Irak, Türkiye'ye açmış olduğu tahkim davasını kazanması sonrasında Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi'nden ve kuzey Kerkük'ten ham petrol ihracatını durdurduğunu açıklamıştı. Pazartesi günü ise petrol fiyatları, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nden Türkiye’ye petrol akışının durdurulması ile birlikte yükseldi.
Irak, Türkiye’nin Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) çıkarmış olduğu petrolü Kerkük-Ceyhan ham petrol boru hattı üzerinden ithal etmesinin iki ülke arasındaki anlaşmayı ihlal ettiğini iddia edip 2014 yılında tahkim davası açmıştı.
Irak’ın bu davayı kazandığını hafta sonu duyurması sonrasında petrol sevkiyatı durduruldu. Reuters’ın haberine göre bunun üzerine petrol fiyatları haftanın başında üç dolar yükseldi.
Ham petrol vadelileri yüzde 4,2 yükselerek varil başına 78,12 dolara çıktı.
IKBY’den petrol ihracatınn durdurulması petrol fiyatlarının yükselmesinde etkili oldu.
ABD merkezli yatırım danışmanlığı şirketi Again Capital’in ortağı John Kilduff, Reuters’a yaptığı açıklamada, IKBY’den petrol arzının durmasının Rus petrolünün piyasada kendine yer bulmasına karşıt bir etki yaratabileceğini söyledi.
Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak, petrol üretimini günde 500 bin varil kesme hedefine yaklaştıklarını açıklamıştı.
Ancak Reuters’ın hesaplamalarına göre Rusya’nın ham petrol ihracatının sabit kalması bekleniyor.
Kilduff, IKBY’de petrol üretiminin azalmasının göze alınamayacağını da ekledi.
ABD’deki bankacılık krizinin hafiflemesi ve Rusya’nın Belarus’a taktik nükleer silah yerleştirileceğini açıklaması da petrol fiyatlarının yükselmesinde etkili oldu.
BÖLGEDEKİ ŞİRKETLER DARA GİRDİ
IKBY’deki petrol şirketleri, sevkiyatın durması üzerine üretimi depolara göndermek zorunda kaldı; ancak bu şirketlerin depolama kapasitelerinin sınırlı olması endişeleri beraberinde getirdi. Yaşanan son gelişmeler, Irak’ın IKBY’den gelen günlük 450 bin varil üretimi durdurması anlamına geliyor.
Bölgedeki petrol şirketleri ise Irak, Türkiye ve IKBY arasındaki müzakereler sürerken zor bir durumda kaldı.
Bölgede faaliyet gösteren DNO ve Genel Energy şirketleri önümüzdeki birkaç gün üretime devam ettikten ve petrolün depolarda birikmesinin ardından üretimi keseceklerini belirtti. Bu durum şirketlerin hisselerinin de düşmesine neden oldu.
Londra borsasında işlem gören Genel Energy’nin hisseleri yüzde 16 düştü.
Bölgedeki bir başka şirket olan Gulf Keystone’un hissesi ise yüzde 22 düşüş yaşadı. Tahkim mahkemesi ayrıca Türkiye'nin Irak yönetimine 1,4 milyar dolar ödemesine karar verdi.