‘İnşaat ve Satış Aşamasındaki Konut Stoku’ 2021 Ocak-Haziran döneminde inşaat ruhsatı yüzde 49,8 yapı kullanım izni yüzde 3,4 artarken, ilk el konut satışları yüzde 15,1 azaldı. Verileri değerlendiren analist Zafer Yükseler “İnşa ve satış aşamasındaki konut stoğu yükselmiştir. 2016 yılında birikimli yapı kullanım izni ile ilk el konut satışları arasındaki fark 690 bin iken, 2021 Haziran’da bu 1.6 milyon adede yaklaştı” dedi.
ALİ YILDIRIM
Türkiye’nin önde gelen sektörlerinden biri olan konutta sorun devam ediyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı istatistiklere göre, 2021 yılı Temmuz ayında Türkiye genelinde konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 53 azalarak 107 bin 785 oldu. Öte yandan TÜİK, Ocak-Haziran 2021 dönemine ilişkin ‘yapı izin istatistikleri’ni de açıkladı.
Buna göre, yılın ilk 6 ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla belediyeler tarafından yapı ruhsatı verilen bina sayısı yüzde 88,4, bunların yüz ölçümü yüzde 45,3, değeri yüzde 93,7, daire sayısı yüzde 49,8 arttı. Söz konusu dönemde yapı ruhsatı verilen binaların toplam yüz ölçümü 65,4 milyon metrekare oldu. Bunun 38,5 milyon metrekaresi konut, 14,4 milyon metrekaresi konut dışı alanlar ve 12,5 milyon metrekaresi ortak kullanım alanları olarak kayıtlara geçti. Kullanım amacına göre 47,1 milyon metrekareyle en yüksek payı, iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar oluşturdu. Bunu 4,8 milyon metrekareyle bir daireli ikamet amaçlı binalar izledi.
Yapı iznine ilişkin analist Zafer Yükseler sosyal medya hesabı üzerinden “İnşaat ve Satış Aşamasındaki Konut Stoku-2021 Ocak- Haziran döneminde inşaat ruhsatı yüzde 49,8, yapı kullanım izni yüzde 3,4 artarken, ilk el konut satışları yüzde 15,1 azalmıştır.
İnşa ve satış aşamasındaki konut stoku yükselmiştir” değerlendirmesini yaptı. Yükseler şöyle devam etti: “İnşaat sektöründeki sorunlar 2018 ve 2019 yıllarında ağırlaşmıştır. Konut satışlarını canlandırmak için, 2018 yılında KDV ve tapu harçlarında indirim, 2019’da da kredi faizleri indirildi. Bu teşvikler ilk el konut satışının canlanmasına karşın, yapı inşaat ruhsatlarında ciddi düşüşü engelleyemedi. Salgına rağmen 2020 yılı ikinci ve üçüncü çeyreğinde inşaat ruhsatlarında yüksek oranlı artışlar gözlemlendi. Bu gelişmede inşaat maliyetlerindeki gerileme ve kredi faizlerindeki düşüş etkili oldu. Ancak yılın son çeyreğinden itibaren inşaat maliyetleri ve kredi faizlerindeki yükseliş yapı inşaat ruhsatlarındaki artışı sınırladı. Birikimli daire sayıları incelendiğinde, 2016 yılında yapı inşaat ruhsatı ve yapı kullanım izni alan daire sayıları arasındaki fark 784 bin daire iken, bu fark 2017 yılında 1.3 milyon adedi aştı. Sektördeki sorunların başlamasıyla birlikte, bu fark 2018 yılında 1.1 milyon adede, 2019 yılında 712 bin adede, 2020 yılında da 667 bin adede geriledi. Bu sayı yapı inşaat ruhsatının artmasıyla birlikte 2021 Haziran’da 715 bin adede yükseldi. Birikimli daire sayılarına göre, satış aşamasındaki konut stoku yükseliş eğilimini sürdürüyor. 2016 yılında birikimli yapı kullanım izni ile ilk el konut satışları arasındaki fark 690 bin iken, 2021 Haziran’da bu 1.6 milyon adede yaklaştı.”
RUHSAT SAYISI YÜKSELDİ
Belediyeler tarafından verilen yapı kullanma izin belgelerinde ise bina sayısı yılın ilk 6 ayında, geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 19, yüz ölçümü yüzde 3,3, değeri yüzde 37,7, daire sayısı yüzde 3,4 artış kaydetti. Söz konusu yapıların toplam yüz ölçümü 57,1 milyon metrekare olarak hesaplanırken bunun 31,8 milyon metrekaresini konut, 13,6 milyon metrekaresini konut dışı alanlar ve 11,7 milyon metrekaresini ortak kullanım alanları oluşturdu. Kullanım amacına göre 42,3 milyon metrekareyle en yüksek payı iki ve daha fazla daireli ikamet amaçlı binalar aldı. Bunu 3 milyon metrekareyle toptan ve perakende ticaret binaları izledi.
İPOTEKLİ SATIŞLAR TEPETAKLAK
Yüksek faiz oranı ipotekli satışları da etkilemeye devam ediyor. İpotekli satışlarda Türkiye’de bankalardaki yüksek konut kredisi faizlerinin etkisiyle gerilemeye devam ediyor. Türkiye genelinde Temmuz ayında ipotekli konut satışları, konut kredisi faizlerinin büyük ölçüde düşürüldüğü bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 84,3 azalarak 20 bin 553 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 19,1’de kaldı.
