Türkiye'de son yıllarda artan enflasyonun etkisiyle maaşlar hızla asgari ücret seviyesine iniyor. Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu, maaşların asgari ücrete yaklaşması gelir dağılımında ciddi sorunlara yol açarak ekonomik refahı tehdit ettiğini söyledi. İşte detaylar...
Türk-Alman Üniversitesi'nden iktisatçı Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu, Türkiye'deki maaş ve ücretlerin hızla asgari ücret seviyesine yaklaştığını ve bu durumun gelir dağılımında ciddi sorunlara yol açtığını ortaya koydu.
Araştırma, özellikle son yıllarda artan enflasyonun etkisiyle asgari ücretin yükseltildiğini, ancak diğer maaş ve ücret gruplarının bu artışa uyum sağlayamadığını vurguluyor. Bu durum, geniş bir kesimde reel gelir kaybına ve maddi zorluklara neden oluyor.
Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu'nun araştırmasında, kamu çalışanları, akademisyenler, imalat sanayi işçileri ve SGK emeklileri gibi farklı gelir gruplarının maaşlarının asgari ücret ve kişi başına düşen milli gelirle (GSYİH) ilişkisi incelendi. Sonuçlar, 2000'li yıllardan itibaren (özellikle 2014 yılından itibaren) maaşların genel olarak asgari ücret seviyesine gerilediğini ve bazı durumlarda bu seviyenin de altına düştüğünü gösteriyor.
Araştırma, özellikle emeklilerin aylıklarının ve imalat sanayi ile kamu çalışanlarının maaşlarının asgari ücretin yanı sıra kişi başına düşen milli gelirin de altında kaldığını ortaya koyuyor. Bu olumsuz gelişme, çalışmada aylıkları dikkate alınan yaklaşık 20 milyon aktif ve pasif SGK sigortalısını kapsıyor.
ASGARİ ÜCRET VE MAAŞLAR ARASINDAKİ İLİŞKİ
Ekonomim'de yer alan habere göre, Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu'nun araştırmasında, grafiklere yansıyan veriler dikkat çekti. Asgari ücretlilerin yıllar içinde toplam sigortalı çalışanlara oranında düşüş görüldü.
Memur maaşlarının asgari ücrete yakınsadığı da grafiklere yansıdı. İmalat sanayiinde çalışanların ücretlerinin de 2000'li yıllarda asgari ücret düzeyine yaklaştığı görüldü. Emekli maaşlarındaki erimenin asgari ücretin altına indiği de hesaplandı.
'ÇOKLU ASGARİ ÜCRET SİSTEMİ' UYGULANABİLİR
Prof. Dr. Aykut Kibritçioğlu, mevcut sosyal güvenlik ve asgari ücret sisteminin yeniden ele alınarak çalışanlar lehine reforma tabi tutulması gerektiğini savunuyor. Çalışmasında, daha adil bir gelir dağılımı sağlamak amacıyla 'çoklu asgari ücret sistemi' gibi yenilikçi politikaların uygulanmasını öneriyor.
Bu sistem, farklı unvanlar ve gerekli vasıflar için farklı asgari ücretler belirlemeyi ve bu ücretleri enflasyon ile kişi başına ekonomik büyüme oranlarına göre düzenli olarak güncellemeyi öngörüyor.
Örneğin, Türkiye'deki kamu ve vakıf üniversitelerinde akademik unvanlara göre kurulacak bir pilot maaş skalasının, bu sistemin ekonomi genelinde uygulanabilirliği konusunda örnek teşkil edebileceği ifade ediliyor.
Ayrıca araştırma sendikal hakların güçlendirilmesi gerektiğine de dikkat çekiyor. Çalışanların daha adil bir ücret pazarlığı yapabilmesi için sendikaların güçlendirilmesi ve mevcut engellerin kaldırılması gerektiği vurgulanıyor.
GELİR DAĞILIMINI İYİLEŞTİRMEK İÇİN KÖKLÜ DEĞİŞİKLİKLERE İHTİYAÇ VAR
Sonuç olarak, bu çalışma, Türkiye'de geniş bir kesimin ekonomik refahını artırmak ve gelir dağılımını iyileştirmek için köklü değişikliklerin gerekliliğini ortaya koyuyor.
Asgari ücretle çalışanların yanı sıra diğer gelir gruplarının da hak ettikleri düzeyde gelir elde edebilmeleri için atılacak adımlar, ülke genelinde daha sürdürülebilir bir ekonomik yapının inşası açısından büyük önem taşıyor.
