zammı öne çekmek yerine Temmuz ayında Haziran ayındaki kayıp giderilecek şekilde biraz daha fazla fiyat artışına gidilir. Temmuz ayında sağlam bir zam gelecek ve tüketicileri bir hayli konuşturacak.
ESNAFA YÜZDE 200 ZAM YAPABİLİR
Döviz kuru ne kadar yükselirse vatandaşa yansıyan zam da kadar yüksek olur. EPDK evlere fazla zam yapmamak için sanayiye ve ticarethanelere yükleniyor. Aslında vatandaşa zam yapılmasın diye sanayi ve ticarethanelere yapılan zam bumerang gibi dönüyor yine vatandaşı vuruyor. Yüksek üretici ve ticarethane elektrik fiyatları tüm toplum kesimlerine yüksek enflasyon olarak daha fazla yansıyor. EPDK vatandaşın tepkisini direkt olarak çekmemek için için ben evlerde kullanılan elektrik zammını yüzde 30 ile sınırlı tuttum yüzde 200 ticarethanelere ve esnafa yaptım da diyebilir. Zira gerek toplumun gerekse de gündem belirleyicilerin, aslında evlerin iş yerleri tarafından fonlanmasının vatandaşı çok daha kötü etkilediğinin yeteri kadar bilincinde olmadığı kanısındayım.
